Phân tích tác phẩm ''Dế Mèn phiêu lưu kí'' 

`a.` Hình dáng và tính cách của nhân vật Dế Mèn:

`-` Khi miêu tả nhân vật có thể nói đến đặc điểm hình dáng, cử chỉ hành động, tính cách của nhân vật đó.

`-` Chi tiết tả hình dạng, hành động của Dế Mèn: Đôi cánh mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt, cánh dài, rằng đen nhánh, râu uốn cong, hùng dũng, đạp phanh phách, nhai ngoàm ngoàm, thịnh trọng vuốt râu.

`-` Thái độ của Dế Mèn: cà khịa với tất cả mọi người, quát nạt mấy chị Cào Cào, đá ghẹo anh Gọng Vó,..

`->` Nhân xét: 

`-` Chàng Dế khỏe mạnh, cường tráng, trẻ trung, yêu đời

`-` Kiêu căng, tự phụ, hoáng hách, cậy sức bắt nạt kẻ yếu.

___________________________________________

`b.` Hình dáng và tính cánh của nhân vật Dế Choắt:

`-` Hình dáng:

`+` Như gã nghiện thuốc phiện;

`+` Cánh ngắn, râu một mẫu, mặt mũi ngẫn ngơ;

`+` Hôi như cú mèo.

`-` Tính cách:

`+` Có lớn mà không có khôn;

`+` Hiền lành, yếu đuối;

___________________________________________

`c.` Trò đùa của Dế Mèn và cái chết của Dế Choắt:

`-` Dế Mèn hát véo von trêu đùa chị Cốc;

`-` Chị Cốc trút giận lên Dế Choắt.

`->` Dế Mèn muốn ra oai với Dế Choắt, muốn chứng tỏ mình đứng đầu thiên hạ.

`-` Diễn biến tâm lý của Dế Mèn:

`+` Lúc đầu thì hênh hoang, ra oai trước Dế Choắt;

`+` Hát véo von, xấc xược,....với chị Cốc;

`+` Sau đó chui tọt vào hang vắt chân hình chữ ngũ, nằm trong nhà với thái độ đắc ý;

`+` Khi dế Choắt bị chị Cốc mổ thì Dế Mèn nằm im thin thít, khi chị Cốc bay đi mới mon mem bò ra khỏi hang.

`->` Dế Mèn hèn nhát, tham sống sợ chết, bỏ mặc bạn bè lúc hoạn nạn, không dám nhận lỗi.

___________________________________________

`d.` Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn:

`-` Tâm trạng của Dế Mèn: 

`@` Dế Mèn ân hận: nâng đầu Dế Choắt vùa thương, vừa ăn năn tội mình, chôn Dế Choắt vào bụi cỏ um tùm.

`->` Ở đây có sự biến đổi tâm lý: từ thái độ kiêu ngạo, hống hách sang ăn năn, hối hận.

`=>` Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật sinh động, hợp lý.

`-` Dế Mèn có tính cảm đồng loại: biết hối hận, biết hướng thiện.

`-` Bài học mà Dế Mèn rút ra: 

`@` Bài học về cách ứng xử, sống khiêm tốn, biết tôn trọng người khác. 

a.⇒Vẻ đẹp cường tráng,càng mẫm bóng,vuốt nhọn hoắt,đầu nổi lên từng tảng,răng đen nhánh,

tính kiêu căng tự phụ,không quan tâm đến người khác,mắng mỏ Dế Choắc,điệu bộ đắc ý,tự hoà về bản thân, coi thường người khác,ngông cuồng ,dại dột

b.⇒Gầy gò,dài liêu nhiêu,cánh ngắn ngủn hở lưng,sườn,càng bè bè,râu ria cụt ngủn,mặt ngẩn ngẩn ngơ ngơ,ốm yếu,xấu xí,

Dế Choắt có một trái tim nhân hậu,có lòng vị tha,

c.⇒Dế Mèm đã nghĩ ra những trò đùa nghịch ngợm,ranh mãnh,và gây ra những chuyện đáng tiếc

cái chết của Dế Choắt là do chị Cốc mổ

d.⇒Sự trả giá cho những hành động ngông cuồng  thiếu suy nghĩ của Dế Mèn đã gây ra cái chết của Dế Choắt