Câu 1:

 Bàn luận về phép học thể hiện rõ tầm quan trọng của việc kết hợp giữa “học” và “hành” như ông bà ta thường nói : “Học đi đôi với hành”.Sự kết hợp giữa học và hành là yếu tố thực sự cần thiết để con người khẳng định được con đường chiếm lĩnh tri thức là đúng đắn, phát huy được tính sáng tạo trong học tập. Song song với việc thực hành những điểu trên, ta cần nhận ra được hậu quả của việc học vẹt và lười học, đừng như cái máy thu âm chỉ biết lặp lại những gì người khác nói và cũng đừng như con rôbot chỉ biết làm chứ không biết suy nghĩ, cả hai điều này đều rất tai hại.Nước ta đang trên dường phát triển và hội nhập quốc tế, cho nên "học đi đôi với hành", "theo điều học mà làm" là những phương châm giúp chúng ta cải tiến phương pháp học tập. Các môn khoa học tự nhiên là cực kì quan trọng, sẽ trang bị cho thanh thiếu nhi bao kiến thức khoa học, kĩ thuật hiện đại. Phòng thư viện, phòng thí nghiệm, phòng học bộ môn, nhất là phòng máy tính,... đã và đang được xây dựng, phát triển ở các trường tiểu học, trường phố thông trên phạm vi cả nước đã cho thấy việc "học đi đôi với hành", "theo điều học mà làm" được ngành giáo dục và xã hội quan tâm, coi trọng như thế nào.Tóm lại, từ viếc tìm hiểu bài tấu "Bàn luận về phép học" của La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp, em nhận thấy hai yếu tố "học" và "hành" đều có tầm quan trọng như nhau và quan hệ mật thiết cùng nhau. "Học" có vai trò dẫn dắt việc "hành" và "hành" có tác dụng củng cố khắc sâu và hoàn chỉnh việc "học".

Câu 2:

                 Buôn Đôn là huyện giàu tiềm năng và cũng là huyện năng động nhất về kinh doanh du lịch trong tỉnh Đắk Lắk. Với địa danh Bản Đôn vốn từ lâu đã được ghi nhận trong bản đồ Du lịch Thế giới, kết hợp với các vệ tinh khác như Buôn Đôn đang sở hữu rất nhiều Bến nước đẹp và còn tương đối nguyên vẹn như Bến nước Buôn Niêng, Buôn Kó Đung. Trong huyện còn có Vườn Quốc gia Ýok Đôn lớn nhất nước với diện tích trên 115.500 ha nơi bảo tồn Voi châu Á và hệ sinh thái rừng Khộp độc nhất vô nhị... Để khởi động chương trình và biến Bản đôn trở thành một thị trấn Du lịch, một trung tâm du lịch nổi tiếng của cả nước như Đà lạt hoặc SaPa, Bà Nà...trong một tương lai gần, trong kế hoạch phát triển du lịch đến 2010 tỉnh Đắk Lắk đã quy hoạch xây dựng làng Văn hóa dân tộc Buôn Niêng để bảo tồn và giới thiệu bản sắc văn hoá người Êđê bản địa(cách Buôn Ma Thuột 10km - trên đường tỉnh lộ đi Bản Đôn. Liên kết với khu này là hệ thống các Bến nước du lịch tại các buôn làng liền kề, một sản phẩm du lịch rất ăn khách bởi nét đặc sắc và bản sắc dân tộc của nó.

