Mở đầu khổ thơ thứ ba bài "Bếp lửa" của Bằng Việt, tác giả đã gợi nhắc về quãng thời gian cơ cực của hai bà cháu "Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa". Đó chính là tám năm cháu nhận được sự yêu thương, che chở, nuôi dưỡng từ bà. Bà chịu khổ đau, vất vả để cháu có thể hạnh phúc, sung sướng. Trong quãng thời gian ấy, bà vừa là cha vừa là mẹ nuôi dưỡng cháu nên người. Tình cảm ấy tác giả đều ghi nhớ và in sâu vào lòng, tình yêu và sự kính trọng bà được tác giả thể hiện chân thành, sâu sắc "Nhóm bếp lửa, nghĩ thương bà khó nhọc". Bà và bếp lửa là chỗ dựa tinh thần, là sự chăm sóc, đùm bọc dành cho cháu. Kỉ niệmm tuổi thơ ấy gắn liền với tiếng chim tu hú trên đồng quê mỗi độ hè về. "Tiếng tu hu sao mà tha thiết thế/ Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà/ Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa". Đoạn thơ khiến ta chạnh nhớ về "tiếng tu hú", đó là kỉ niệm ấu thơ nhà thơ được sống bên bà. Tiếng chim tu hú giục giã, khắc khoải một điều gì khiến lòng ta trỗi dậy những hoài niệm, nhớ mong. Phải chăng đó chính là tiếng đồng vọng của đất trời để an ủi, sẻ chia với cuộc đời lam lũ của bà. Câu hỏi tu từ "Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà/Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?" mới thám thía làm sao, xót xa làm sao! Những câu thơ như những lời đối thoại tâm tình, cháu trò chuyện cùng bà. Đoạn thơ chính là những kỉ niệm của cháu và bà cùng bếp lửa và tiếng chim tu hú trong suốt 8 năm ròng.

(1) Kết thúc hồi ức khi lên bốn của Bằng Việt trong bài thơ Bếp lửa với mùi khói cay nồng sống mũi là những kí ức lên tám trong khổ thơ thứ ba. (2) Mở đầu, bằng giọng thơ thủ thỉ, và những kí ức dạt dào cảm xúc, tác giả đã cho ta thấy kí ức được sống bên bà trong tám năm, được chia sẻ những nỗi buồn, khó khăn, cũng như là những niềm vui " Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa ". (3) Kí ức cứ thế dần dần được mở ra với âm thanh của tiếng chim tu hú " Tu hú kêu trên những cánh đồng xa/ Khi tu hú kêu bà nhớ không bà/ Bà thường kể chuyện những ngày ở Huế" (4) Ôi, tiếng tu hú sao mà quen thuộc và tha thiết thế! (5) Âm thanh đó gợi về trong tưởng tượng người đọc và cả lý trí người cháu về những ngày hè đượm nắng, tiếng tu hú cứ văng vẳng kêu trên những cánh đồng xa xa ngoài ngoài kia , nó gọi hè về, làm dậy trong lòng cháu cả một tuổi thơ ấm áp - " hành trang" cho cháu trên bước đường trưởng thành sau này (6) Ngược dòng thời gian, tác giả nhớ về bà mà thủ thỉ tâm sự như có bà ở bên, gợi nhớ về câu chuyện " những ngày ở Huế " mà bà hay kể, về những ngày tháng sống bên bà " Mẹ cùng cha công tác bận không về/ Mẹ cùng cha công tác bận không về/ Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe/ Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học" (7) Ngay từ khi còn nhỏ, người cháu đã bị thiếu vắng tình cảm gia đình, sự yêu thương của cha mẹ, chình vì vậy mà bà có một vị trí vô cùng quan trọng trong lòng cháu, có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển của cháu, không chỉ là một người bà mà còn là một người cha, một người mẹ, là điểm tựa vững chắc cho cháu bình an, trưởng thành, lớn lên một cách đầy đủ mỗi ngày (8) Từ đó, người cháu càng thương bà, " Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc", chính vì vậy mà tác giả đã buông lời trách móc nhẹ nhàng " Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà/ Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa" (9) Phải chăng , tác giả cũng đang tự trách chính mình vì không thể trở về với bà khi còn đang ở nước ngoài, từ đó nỗi nhớ về bà càng thêm dài đằng đẵng hơn (10) Bằng cách kết thúc khổ thơ với một câu hỏi tu từ, tác giả như muốn tìm lại những kí ức đẹp đẽ ngày xưa để thỏa mãn nỗi nhớ về bà của cháu (10) Giọng thơ chầm chậm, da diết, bộc lộ nỗi khắc khoải của niềm thương, nỗi nhớ (11) Tóm lại bằng 11 câu thơ tràn đầy những cảm xúc, nhà thơ Bằng Việt đã cho ta thấy tình cảm bà cháu của tác giả trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ đầy khó khăn, khốc liệt