`-` Nghị luận tư tưởng, đạo lý : nhằm xác lập cho người đọc một quan niệm, tư tưởng đúng đắn

VD : 

`+` Lòng dũng cảm

`+` Kiên trì

`+` Ích kỉ

`+` Lòng khoan dung

____________________________________________________

`-` Nghị luận sự việc, hiện tượng : bàn về những vấn đề, hiện tượng ( tích cực / tiêu cực ) được nhiều người biết đến, xảy ra ở nhiều nơi trong cuộc sống hàng ngày của mỗi chúng ta

VD : 

`+` Bạo lực học đường

`+` Ô nhiễm môi trường

`+` Hiến máu nhân đạo

`+` Tiếp sức mùa thi

`-`Nghị luận về một tư tưởng đạo lí

`+`Nghị luận về một tư tưởng , đạo lí là bàn bạc về những vấn đề có liên quan là những bài học , lời khuyên về thái độ sống , những quan điểm , tư tưởng , cách ứng xử mang tính nhân văn phù hợp với quan niệm đạo đức , các chuẩn mực xã hội 

`+` Những vấn đề hay đề cập đến là quan niệm sống , quan niệm về con người , về văn hóa , giáo dục , về tình bạn , tình yêu , hạnh phúc , tiền bạc , về vai trò của gia đình với mỗi người ...

`->` Ví dụ :

`-` Đề bài nên vấn đề nghị luận trực tiếp :

`+` Viết đoạn văn suy nghĩ của em về tình mẫu tử

`+` Suy nghĩ của em về lòng dũng cảm trong cuộc sống 

`+` Lòng khiêm tốn trong cuộc sống 

`-` Đề bài nêu vấn đề nghị luận gián tiếp :

`+` Suy nghĩ của em về câu nói sau : " Trên bước đường thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng "

`+` " Bầu ơi thương lấy bí cùng / Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn "

Suy nghĩ của em về câu ca dao trên .

`+` Nhà văn An đéc xen là nhà văn chuyên viết truyện cổ tích , những chính ông lại cho rằng " Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện do chính cuộc sống viết nên " . Em hãy trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên 

`-` Nghị luận về một vấn đề xảy ra trong đời sống 

`+` Nghị luận về một vấn đề xảy ra trong đời sống là bàn luận về những vấn đề thời sự nóng bỏng , cấp thiết , được cả xã hội quan tâm , có tác động mạnh mẽ tới con người và xã hội 

`+` Các vấn đề đang trở thành mối quan tâm , bức xúc của mọi người 

`-` Ví dụ :

`+` Em có suy nghĩ như thế nào về hiện tượng tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục

`+` Trò chơi điện tử là một món tiêu khiển , hấp dẫn đã nhiều bạn mải chơi mà sao nhãng học tập , vi phạm những sai lầm khác . Em có suy nghĩ như thế nào về hiện tượng trên

`+` Phong cách ăn mặc của giới trẻ hiện nay

`+` Nghị luận về bạo lực học đường