Bài thơ"Cảnh khuya"của Hồ Chí Minh là một bài thơ độc đáo nhất được viết trong thời kì kháng chiến chống Pháp.Chỉ vọn vẹn 4 câu thơ nhưng bài thơ"Cảnh khuya"lại mang đến cho người đọc một khám phá mới mẻ về tâm hồn của người nghệ sĩ.Bài thơ đã khắc họa nên được bức tranh thiên nhiên tươi đẹp nơi rừng đêm lạnh lẽo.Trong rừng khuya ấy,có vang võng tiếng suối,tiếng cây cối,tiếng gió đu đưa đã làm cho không gian ấm áp,sinh động hơn,cùng hình ảnh ẩn hiện mờ nhạt của tầng tầng,lớp lớp tán lá chồng chất lên nhau,in lên mặt đất.Thật độc đáo biết bao!Không những thế,trong đêm đen ấy,còn có cả hình ảnh của người chiến sĩ cách mạng.Người chiến sĩ ấy đang thao thức đêm khuya để lo cho nhân dân,lo cho dân tộc.Trong tâm hồn người chiến sĩ ấy luôn có sự hài hòa tâm hồn thi sĩ và người chiến sĩ,giữa tình yêu thiên nhiên và lòng yêu nước.Tình cản đó thật đáng trân trọng và ca ngợi!

Bài thơ Cảnh khuya được Chủ tịch Hồ Chí Minh viết vào năm 1947, khi quân và dân ta đang thắng lớn trên chiến trường Việt Bắc. Sông Lô, Đoan Hùng đã đi vào lịch sử bằng những nét vàng chói lọi đầu tiên của ta trong chín năm kháng chiến chống Pháp. Bài thơ thể hiện cảm hứng yêu nước mãnh liệt dạt dào ánh sáng và âm thanh. Đó là ánh sáng của trăng Việt Bắc, của lòng yêu nước sâu sắc. Cùng với các bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc, Đi thuyền trên sông Đáy, Cảnh khuya thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu nước sâu sắc của Bác trong một đêm trăng nơi núi rừng Việt Bắc. Một thi sĩ với tâm hồn thanh cao đang sống những giây phút thần tiên giữa cảnh khuya chiến khu Việt Bắc. Nếu giữa bức tranh thiên nhiên rộng lớn và hữu tình như vậy, thì tâm trạng thi sĩ bỗng vút cao thả hồn theo cảnh đẹp đêm trăng bởi đêm nay Bác không ngủ. Trước cảnh đẹp đêm trăng: có suối, có hoa lá, núi ngàn, và cả tâm trạng của Bác.