$\text{ Bạn tham khảo nhé! }$

$\text{ Phân tích cả bài thơ Sang Thu ( Dàn ý ) }$

$I.$MỞ BÀI

- Dẫn dắt.

-Giới thiệu tác giả, tác phẩm .

-Trích thơ.

$II.$THÂN BÀI

$1.$ Giới thiệu chung về bài thơ (Tổng)

-Nhà thơ Hữu Thỉnh cũng viết về mùa thu nhưng ông đã làm cho đề tài quen thuộc ấy trở nên mới mẻ hơn, lạ hơn bằng bài thơ Sang Thu. Vì ông kg miêu tả mùa thu mà miêu tả  thời điểm giao mùa.

-Sự chuyển giao mùa đôi khi diễn ra quá nhanh khiến người ta khó nhận ra. Nhà thơ Hữu Thỉnh đã nhận ra những chuyển biến tinh tế nhẹ nhàng của đất trời và đã phác họa bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa bằng những hình ảnh thơ vừa quen nhưng cũng vừa lạ.

$2.$ Phân tích

$a)$ Khổ 1 :Nhà thơ cảm nhận mùa thu đã về bằng các tín hiệu vừa quen vừa lạ (trích thơ)

-Từ “Bỗng” gợi tả cái ngỡ ngàng, bất ngờ của nhà thơ khi nhận ra mùi hương ổi chín đang tràn ngập khắp không gian.Mùi hương bình dị quen thuộc ấy báo hiệu thời điểm chuyển mùa, nhắc nhở thi nhân những bước chân đầu tiên của mùa thu đang ngập ngừng trước cửa.Thu đến mà không hẹn trước nên thi nhân kg thể kg thấy bất ngờ.

- Khứu giác => Nhận ra mùi “Hương ổi”: mùi hương quen thuộc của làng quê Việt Nam, hình ảnh đơn sơ, bình dị, gần gũi nhưng cũng thật lạ thật mới mẻ vì trong thơ ca hương mùa thu chính là hương cốm , hương hoa sữa=> Nét riêng sáng tạo của nhà thơ => Cuối tháng 7, đầu tháng 8 là mùa ổi chín. Khắp vùng quê Vĩnh Phúc của nhà thơ trồng toàn ổi vì vậy mùi hương như thấm đẫm trong không gian =>  với riêng Hữu Thỉnh hương ổi chính là mùi hương của mùa thu.

-Từ “Phả” giàu sức gợi tả, gợi cảm nhận mùi hương  thơm ngọt đang nồng nàn trong gió,mùi hương như được đất trời chưng cất nên sánh lại=> Không phải gió cuốn hương đi mà dường như mùi hương luồn vào trong gió và gió mang hương đi chia sẻ khắp không gian. Bằng xúc giác =>  làn gió se => tín hiệu quen thuộc của mùa thu.Kg lạnh lẽo như gió mùa đông bắc, kg bỏng rát như gió lào của mùa hạ, gió se lành lạnh chỉ riêng mùa thu mới có. Bằng thị giác => làn “sương chùng chình” đi qua ngõ.Từ láy “Chùng chình” gợi hình, gợi tả => Làn sương  đầu thu thường tan chậm, sương thu đang chuyển động nhẹ nhàng chầm chậm, thướt tha, giăng mắc vương trên lá cây ngọn cỏ khắp đường thôn, ngõ xóm => Hình ảnh nhân hóa đẹp =>Làn sương hiện lên sống động, có hồn, trong sương có gió se, có hương ổi và có cả hồn người .

=> Sương như đang bâng khuâng chờ đợi ai hay đang phân vân lưu luyến chưa muốn chia tay mùa hạ ?

-“Ngõ” vừa là cái ngõ thực, ngõ xóm ngõ thôn, ngõ nhà, nhưng đồng thời cũng la hình ảnh ẩn dụ chỉ ngõ thời gian thông giữa hai mùa hạ-thu.

