Phần I (6 điểm) Trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, nhà thơ Thanh Hải có những tâm nguyện được kết lại thành :

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.

1) . Nêu hoàn cảnh sáng tác của bài thơ? Kể tên một bài thơ Việt Nam khác đã học trong chương trình Ngữ văn THCS cũng ra đời cùng năm với bài thơ này (ghi rõ tên tác giả).

- Hoàn cảnh sáng tác : Bài thơ " Mùa xuân nho nhỏ sáng tác 11/1980 khi đất nước đã thống nhất bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước nhưng còn nhiều khó khăn và gian khổ . Tác giả đang nằm trên giường bệnh ít lâu trước khi nà thơ qua đời .

- Một bài thơ Việt Nam khác đã học trong chương trình Ngữ văn THCS cũng ra đời cùng năm với bài thơ này : 

+ Bài thơ Nói với con

+ Tác giả Y Phương

- Bài thơ " Nói với con " của nhà thơ Y Phương cùng ra đời năm 1980 cùng năm sáng tác với bài " Mùa xuân nho nhỏ " của nhà thơ Thanh Hải .

2) Trong câu thơ in đậm, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ nào? Em hãy nêu ngắn gọn tác dụng nghệ thuật của biện pháp tu từ đó.

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.

- BPTT ẩn dụ : Chỉ những gì tinh túy đẹp đẽ nhất của con người 

- Tác dụng : Nhấn mạnh ước nguyện chân thành tha thiết của tác giả : Muốn dâng hiến cho cuộc đời những gì đẹp đẽ vào tinh túy nhất của bản thân .

3) Theo em, nếu thay từ dâng trong câu thơ Lặng lẽ dâng cho đời bằng các từ như mang, đem thì giá trị biểu cảm của câu thơ sẽ thay đổi  như thế nào ?

→ Theo em, nếu thay từ dâng trong câu thơ Lặng lẽ dâng cho đời bằng các từ như mang, đem thì giá trị biểu cảm của câu thơ sẽ thay đổi : Vì cụm động từ " Lặng lẽ dâng " chỉ sự trân thành , trân trọng ước nguyện thiêng liêng của tác giả nếu thay từ " mang " sẽ không còn sự lặng lẽ dâng hiến của tác giả .

Phần II (4 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

1) - Phép thay thế từ ngữ trong đoạn văn (1) 

Biển hồ thứ nhất gọi là biển Chết. Đúng như tên gọi, không có sự sống nào bên trong cũng như xung quanh biển hồ này.

+ Từ " biển hồ này " thay thế cho từ ngữ " Biển chết "

- Phép dùng từ ngữ nối giữa đoạn (1) và (2) : " Nhưng "

Nhà cửa được xây cất rất nhiều ở đây. Vườn cây xung quanh tốt tươi nhờ nguồn nước
này. Nhưng điều kì lạ là cả hai biển hồ này đều được đón nhận nguồn nước từ sông Gioóc-đăng. Nước sông Gioóc-đăng chảy vào biển Chết.

+ Sử dụng quan hệ từ " Nhưng " để nối hai đoạn văn

2) Cùng đón nhận nguồn nước từ sông Gioóc-đăng nhưng biển Chết không có sự sống nào bên trong cũng như xung quanh trong khi nước ở biển hồ Ga-li-lê người có thể uống được mà cả cũng sống được vì : Biển chết đón nhận và giữ lại riêng cho mình mà không chia sẻ, nên nước trong biển Chết trở nên mặn chát. Biển hồ Galilê cũng đón nhận nguồn nước từ sông Jordan rồi từ đó mà tràn qua các các hồ nhỏ và sông lạch, nhờ vậy nước trong biển hồ này luôn sạch và mang lại sự sống cho cây cối, muôn thú và con người.