           Ở Buôn Niêng, đáng chú ý còn có Vườn cảnh Trohbư, một vườn cảnh tư nhân, với quy họach độc đáo mang đậm "Nét rừng" với một vườn lan tự nhiên; một bộ sưu tập cây gỗ và các kiểu rừng ở Đắk Lắk; những con đường đi dạo quanh co giữa rừng hay uốn lượn theo triền dốc, bờ hồ; những ngôi nhà nhỏ gĩưa rừng đẹp như trong truyện Cổ tích phục vụ nhu cầu nhà nghỉ gia đình cuối tuần. Ở đây Du khách còn có thể quan sát tận mắt việc trồng và chế biến Cà Phê của người dân, sờ tận tay những cây Cà Phê thuộc đủ các loài đang được trồng ở Đắk Lắk và thưởng thức những phin Cà Phê được chế biến theo phương pháp thủ công. Tất cả những điều ấy đã biến Vườn cảnh Trohbư trở thành một trong những khu triển lãm về Cà Phê quan trọng nhất trong Chương trình quảng bá hình ảnh "Thủ phủ Cà phê thế giới" của tỉnh Đắk Lắk. Nói đến Bản Đôn là phải nói đến Voi, bởi nơi dây chính là quê hương của những người săn bắt và thuần dưỡng voi rừng Việt Nam. Tiếng tăm của họ đã một thời được truyền tụng khắp một vùng rộng lớn phía Nam Châu Á. Ở Việt Nam duy nhất chỉ có ở đây Voi trở thành phương tiện sinh sống và là con vật nuôi hiền lành trong gia đình và cũng nơi đây mới có ngày hội truyền thống đua voi hàng năm. Địa danh Bản Đôn, hay còn gọi là Buôn Đôn, theo tiếng Lào là “Làng Đảo”, nằm ngay trên trục tỉnh lộ 1, cách thành phố Buôn Ma Thuột 45km về hướng Tây Bắc. Chính truyền thống của nghề săn bắt và thuần dưỡng voi rừng ở đây đã làm cho Bản Đôn không giống bất cứ một buôn nào, hoặc của người Êđê, hoặc của người M’nông hay Gia Rai ở tây nguyên.    Trước khi người Pháp đặt chân đến Đăk Lăk và chọn Buôn Đôn làm thủ phủ đầu tiên của tỉnh (1899) thì nơi đây chỉ vỏn vẹn 6 nóc nhà với 27 người dân. Cuộc sống đậm chất hoang sơ với nghề chính là đánh bắt cá dọc theo dòng Sêrêpôk. Thời bấy giờ, các lái buôn người Lào thường xuôi theo dòng Mê Kông qua Campuchia, Thái Lan rồi ngược dòng Sêrêpôk đến Việt Nam. Trên mỗi chuyến đi, hàng hoá chủ yếu lúc bấy giờ là trâu mộng để trao đổi voi, ngà voi và các loại lâm đặc sản khác... Không ít người đã ở lại hẳn nơi đây cùng chung sống với cư dân bản địa và trở thành người của buôn làng. “Đất lành chim đậu”, không riêng gì người Lào mà ngay cả các sắc tộc khác như Mnông, Gia Rai, Ê Đê... cũng tựu tập về đây cùng chung sống và xây dựng vùng đất mới. Do điều kiện lịch sử và văn hóa, đã tạo cho vùng đất này một nền văn hóa đa sắc tộc khá phong phú và đậm bản sắc mà không dễ vùng nào cũng có. Trong quá trình đó, tài sản văn hoá ở đây được làm giàu thêm bằng các công trình kiến trúc như nhà ở, nhà mồ... mang đậm phong cách kiến trúc cổ điển của xứ sở hoa Chămpa...

                  Một khu danh lam nổi tiếng với biết bao nhiêu điều thú vị, độc đáo đang chờ đón chúng ta khám phá. Mời các bạn đến thăm Buôn Đôn tại mảnh đất Đắk Lawskthaan yêu.

Câu 3:

“Vào Tây Nguyên, nhất định phải tới Kon Tum, mà đã tới Kon Tum thì chắc chắn phải ăn món gỏi lá, chưa ăn món đó coi như chưa tới Kon Tum luôn…”. Cho đến khi được ngồi dưới tán nhãn tỏa bóng mát, hưởng cái gió của mảnh đất cao nguyên và thưởng thức món gỏi lá rừng đặc trưng có một không hai, tôi mới thấm thía hết câu nói đó .

