Khổ thơ cuối của bài thơ " Khi con tu hú " diễn tả tâm trạng của nhà thơ trong cảnh tù đày :

                                          ( Tự trích thơ nha )   

Trong đoạn thơ này , nhà thơ Tố Hữu đã sử dụng các từ ngữ diễn tả hoạt động , trạng thái mạnh như "dậy " , "đạp tan" , "ngột" , "chết uất" kết hợp các từ ngữ cảm thán như " ôi" , "làm sao" , "than ôi" để diễn tả cảm xúc ngột ngạt , căm phẫn , uất ức của nhà thơ . Trong câu thơ cuối , một lần nữa tiếng chim tu hú được vang lên cùng với tiếng chim tu hú trong câu thơ đầu tiên được tác giả sử dụng thể hiện cách kết cấu đầu cuối tương ứng . Nhưng lần này , tiếng chim tu hú như thúc giục nhắc nhở người chiến sĩ trở về sát cánh cùng đồng đội , trở về cuộc kháng chiến chống quân xâm lược . Như vậy , cả đoạn thơ diễn tả khát vọng tự do cháy bỏng của nhà thơ muốn thoát ra khỏi gông cùm xiềng xích để trở về thế giới tự do bên ngoài kia

  Bài thơ " Khi con tu hú " của Tố Hữu đã thể hiện rất rõ tâm trạng của người tù Cách Mạng khốn khổ . Và trong đó , khổ thơ cuối là khổ thể hiện rõ nét nhất điều đó . Điều được thể hiện ở đoạn thơ cuối là tâm trạng ngột ngạt , uất hận cao độ , khát vọng tự do cháy bỏng của thi nhân . Tố Hữu đã chọn cách mở đầu bằng việc báo hiệu mùa hè đến . Qua đó thể hiện tâm trạng rạo rực , mê say cuộc sống . Nhưng ông lại kết thúc bài thơ bằng tiếng chim gợi tả tâm trạng u uất , căm hận , thể hiện khao khát tự do . Hay cũng có thể nói tiếng chim tu hú chính là tiếng gọi của tự do được cảm nhận ở hai thời điểm khác nhau . Thông qua lời thơ giàu cảm xúc , lòng yêu cuộc sống , niềm khát khao tự do cháy bỏng của người tù Cách Mạng Tố Hữu đã được thể hiện rõ nét hơn bao giờ hết .