Từ xưa đến nay, tri thức của nhân loại đều được lưu giữ và phát triển qua từng trang sách. Kiến thức có thể không thay đổi, nhưng sẽ phát triển cùng với xu hướng của thời đại để đáp ứng được nhu cầu của con người. "Sách" là kho tàng lưu trữ nguồn tri thức của nhân loại trong suốt tiến trình lịch sử loài người. Sách mang những nguồn giá trị tinh thần to lớn mà không điều gì có thể thay thế được. Sách lưu trữ thông tin dưới dạng ngôn ngữ viết hoặc hình ảnh, hệ thống các kí hiệu,... Sách được xuất bản dưới dạng cuốn - sách giấy và sách điện tử. Những giá trị mà sách mang lại đều khiến cho con người mở mang được kiến thức, hiểu biết về thế giới, về nhân loại. Tại sao mọi người lại gọi "Sách là ngọn đèn trí tuệ bất diệt của con người". Vốn dĩ mọi thứ mà con người biết, học hỏi lẫn nhau không phải không có nguồn gốc. "Ngọn đèn' vẫn được hiểu là vật dụng để phát ra ánh sáng, dẫn lối cho con người đi trong đêm. Đó là thứ ánh sáng cần thiết và giúp ích rất lớn. Và sách cũng vậy, sách mở ra một chân trời tri thức, giúp con người có thể hiểu thêm về xã hội, hiểu nhiều kiến thức về văn học, hóa học, toán học, lịch sử. Mỗi chuyên ngành đều có những loại sách riêng, nó sẽ đáp ứng được những nhu cầu cần thiết của từng người.

    Thật vậy, "Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người" bởi sách chứa một kho tàng tri thức lớn lao, vô tận và bất diệt. Những gì được sách giữ và viết lại đều rất phong phú, đó là những thành tựu nghiên cứu của con người qua bao thế hệ. Sách chính là thứ ánh sáng diệu kì soi rọi trí tuệ và tâm hồn con người, mang lại nguồn năng lượng tích cực, vốn kiến thức bất tận cho mỗi chúng ta. Sách toán học đưa lại những logic, tính toán, những suy luận, chứng minh hữu ích. Sách lịch sử mang đến khí thế hào hùng của bao cuộc chiến, tài thao lược của những vị anh hùng tài ba, những sự phát triển của dân tộc, thế giới qua hàng ngàn năm lịch sử. Sách văn học mang đến những kiến thức về thể loại, về hình thức và về tâm hồn thơ phong phú của các thi nhân và những cảm xúc khi được trải nghiệm với đời sống của từng nhân vật. Sách về kỹ năng sống, kỹ năng kinh doanh, sách ẩm thực, sách về đạo lí,... đều góp phần vào vốn am hiểu của chúng ta, giúp tri thức ngày một mở mang hơn, vốn sống ngày một nâng cao hơn. Sách như một cuốn bách khoa ghi lại tất thảy những tri thức bao đời có được, nó lưu giữ vốn trí thức trường tồn theo năm tháng. Sách dẫn dắt chúng ta đến những vùng đất mênh mang đẹp đẽ mà chưa từng được đặt chân đến, là cẩm nang du lịch về văn hóa ẩm thực và con người trên mọi miền đất nước và trên thế giới. Sách giúp ta được gặp gỡ những nhà văn hóa của thời đại, những nhà kinh doanh, những nhà thơ, nhà văn, nhà khoa học trên khắp thế giới để học hỏi. Sách cho ta những kinh nghiệm quý báu, những cách làm mới, cách chế biến thực phẩm món ăn, cách sáng chế những vật liệu phục vụ cho đời sống. Mỗi một mảng của đời sống đều được sách ghi lại, làm cẩm nang phục vụ cho nhu cầu của mọi đối tượng trong cuộc sống.

    Chọn sách để đọc cũng như chọn bạn mà chơi vốn dĩ là điều mà rất nhiều người đã biết. Trí tuệ của con người được tích lũy qua những trang sách và ngày càng phát triển theo những cuốn sách đó. Vậy mỗi chúng ta cần biết được mình cần gì, có thể học được gì từ sách thì hãy tìm cuốn sách đó để học. Không những bạn có thêm kiến thức mà còn giúp cho tinh thần bạn được thư giãn, thoải mái hơn. Đúng vậy "Sách là ngọn đèn bất diệt của trí tuệ con người", sách không bao giờ mất đi, luôn tồn tại trong suy nghĩ của mỗi người.

M. Go-rơ-ki đã từng có một câu nói rất hay về sách: “Hãy yêu sách, nó là nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức mới là con đường sống”. Đó là một quan điểm rất tuyệt, rất chính xác khi nói về sách, bởi không phải ai cũng thấu hiểu và trân trọng sách như thế. Là một người thích đọc sách, tôi lại càng trân trọng và thêm tâm đắc về câu nói ấy.

