Mùa xuân nho nhỏ 

“Mùa xuân nho nhỏ” là một trong những bài thơ nổi tiếng của nhà thơ Thanh Hải. Tác phẩm đã diễn tả được lòng yêu thiên nhiên, đất nước cũng như khát vọng cống hiến chân thành của nhà thơ.

      Mở đầu bài thơ, tác giả đã khắc họa bức tranh thiên nhiên vào mùa xuân với những nét đẹp thật giản dị:

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng”

      Bức tranh được mở ra với không gian thật thoáng đãng của dòng sông, bầu trời và tiếng chim chiền chiện. Dòng sông xanh - một dòng sông thơ mộng hòa với đó là sắc tím của loài hoa. Tiếng chim chiền chiện đang ca lên bài ca mùa xuân bằng tiếng hót trong trẻo của mình. Đây là loài chim báo hiệu khi mùa xuân về với khát khao hy vọng về một tương lai ấm no, hạnh phúc cho con người. Những câu thơ đọc lên gợi ra một bức tranh mùa xuân dịu dàng, say đắm. Hai tiếng “hót chi” vốn là giọng điệu quen thuộc của người dân xứ Huế. Khi được nhà thơ đưa vào trong trang thơ để diễn tả lên cảm xúc thiết tha, yêu đời của người với cảnh vật. Chỉ với một vài hình ảnh đơn giản cũng đủ để chúng ta cảm nhận được hơi thở của mùa xuân.

.

Sang Thu

Những tín hiệu báo thu về được nhà thơ Hữu Thỉnh miêu tả thật sâu sắc qua khổ thơ đầu bài thơ "Sang Thu". "Bỗng nhận ra hương ổi": Đối với Hữu Thỉnh, mùa thu đến không phải là với sắc vàng của hoa cúc, sắc trời xanh biết hay là mùi hương cốm mới,.....mà là với mùi hương ổi nồng nàn ngọt ngào được làn gió thu đưa đến."Phả vào trong gió se": Động từ "phả" làm cho làn hương ổi không bị tan ra loãng đi mà như được sánh lại ở độ đậm nhất trong làn gió se - làn gió heo may mang hơi lạnh và khô. Cùng với hương ổi phả vào trong làn gió se nhè nhẹ của mùa thu là làn sương chùng chình được giăng mắc trước ngõ: "Sương chùng chình qua ngõ". Từ láy "chùng chình" diễn tả làn sương mỏng nhẹ chầm chậm chuyển động trong không gian. Ẩn trong hình ảnh đó, nghệ thuật nhân hoá khiến cho làn sương như mang tâm trạng của con người. Nó cũng như cố ý chậm lại để cảm nhận vẻ đẹp của phút giao mùa. Từ "ngõ" ở đây vừa có thể hiểu là ngõ tả thực và cũng có thể hiểu là ngõ cửa giao mùa giữa hạ và thu. "Hình như thu đã về": Tình thái từ "hình như" chỉ cái không chắc chắn kết hợp với phó từ "đã" chỉ cái đã xảy ra đã diễn tả được tình yêu mùa thu của tác giả. Cùng với đó, từ "Bỗng" ỡ câu thơ đầu cũng thể hiện tâm trạng bất ngờ, ngạc nhiên của người thi sĩ, nó kéo con người ta ra khỏi bộn bề của công việc để trở về với thiên nhiên. Và dường như nhà thơ quá yêu mùa thu, quá khao khát, mong chờ mùa thu nên khi thu đến, nhà thơ cũng không dám tin là thu đã về. Đây chính là một lời thông báo đầy ý nghị của tác giả: Thu đã về. Bằng sự cảm nhận tinh tế, một hồn thơ nhẹ nhàng, khả năng kết hợp từ thật độc đáo, nhà thơ đã vẽ nên bức tranh phút giao mùa lúc sang thu thật đẹp, qua đó thể hiện tình yêu mùa thu, tình yêu thiên nhiên của chính bản thân mình.

Mùa xuân nho nhỏ

Thanh Hải là nhà thơ hoạt động văn nghệ trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, người có công xây dựng văn học Cách mạng miền Nam từ những ngày đầu.Bài thơ Mùa xuận nho nhỏ được viết tháng 11 năm 1980 khi tg đang nằm trên giường bệnh không bao lâu tg qua đời. Bài thơ in trong tập Thơ Việt Nam 1945 – 1985.Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, cuộc đời và ước nguyện chân thành được đóng góp một mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.

Bài thơ làm theo thể thơ năm chữ chữ gắn liền với điệu dân ca miền Trung, âm hưởng nhẹ nhàng , tha thiết như tiếng lòng của tg với ước nguyện chân thành cống hiến cho đất nước một mùa xuân nho nhỏ. 

