Vịnh khoa thi Hương của Trần Tú Xương chính là một bài thơ mà ông viết để mỉa mai cái chế độ thi khoa cử trong xã hội phong kiến. Đồng thời là con đường gian nan, khó khăn thiếu thốn của chính ông để đến trường thi. Bài thơ ông vẽ lên một bức tranh châm biếm với khoa thi lộn xộn, bát nháo, người đi thi như ông thì vất vả, lôi thôi, hỗn loạn. Bài thơ cũng là tiếng lòng của Tú Xương khi ông phải thốt lên đau xót, những lời cảm thán làm rung động lí trí và tình cảm của những người ngoài cuộc. Ngoài ra tác giả còn thể hiện sự nuối tiếc cho nền Hán học suy tàn của đất nước.