- “Hình như” => tâm trạng hồ nghi, nửa tin ,nửa ngờ => Các tín hiệu của mùa thu đang hiện hữu nhưng vẫn còn rất nhẹ nhàng chưa rõ nét nên nhà thơ kg dám tin là thu đã về=> Thời khắc giao mùa như một sự xúc động nhẹ nhàng của thiên nhiên, thoáng qua rất nhanh khó nhận thấy => Phải có một tâm hồn tinh tế, giao hòa với đất trời , Hữu Thỉnh mới nhận ra sự chuyển mùa ấy.

$b)$ Khổ 2 : Cảnh sắc mùa thu mỗi lúc trở nên rõ nét hơn, cụ thể hơn (Trích thơ)

- Hình ảnh thơ khác so với khổ 1: Khổ 1 hình ảnh thơ vô hình , không nhìn thấy mà chỉ cảm nhận bằng khứu giác, xúc giác, khổ 2 hình ảnh thơ hữu hình hơn “dòng sông, đám mây, đàn chim”. Không gian mùa thu ở khổ 1 chỉ trong phạm vi một cái “ngõ” nhỏ còn khổ 2 kg gian mở rộng hơn : Cao hơn, rộng hơn vì có hình ảnh đám mây trên trời và dòng sông dưới mặt đất.

+ Sự vật ở khổ 2 chuyển động nhanh hơn.

-“Dềnh dàng” => Từ láy gợi hình, gợi tả , gợi ra trước mắt người đọc con sông quê hiền hòa duyên dáng, nước chảy lững lờ.Hè đã qua, thu đang tới, kg còn những cơn mưa xối xả nên nước sông kg cuồn cuộn như những ngày mùa hạ.Nước trôi chầm chậm, lững lờ, thong thả => Làng quê thanh bình yên ả sau những ngày chiến tranh khói lửa( bài thơn ra đời cuối năm 1977 khi đất nước vừa hòa bình thống nhất được 2 năm).

- Đối lập với vẻ “dềnh dàng” của dòng sông là hình ảnh đàn chim “Vội vã”=> Gió se mang hơi lạnh đến , đàn chim phải vội vã bắt đầu hành trình về phương nam tránh rét.

- Hai câu thơ cuối của khổ thơ => Hình ảnh vừa đẹp, vừa hay => Cái đẹp thể hiện ở động từ “ Vắt” tinh tế gợi liên tưởng thú vị => Tạo nên một hình ảnh gây ấn tượng mạnh với người đọc => đám mây như dải lụa mềm mại, thướt tha, bồng bềnh, duyên dáng giữa thinh không.

-“Mây mùa hạ” => hình ảnh tả thực còn “Vắt nửa mình sang thu”=> Hình ảnh của một trí tưởng tượng bay bỗng, lãng mạn => diễn tả thật hay thời khắc chuyển mùa. Ranh giới chuyển mùa vốn mong manh, khó nhìn thấy nhưng Hữu Thỉnh đã miêu tả cái mong manh vô hình ấy bằng một hình ảnh hữu hình  đám mây mùa hạ đang vắt sang mùa thu.

=>Thu đã sang , đã hiện hữu rõ nét nhưng hạ chưa hẳn đã qua, trong tiết trời đầu thu vẫn còn vương vấn một chút sắc hạ=>  Hình ảnh này đã gợi lên vẻ đẹp yên bình, thơ mộng của mùa thu xứ Bắc.

=>  Mây mùa hạ còn là hình ảnh của tuổi trẻ sôi nổi với nhiều ước mơ hoài bão,

=>Trước Hữu Thỉnh cũng có nhiếu nhà thơ miêu tả mây mùa thu  “ tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt”(Nguyễn Khuyến), “ Mây vẫn từng không chim bay đi” ( Xuân Diệu),” Mây trắng về đâu bay gấp gấp”, nhưng có lẽ hình ảnh đám mây trong thơ Hữu Thỉnh lạ và độc đáo hơn cả => Phải có một tâm hồn lãng mạn, bay bỗng, giao hòa với đất trời, với thiên nhiên nhà thơ mới có một hình ảnh tưởng tượng đẹp đến như vậy.