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi, con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng

Khổ 1 là Bức tranh mùa xuân của thiên nhiên đất trời.Bằng vài nét chấm phá, tg đã phác hoạ được bức tranh mùa xuân thiên nhiên đầy sức sống của bầu trời, mặt đất, dòng sông, màu sắc tươi thắm( sông xanh, hoa tím biếc) cùng âm thanh vang vọng của tiếng chim chiền chiện (hót vang trời). Cách lựa chọn hình ảnh và từ ngữ đậm màu sắc Huế qua từ “ơi, chi” đi liền sau động từ “hót”. Cảm xúc của tg trước mùa xuân còn miêu tả ở chi tiết tạo hình “ từng giọt”…từ này được hiểu là “những giọt mùa xuân”. Tác giả dùng biện pháp ẩn dụ ở từ “ từng giọt”chỉ sự chuyển đổi các cảm giác, màu sắc , âm thanh, hình khối, đường nét, nhằm cụ thể hoá cái vô hình thành hữu hình.( giọt nắng, giọt mưa xuân, giọt âm thanh.). Tg thể hiện niềm say sưa ngây ngất của mình qua hành động đưa tay hứng vẻ đẹp của thiên nhiên,  đất  trời vào xuân.Bằng sự kết hợp hài hoà giữa âm thanh và màu sắc, lối đảo ngữ, biện pháp ẩn dụ, tg vẻ ra trước mắt người đọc bức tranh mùa xuân rất đặc trưng cho đất trời xứ Huế.   

Nghệ thuật của bài thơ là thể thơ năm chữ gắn liền với điệu dân ca miền Trung; cách gieo vần chân liền mạch giữa các dòng thơ, cách ngắt nhịp đa dạng, linh hoạt theo cảm xúc.Hình ảnh vừa thực, vừa giản dị tự nhiên nhưng giàu ý nghĩa biểu tượng. Hình ảnh xoay quanh mùa xuân của đất trời, đến mùa xuân của đất nước làm ý thơ liền mạch. Giọng điệu bài thơ biến đổi linh hoạt phù hợp với nội dung từng đoạn: vui, say sưa, trầm lắng, thiết tha và bộc bạch tâm niệm tha thiết ở đoạn kết.

Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng của tác giả yêu mến thiết tha và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; Đồng thời thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến đóng góp “Một mùa xuân nho nhỏ” của mình cho đất nước, cho dân tộc.Bài thơ có nhạc điệu trong sáng, tha thiết gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm và những hình ảnh ẩn dụ, so sánh sáng tạo.Em cảm nhận bài thơ này rất gần gũi với cuộc sống của em.Ngoài những ý trong bài thơ thì còn có ý nghĩa nhan đề:

Nhan đề bài thơ là sáng tạo độc đáo của Thanh Hải, “Mùa xuân nho nhỏ” là cách nói hình tượng. Mùa xuân là khái niệm trừu tượng đặt bên tính từ “nho nhỏ” nên hình ảnh hiện hữu có hình khối cụ thể. Hình ảnh này thể hiện ước nguyện sống đẹp với tất cả sức tươi trẻ của mình cho đất nước nhưng rất khiêm nhường vì chỉ là một mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của cuộc đời chung.

Mùa xuân là đề tài gợi nhiều cảm hứng cho thơ ca, nhạc, hoạ. Đặc biệt các nhà thơ viết về mùa xuân với những sắc thái khac nhau: Mùa xuân chín ( Hàn Mặc Tử); Mùa xuân xanh( nguyễn Bính); Xuân ý, Xuân lòng ( Tố Hữu). Thanh Hải cũng góp tiếng lòng về mùa xuân qua bài thơ  “Mùa xuân nho nhỏ” với khát khao được đóng góp công sức nhỏ bé của mình làm đẹp thêm mùa xuân đất nước.

Mùa xuân nho nhỏ

Hữu Thỉnh vừa là nhà thơ, vừa là người lính, là người rất gắn bó với cuộc sống ở nông thôn. 

Bài thơ Sang Thu được viết năm 1977.Bài thơ thể hiện những cảm nhận về những chuyển nhẹ nhàng của khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu ở nông thôn miền Bắc; Qua đó, bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên gắn bó với quê hương đất nước và những triết lí về cuộc đời con người.

Bài thơ được làm theo thể thơ 5 chữ, chỉ 3 khổ thơ ngắn nhưng có nhiều hình ảnh đặc sắc , gợi cảm gợi tả khái quát bối cảnh thời gian, không gian của đất trời vào thời điểm giao mùa từ hạ sang thu ở nông thôn đồng bằng Bắc bộ.

Nhà thơ chợt nhận ra tín hiệu của sự chuyển mùa từ ngọn gió heo may se lạnh mang theo hương ổi lan vào không gian, phả vào trong gió. Tâm trạng ngỡ ngàng với những cảm xúc bâng khuâng qua các từ tình thái“ bổng, hình như”. Sương đầu thu giăng mắc nhẹ nhàng, chuyển động chầm chậm nơi đường thôn ngỏ xóm qua từ láy “chùng chình” và nghệ thuật nhân hoá diễn tả bước đi chầm chậm rất thơ của mùa thu.

Nghệ thuật:Thể thơ năm chữ, hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ tinh tế diễn tả biến chuyển nhẹ nhàng của thiên nhiên mùa thu bằng giọng thơ êm đềm. Các biện pháp tu từ đặc sắc, từ diễn tả tình thái tinh tế, nghĩa hàm ẩn triết lí ở hai câu cuối

Ý nghĩa:Hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ tinh tế, giọng thơ êm đềm với những rung động mang mác, bâng khuâng, bài Sang thu gợi lên sự biến chuyển lúc giao mùa nên tạo ấn tượng trong lòng độc giả. Tác phẩm còn làm tôn vẻ đẹp cho quê nhà tác giả trong mùa thu chung của đất trời VN. Bài thơ giúp người đọc yêu mùa thu thiết tha, nồng hậu ở quê nhà, giúp em biết cảm nhận và yêu thiên nhiên, từ đó biết giữ gìn môi trường thiên nhiên xanh, sạch, đẹp.

$@#Hoidap247$

$@#Nganle$