"Bình ngô đại cáo" là bản cáo trạng về tội ác tày trời của giặc: "bại nhân nghĩa nát cả đất trời/ nặng thuế khóa sạch không đầm, núi /người bị ép xuống biển dòng lưng mò ngọc, ngán thay cá mập, thuồng luồng. /kẻ bị đem vào núi đãi cát tìm vàng, khốn nỗi rừng sâu, nước độc./ vét sản vật, bắt chim trả, chốn chốn lưới chăng,/ Nhiễu nhân dân, bẫy hươu đen, nơi nơi cạm đặt". Chỉ bằng vài câu thơ, Nguyễn Trãi đã chỉ ra sự tàn nhẫn của quân giặc. Chúng phá vỡ đi cái gọi là "nhân nghĩa", chúng chà đạp lên "nhân nghĩa", chà đạp lên những người dân vô tội. Chúng đến Đại Việt hòng thôn tính đất nước anh hùng này. Chúng bắt dân ta nộp thuế khóa, xuống biển mò ngọc, lên núi tìm vàng, nhiễu nhân dân, bẫy hươu đen. Chúng khai thác triệt để mọi tài nguyên thiên  nhiên của nước ta, bắt nhân dân đi vào nơi rừng sâu nước đọc. Để kiếm lợi cho mình, chúng không từ thủ đoạn nào. Chúng thảo mãn thú vui xa hoa và lòng tham bằng sự đói khổ của người dân Đại Việt. Bằng biện pháp liệt kê, tác giả đã lột trần chính sách cai trị, bóc lột vô nhân đạo của giắc Minh. Tất cả tội ác ấy đã được ghi lại một cách xác đáng không thể chối cãi.