$c)$ Khổ 3 : Những bước chân đầu tiên của mùa thu còn được nhà thơ cảm nhận qua những dấu hiệu còn sót lại của mùa hạ ( Trích thơ)

-Hình ảnh tả thực thiên nhiên cuối mùa hạ : Nắng , mưa, sấm => Thiên nhiên, đất trời  vẫn đang là mùa hạ, nên vẫn còn nhiều nắng, vẫn còn mưa, vẫn còn sấm chớp. Nhưng  đã là cuối hạ nên có lẽ nắng không còn chói chang, gay gắt,những cơn mưa rào xối xả của mùa hạ cũng đã vơi đi khi mùa thu sang.Mưa ít đi nên sấm cũng thưa dần, nhỏ hơn không còn vang rền nên hàng cây bên đường không bị bất ngờ, bị giật mình kinh động bởi tiếng sấm nữa.

-Nói đến hàng cây đứng tuổi=> Tưởng tượng đến sự tàn phai, trơ trụi lá. Thế nhưng ở câu thơ này,hàng cây hiện lên cứng cỏi, vững chãi ngời lên sự sống =>Gợi lên vẻ đẹp kiêu hung của mùa thu ( Đây chính là cảm nhận rất mới, rất riêng của nhà thơ Hữu Thỉnh)

- “ Nắng, mưa, sấm” => hình ảnh ẩn dụ=> Nắng là hình ảnh của khát khao, đam mê cháy bỏng vẫn còn phơi phới trong tâm hồn con người dù tuổi thanh xuân đã qua.Khao khát ấy vẫn còn hiện hữu dù cho con người đã trải qua nhiều gian khổ trong cuộc đời. Mưa vơi dần =>những khó khăn trở ngại trên đường đời đã vơi đi, không còn quá nặng nề trên hành trình cuộc đời. PSấm là hình ảnh những biến cố bất thường trong cuộc đời con người.

+Hình ảnh hàng cây đứng tuổi không còn giật mình khi gặp tiếng sấm kia chính là hình ảnh con người đã từng trải, đã đi qua bao gian khổ của cuộc đời, đã nếm trải bao cay đắng ngọt bùi, nên không còn bị lay động bởi những biến cố bất ngờ của ngoại cảnh.=>Hai câu thơ cuối là những suy ngẫm những chiêm nghiệm của nhà thơ về cuộc đời và con người. Người từng trải sẽ vững vàng, bình tĩnh trước những khó khăn thử thách trong cuộc sống.Khó khăn thử thách đã tôi luyện con người nên con người sẽ đón nhận những biến cố với một tư thế bình tĩnh, chủ động , tự tin đầy bản lĩnh. Chính những bất ngờ của ngoại cảnh, những dông gió của cuộc đời là cơ hội để con người tỏa sáng bãn lĩnh, ý chí.

$3.$ Nhận xét chung ( Hợp)- Đề tài quen ( Mùa thu) nhưng lại không có sắc vàng, không có cây ngô đồng, không có hương cốm mà  lại có những hình ảnh lạ, độc đáo => Bức tranh mùa thu dân dã,mang đậm hồn quê nhưng vẫn mới vẫn lạ.=> Cái lạ của bài thơ chính là những cảm nhận rất riêng, rất tinh tế của nhà thơ về khoảnh khắc giao mùa của thiên nhiên=> cả thiên nhiên và con người cùng một nhịp sang thu : Thiên nhiên sang thu, thời tiết trở nên dịu dàng, chừng mực, còn con người sang tuổi trung niên trở nên vững vành, bãn lĩnh và tự tin.=> Bài thơ để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc.

$4.$ Kết bài: 

- Khẳng định cả bài thơ

- Liên hệ

$#Miu$

Đây nhé Bạn . Xin CTLHN