MỞ BÀI PHÂN TÍCH BÉ THU

- Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Quang Sáng và tác phẩm Chiếc lược ngà

+ Nguyễn Quang Sáng (1932 - 2014) là một trong những nhà văn tiêu biểu của nền văn học cách mạng Việt Nam, tác giả của nhiều tác phẩm văn chương và kịch bản phim nổi tiếng.

+ Chiếc lược ngà (1966) là tác phẩm nổi tiếng gắn liền với tên tuổi của Nguyễn Quang Sáng ca ngợi tình cảm gia đình, tình cảm cha con cảm động và sâu sắc trong chiến tranh.

- Giới thiệu khái quát về nhân vật bé Thu: Bé Thu là nhân vật chính trong tác phẩm với những nét tính cách vô cùng đáng yêu, cá tính, là biểu tượng cho tình yêu thương cha sâu nặng.

2. THÂN BÀI PHÂN TÍCH BÉ THU

a) Khái quát cảnh ngộ của bé Thu

- Khi anh Sáu - ba bé thoát li gia đình đi chiến đấu thì bé vẫn còn rất nhỏ (chưa đầy 1 tuổi)

- Tám năm trời, gia đình chỉ cho bé xem tấm hình ba chụp chung với má mà thôi và đó cũng là cách duy nhất để hai cha con biết mặt nhau.

b) Phân tích nhân vật bé Thu

* Bé Thu là đứa bé bướng bỉnh, ương ngạnh

- Trong cuộc gặp gỡ đầu tiên, khi nghe tiếng ông Sáu ở bến xuồng, Thu “giật mình tròn mắt nhìn”. Nó ngơ ngác lạ lùng nhìn rồi bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên “má, má”.

- Trong ba ngày ông Sáu nghỉ phép bé Thu bướng bỉnh không nhận cha:

+ Thu xa lánh ông Sáu trong khi ông Sáu luôn tìm cách vỗ về, nhất quyết không chịu gọi tiếng ba

+ Má dọa đánh, Thu buộc phải gọi ông Sáu vô ăn cơm nhưng lại gọi trống không

+ Sợ nồi cơm nhão không nhờ được ai, bị dồn vào thế bí nó nhăn nhó muốn khóc nhưng tự lấy vá chắt nước cơm chứ không chịu gọi ba

+ Ông Sáu gắp trứng cá vào bát cho Thu, nó hất tung cái trứng ra mâm, cơm văng tung tóe

+ Bị ba đánh đòn nhưng không khóc mà chạy sang nhà ngoại, mẹ dỗ mấy cũng không về.

=> Bé Thu “cứng đầu”, ương ngạnh, có cá tính mạnh mẽ, kiên quyết nhưng cũng rất hồn nhiên, ngây thơ và có chút sợ hãi.

* Bé Thu có tình yêu thương cha tha thiết, mãnh liệt

- Trước lúc ông Sáu lên đường:

+ Bé Thu được bà giải thích vết thẹo trên má ông Sáu

+ Khi hiểu ra nguyên nhân cái thẹo trên mặt của ba – nó nằm im, lăn lộn suốt đêm, thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn, nó ân hận rồi căm thù giặc và thương ba nó vô hạn

+ Sáng hôm sau, bé Thu bảo ngoại đưa về.

=> Tình cha con trở lại vào khoảnh khắc ly biệt ngắn ngủi đem lại cho người đọc xúc động nghẹn ngào.

- Cuộc chia tay cảm động giữa ông Sáu và bé Thu:

+ Bé Thu chia tay ba nhưng tâm trạng khác trước, nó không bướng bỉnh nhăn mày cau có nữa

+ Tiếng gọi ba cất lên trong sâu thẳm tâm hồn bé bỏng của con bé, sự khao khát tình cha con bị kìm nén bỗng bật lên, tiếng gọi suốt 8 năm chờ đợi

+ “Nó vừa kêu vừa chạy xô tới dang hai chân ôm lấy cổ ba nó”. Nó hôn khắp người ông Sáu và hôn cả vết sẹo dài trên má ông

+ Hai tay Thu ôm chặt cổ ba, chân quắp chặt lấy ba không muốn ông Sáu rời đi

-> Lúc này bé Thu như đã gỡ bỏ tấm áo bằng toàn gai nhọn của mình xuống, thể hiện rõ là một cô bé hồn nhiên trong veo, thèm khát sự yêu thương của ba. Thu không muốn xa ba, muốn ba mãi bên mình.

=> Bé Thu có tình yêu thương cha mãnh liệt, vô bờ khiến người đọc phải rơi lệ.

c) Đặc sắc nghệ thuật

- Cốt truyện đơn giản, các chi tiết bất ngờ nhưng hợp lí

- Chọn nhân vật kể chuyện phù hợp, đảm bảo khách quan, tự nhiên, linh hoạt và chân thành.

- Ngôn ngữ kể chuyện giản dị, đậm chất Nam Bộ, giàu chất trữ tình, kết hợp miêu tả, biểu cảm và nghị luận.

- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật trẻ em tinh tế.

3. KẾT BÀI PHÂN TÍCH BÉ THU

- Khái quát giá trị của nhân vật bé Thu: Qua nhân vật bé Thu và câu chuyện cảm động của cha con anh Sáu giúp ta hiểu thêm những đau thương mà người dân Nam Bộ nói chung và những đứa trẻ thiếu thốn tình cha do chiến tranh nói riêng phải hứng chịu trong chiến tranh chống Mĩ.

- Đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật của Nguyễn Quang Sáng: miêu tả tâm lí trẻ em tinh tế, đặc sắc, mang giá trị nhân văn cao đẹp.

                                                            Bạn hãy tham khảo nha