Điều 10 Hiến pháp năm 1946 ghi rõ: Mọi công dân Việt Nam có quyền tự do tín ngưỡng. Trên cơ sở quy định của Hiến pháp, Quốc hội Việt Nam đã xây dựng những quy định cụ thể trong nhiều Luật bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng trong thực tế. Có thể nói, những quy định về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Việt Nam thể hiện rõ chế độ xã hội ta là một trong những chế độ xã hội tiến bộ so với nhiều nhà nướckhác trên thế giới⁽³⁾. Hiến pháp 1946 càng cho thấy giá trị thời đại khi hai năm sau (1948), trong Tuyên ngôn thế giới về nhân quyền, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo được ghi nhận tại Điều 18 một cách cụ thểhơn: “Mọi người đều có quyền tự do tư tưởng, tín ngưỡng và tôn giáo, kể cả tự do thay đổi tín ngưỡng hoặc tôn giáo của mình, và tự do bày tỏ tín ngưỡng hay tôn giáo của mình bằng các hình thức như truyền giảng, thực hành, thờ cúng và tuân thủ các nghi lễ, dưới hình thức cá nhân hay tập thể, tại nơi công cộng hoặc nơi riêng tư”.      Hiến pháp năm 1959, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo tiếp tục được tái khẳng định và cụ thể hóa. Điều 26 quy định: Công dân nước Việt Nam dân chủ cộng hòa có quyền tự do tín ngưỡng, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Trong bản Hiến pháp này, quyền tự do tín ngưỡng đã được mở rộng “theo hoặc không theo một tôn giáo nào”. Điều này cho thấy tự do tín ngưỡng không chỉ là quyền theo tôn giáo mà còn có cả quyền không theo tôn giáo. Quy định như vậy thể hiện một cách nhìn toàn diện và đầy đủ hơn những quan hệ xã hội. Thực tế cho thấy bên cạnh những người theo tôn giáo, vẫn có không ít những người không theo tôn giáo nào. Quy định như vậy một mặt là sự mở rộng hơn, làm sâu sắc thêm quyền đó, mặt khác, là cơ sở pháp lý nhằm bảo vệ quyền của những người không có đạo, phòng ngừa trường hợp có người vì những lý do nào đó họ bị ép buộc theo một tôn giáo nào đó. Điều này cũng tạo ra sự bình đẳng, đoàn kết giữa người có đạo với người không có tín ngưỡng trong khối đại đoàn kết dân tộc. Kế thừa và phát triển Hiến pháp năm 1946 và 1959, Điều 68 Hiến pháp năm 1980 đã ghi nhận: Công dân có quyền tự do tín ngưỡng, theo hoặc không theo một tôn giáo nào; không ai được lợi dụng tôn giáo để làm trái pháp luật và chính sách của Nhà nước. Qua đó cho thấy, quyền tự do tín ngưỡng tiếp tục được khẳng định. Tuy nhiên, Hiến pháp 1980, quyền này lại được quy định rõ: Không ai được lợi dụng tôn giáo.