Sách là tinh hoa của loài người, là sản phẩm trí tuệ bậc nhất. Sách không phải chỉ mới xuất hiện gần đây mà đã có từ lâu đời, gồm rất nhiều dạng khác nhau. Nhưng thông dụng nhất và được định nghĩa nhiều nhất có lẽ là sách giấy, thứ sách được đóng thành tập thành quyển, ngay ngắn gọn gàng, đẹp mắt. Sách là một thế giới kiến thức vô cùng rộng lớn, chứa đựng những tinh hoa của nhân loại, là tinh thần của người viết. Đọc sách đem cho ta nhiều hiểu biết lớn, ví như đọc Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sĩ Liên ta có cái nhìn thật sâu sát về một thời lịch sử oanh liệt của dân tộc, không những thế đó còn là những bài học quý giá về cách làm người của các cố nhân xưa. Rồi thì đọc Chuyện cũ Hà Nội của Tô Hoài ta lại gần như được bước về thủ đô những năm tháng xưa kia, ở đó có người dân chân chất, có cái đói khổ những năm 1945, thảm thương, rồi lại biết về những phong tục thật hay của dân tộc. Đọc mà vừa khóc vừa cười, bởi vì cái tinh thần của tác giả nó chân thực và sâu sắc quá. Hoặc đọc bất cứ cuốn sách nào, lĩnh vực gì cũng đều rất bổ ích, đọc sách về thế giới tự nhiên, về du lịch cho ta những hiểu biết về thế giới xung quanh, đọc những cuốn tiểu thuyết kinh điển cho chúng ta những bài học tình cảm thật lớn, bao gồm tình yêu, tình thân, tình bạn, tĩnh nghĩa giữa con người với con người,… Đôi khi chúng ta đọc sách chỉ để giải trí ví dụ như đọc vài cuốn truyện tranh, đó cũng là một cách bồi bổ cho tâm hồn hữu hiệu. Ở lứa tuổi học sinh, thứ sách đọc nhiều nhất có lẽ là sách giáo khoa, ai cũng phải đọc, phải học, đó là những kiến thức sẽ nâng bước ta vào đời, đưa ta đến những mục tiêu gần nhất, những tác phẩm văn học mà chúng tìm hiểu, cái nào cũng thật ý nghĩa có những giá trị nhân văn cao lớn, hướng con người đến một xã hội tốt đẹp hơn. Hơn thế nữa, đọc sách còn rèn cho chúng ta đức tính kiên nhẫn, bởi đọc thì phải ngẫm nghĩ chiêm nghiệm, còn nếu đọc để lấy trang lấy bài thì đó chẳng phải là đọc. Người đọc sách chân chính luôn có gì đó điềm tĩnh và am hiểu hơn người khác, họ cũng học được tính khiêm tốn lễ độ từ văn thư, tựa như một nhà nho thuở xưa, một khí chất rất thanh cao, đẹp đẽ. Chẳng thế ở nước ngoài người ta rất coi trọng việc đọc sách, họ xem sách như một phần không thể thiếu trong cuộc sống, là công cụ để rèn luyện trí tuệ, họ đọc bất cứ khi nào rảnh.

Có nhiều người từ chối đọc sách, vì cho rằng tốn thời gian, lại chẳng được mấy tác dụng, đó là một quan điểm hết sức sai lầm. Bởi hơn tất cả chẳng nơi đâu cho chúng ta kho tàng kiến thức vô tận như thế, đó là tinh hoa của cả hàng triệu bộ não làm ra, là những gì trân quý nhất. Bởi những nhà viết sách chân chính sẽ chẳng bao giờ đưa thứ tầm thường vào sách của mình cả, đó là nỗi nhục, nỗi hổ thẹn với lương tâm nghề nghiệp. Trong thời buổi công nghiệp hóa, hiện đại hóa con người thường chú tâm vào những thứ vô bổ như mạng xã hội, game, dành phần lớn thời gian rảnh cho chúng mà không biết chán. Họ tự thu mình lại trong thế giới của bản thân mình, không có ham muốn tiếp thu kiến thức mới, thích được lười biếng. Nhưng đó chính là đang giết bản thân mình bởi con người có vận động thì mới phát triển còn cứ ì lại thì chỉ còn bước đường duy nhất là tàn lụi, lay lắt với một tâm hồn khô héo. Không có kiến thức, không có kỹ năng thì thế giới này liệu có chấp nhận các bạn? Men-đen-lê-ép đã tìm ra quy luật chọn lọc của thế giới tự nhiên, thì loài người cũng thế, dần xã hội sẽ chỉ chấp nhận những con người cầu tiến, có ích cho xã hội, biết dùng kiến thức mình học được để xây dựng đất nước, phát triển xã hội, chứ chẳng để tâm đến kẻ “lười” bao giờ, vì không xứng đáng.

Vậy ta lấy kiến thức từ đâu? Câu trả lời rõ ràng nhất và gần nhất chính là sách, những thứ chúng ta học được trên trường còn quá ít, bản thân mỗi con người cần có ý thức tự trau dồi thêm. Sách là một nguồn tài liệu vô cùng rộng mở và có sẵn, sao ta lại phải tiếc một số tiền nhỏ để mua sách mà không hề do dự khi ném chúng vào những buổi đàn đúm vô vị? Đọc sách nào cũng được, sách nào cũng hay cũng tốt, không cần phải gò ép, ta thích gì đọc đấy, kiến thức sẽ tự rộng mở trong tâm hồn tươi trẻ của chính chúng ta. Tuy nhiên chúng ta cũng cần phải đề phòng những thứ văn học “rác” tiêm nhiễm thói hư tật xấu, những suy nghĩ tiêu cực, đó không được và không thể gọi là sách được.

Thế nên, các bạn ạ, trong lúc còn trẻ, cuộc sống mới chỉ bắt đầu chúng ta hãy nhân cơ hội mà tìm đọc thật nhiều sách, hãy trau dồi và hoàn thiện bản thân. Đôi khi chỉ là những phút lắng lại tâm hồn. Hãy trân trọng và yêu sách như chính người thân của mình, bởi sách thực sự rất quý giá và đáng được tôn trọng, sách chính là ánh đèn soi đường cho ta đến với một thế giới nhiều màu sắc đẹp đẽ, cho ta một cuộc sống tâm hồn giàu có và phong phú nhất.