         Gỏi lá là một đặc sản của phố núi Kon Tum, xuất hiện ở nơi đây từ năm 1995. Món ăn này đặc biệt cả về tên gọi lẫn hương vị. Ai đến với thành phố Kon Tum cũng muốn tìm đến. Đúng như tên gọi, thành phần chính của món ăn chỉ có lá là lá. Gỏi lá đúng kiểu phải có đủ 40-50 loại lá gồm: mơ lông, đinh lăng, lá sung, lá cải, tía tô, lá bứa, hồng ngọc, lá chua, lá ổi, lá chùm ruột, lá xoài..., và các loại rau gia vị như hành, rau húng, rau thơm, rau é tím... Trong đó, ba loại lá không thể thiếu là mơ lông, đinh lăng và lá sung, ngoài tác dụng tạo hương vị còn dùng để quấn gỏi. Mùa nắng khó tìm lá hơn, cố gắng lắm chỉ được chừng 15-20 loại. Toàn bộ đều là lá rừng của đồng bào đi hái trên nương về, thời điểm nhiều nhất là vào khoảng tháng 4 âm lịch khi có tới hơn 56 loại lá khác nhau trên trên đĩa. Một số loại lá khá quen thuộc và có thể tìm thấy ở cả ba miền như lá mơ, đinh lăng, cải, sung, tía tô, kinh giới, húng quế, rau má, hành lá, diếp cá… Nhưng cũng có nhiều loại lá đặc trưng gần như chỉ tìm thấy trên mảnh đất Tây Nguyên là tram, mật gấu, tơ-nuy, lá bửa, hồng ngọc… Các loại lá này kết hợp với nhau tạo nên ba vị chính của món ăn là vị chua, chát và đắng, riêng vị cay là do quả ớt xanh tạo nên. Ngoài ra còn có hạt tiêu đen ăn kèm nếu ai thích vị nồng, một đĩa muối trắng để hạn chế vị chát cho những ai chưa quen ăn. ngoài việc là một món ăn độc đáo thì gỏi lá rừng còn có tác dụng trong y học như trị đau đầu, ra mồ hôi trộm, đau lưng, đau bụng, huyết áp cao… Dĩ nhiên, nhiều loại lá chưa phải là điểm độc đáo duy nhất của món ăn, hương vị của gỏi lá còn được quyết định bởi nước chấm. Nếu chỉ nhìn qua, nước chấm gỏi giống như đậu phụ tươi đánh nhuyễn và có màu vàng nghệ nhưng khi nếm mới cảm nhận hết được hương vị không thể lẫn được. Đó là sự kết hợp của gạo nếp, giấm, bổng rượu, thịt nạc, tôm tươi, trứng, mắm tôm…tất cả được chưng lên, thường thì đầu bếp sẽ dựa vào mùi và màu của nước chấm mà không cần phải nếm. Người nấu phải biết dựa vào mùi để bắc nồi xuống. Khi mùi thơm biểu hiện các thứ trong nồi đã chín, đầu bếp phải đậy vung kín. Mỗi lần múc ra tô cần phải càng nhanh càng tốt rồi đậy vung ngay lại. Món nước chấm này có mùi rất lạ. Mùi tôm, mùi thịt heo như vừa kho vừa luộc. Mùi trứng như vừa được tráng, luộc. Tất cả hòa vào mùi thơm của men rượu tạo ra một thứ mùi thơm phảng phất của món ăn mà chỉ gỏi lá mới có    Khi ăn gỏi, bạn chọn một chiếc lá lớn như lá sung hay lá mơ để cuốn lại như chiếc phễu. Nếu lá chưa đủ lớn có thể chọn thêm một chiếc lá loại khác. Sau đó tìm những lá nhỏ rải một lớp trên lá lớn, gắp thịt heo ba chỉ đã luộc để nguội cùng trứng rán thái chỉ rồi bỏ vào phễu lá. Múc nước chấm vào bát để chấm riêng, hoặc lấy muỗng xúc từng ít một cho vào đầu gói lá đã cuốn để ăn. Khi nhai được một chút thì cắn chừng một nửa quả ớt chỉ thiên còn xanh và một hạt muối trắng nhỏ để ăn lẫn với gỏi lá. Khi cho toàn bộ “chiếc phễu lá” đó vào miệng, bạn sẽ cảm nhận rõ được vị đậm của nước chấm lẫn vị béo ngậy của thịt ba chỉ, xen vào vị thơm của tôm. Vị cay nồng của tiêu lẫn vào vị chua nhẹ của nước chấm, vị chát đắng của lá rừng thật khiến thực khách khó lòng quên được món ăn chỉ có ở Kon Tum này. Ăn gỏi lá nhất thiết phải uống rượu (mà phải là rượu ngâm từ rễ cây đinh lăng mới đúng kiểu), không nên uống bia vì sẽ mau đầy bụng, không ăn được nhiều. Sau khi ăn xong gỏi lá, trong váng vất của men say bạn sẽ được tận hưởng món cháo cá nấu với lá hành, lá tía tô và lá cải cắt nhỏ (cá sau khi lóc lấy thịt làm gỏi, đầu và xương dùng để nấu cháo), khói bốc nghi ngút, vừa thổi vừa húp. Chỉ cần ăn một chén nhỏ bạn cảm thấy tỉnh táo trở lại và lại thèm ăn... gỏi lá!

          Đất trời Tây Nguyên mùa này xanh ngắt, những cơn mưa đầu mùa đã bắt đầu tới, rừng cây trụi lá sau một mùa khô dài đang bắt đầu đâm chồi xanh tươi cũng là lúc món gỏi lá của đất Kon Tum đủ đầy nhất. Nhớ nhé, tới Kon Tum ngoài việc tới thăm nhà thờ gỗ tuyệt đẹp, cầu treo Kon Klor thơ mộng thì cũng đừng quên thưởng thức món gỏi lá có một không hai này.