Dạng 1 : Nhận biết 1. Nêu tên tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời, xuất xứ, phương thức biểu đạt của văn bản. 2. Nêu nội dung, nghệ thuật của một văn bản hoặc một đoạn trích. 3. Nhận diện các đơn vị Tiếng Việt trong văn bản/đoạn trích : Câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán, câu trần thuật, câu phủ định, hành động nói. Dạng 2 : Thông hiểu - Hiểu được ý nghĩa của từ, cụm từ, hình ảnh… được sử dụng trong đoạn văn bản (Ví dụ : Tư tưởng tiến bộ của tác giả La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp về việc học được thể hiện rõ ở những chi tiết, hình ảnh, nội dung nào trong đoạn trích?) - Dạng câu hỏi vì sao? (Ví dụ: Vì sao nói : “Chiếu dời đô” ra đời phản ánh ý chí độc lập dân tộc tự cường và sự phát triển lớn mạnh của nước Đại Việt ?) - Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản. - Đưa ra được nhận xét, quan điểm về một câu văn, một ý kiến, một nhận định trong văn bản. (Ví dụ: Từ đoạn trích “Nước Đại Việt ta” trích “Bình Ngô Đại cáo” của Nguyễn Trãi, em có suy nghĩ như thế nào về lòng yêu nước của nhân dân ta thời xưa và trong giai đoạn hiện nay?) Dạng 3: Vận dụng - Rút ra bài học về vấn đề mà tác giả đề cập trong văn bản. (Ví dụ: Để thực hiện ước mơ, hoài bão của mình, mỗi học sinh cần lựa chọn một mục đích học tập đúng đắn. Vậy mục đích học tập của em là gì? Hãy lí giải vì sao em lựa chọn mục đích ấy?) Dạng 4: Phân tích - Phân biệt những yếu tố quan trọng dẫn đến kết quả, thông điệp, bài học, ý nghĩa... (Ví dụ: Đoạn trích “Nước Đại Việt ta” của Nguyễn Trãi khẳng định chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt. Để chứng minh cho nội dung ấy, tác giả đã đưa ra những yếu tố nào? Trong số những yếu tố đó, yếu tố nào là quan trọng? Vì sao?) - Phân tích được ý nghĩa tiềm ẩn hay quan điểm của tác giả khi sáng tác văn bản. (Ví dụ: Phân tích cốt lõi tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện trong đoạn trích “Nước Đại Việt ta”. Tư tưởng ấy đã góp phần thể hiện ý nghĩa, chủ đề gì của bài cáo ?) Dạng 5: Đánh giá - Đưa ra quan điểm, đánh giá của bản thân về một từ ngữ, một chi tiết, một thông điệp... liệu có phù hợp hoặc hợp lý trong một tình huống nhất định. (Ví dụ: Em có đồng ý với cách nhìn nhận về mối quan hệ giữa “học” và “hành” của La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp không?) Dạng 6: Sáng tạo - Viết bài văn nghị luận xã hội, đưa ra quan điểm trước một tình huống/vấn đề của đời sống hoặc tư tưởng, đạo lý