Bác viết rất nhiều về trăng, nhưng có lẽ “Ngắm trăng”  là bài thơ hay nhất của Người bởi nó có cảnh, có tình trong đó. Đặc biệt , trong hai câu thơ cuối bài ,một bức tự họa  giữa người tù và vầng trăng đã được khắc họa một cách tài tình, đầy thú vị.(câu bị động)  Trong chốn tù lao gông cùm, nơi chật hẹp với bốn bức tường lạnh lẽo ấy, ngỡ là cô đơn đến tột cùng. Nhưng không, nơi tù đày không có rượu hoa làm bạn, tri kỉ tìm đến Người là vầng trăng.( câu phủ định. Ngoài cửa sổ, ánh trăng soi, Người lặng lẽ ngắm nhìn ánh trăng hiền dịu, thứ ánh sáng mênh mang, an bình của thiên nhiên đã xua tan những nhọc nhằn nơi ngục tù tăm tối. )  Người thưởng thức ánh trăng lại trong cảnh ngộ của tù nhân vậy mà vẫn toát lên vẻ ung dung, thảnh thơi lạ thường . Tù đày chỉ có thể giam cầm thân thể, chứ chẳng có thể kìm chặt tâm hồn cao đẹp của người tù nhân.  Nơi “khe cửa”  kia là song sắt của phòng lao nhà tù, ánh trăng vượt qua nó, rọi sáng gốc nơi tù nhân đang đứng, ngắm nhìn người tù bằng tất cả sự khâm phục, ngưỡng mộ. Đến với người thi nhân giàu tình cảm kia, trăng không còn là vật vô tri nữa mà biết thưởng thức, biết ngắm nhìn và trân trọng tấm lòng kia. Trăng và người, mặt đối mặt như đôi bạn tâm giao, tri kỉ. Khoảnh khắc ấy thật đẹp biết bao, đó là khoảnh khắc làm tan biến mọi đau khổ, bóng tối, cô đơn nơi xứ người của nhà cách mạng.( các từ gạch chân : phép thế) . Chỉ với hai dòng thơ ngắn ngủi, ta đã có thể cảm nhận được vẻ tâm hồn, một lý tưởng rộng lớn của Bác- một  con là người bản lĩnh, mạnh mẽ, một tinh thần lạc quan, vượt lên những khó khăn của nghịch cảnh để sống đẹp, sống có ích.