Bài 19: Trình bày nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

Nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:

- Nhân dân có một lòng yêu nước nồng nàn, ý chí bất khuất, quyết tâm giành độc lập, tự do. Cùng với niềm tự hào dân tộc và tinh thần nhân đạo sáng ngời.

- Có sự lãnh đạo của các nhà anh hùng dân tộc Lê Lợi, Nguyễn Trãi,… với đường lối kháng chiến, chiến thuật tác chiến đúng đắn, sáng tạo. Những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa đã biết dựa vào dân, từ một cuộc khởi nghĩa nhỏ phát triển thành cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc quy mô cả nước, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ dân tộc.

Ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:

- Kết thúc 20 năm đô hộ tàn bạo của phong kiến nhà Minh.

- Đất nước sạch bóng quân xâm lược, giành lại được độc lập, tự chủ, chủ quyền dân tộc.

- Mở ra thời kì phát triển mới của xã hội, đất nước, dân tộc Việt Nam - thời Lê sơ

Vậy cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn để hiểu sâu hơn về nguyên nhân và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa.

Bài 20:

Câu 1: Việc tổ chức quân đội thởi Lê sơ như thế nào?

Tổ chức quân đội thời Lê Sơ:

- Quân đội thời Lê Sơ tổ chức theo chế độ “ngụ binh ư nông”.

- Quân đội được chia làm hai bộ phận chính là quân triều đình và quân ở địa phương. Bao gồm bộ binh, thủy binh, tượng binh, kị binh.

- Vũ khí của quân đội thời này là sử dụng đao kiếm, giáo, mác, cung tên, hỏa đồng, hỏa pháo.

- Hằng năm, quân lính được luyện tập võ nghệ, chiến trận để rèn luyện và củng cố đội quân.

- Đối với những đội quân mạnh sẽ được bố trí ở những vùng biên giới để bảo vệ lãnh thổ đất nước.

Nhận xét: Chủ trương của nhà Lê Sơ đối với lãnh thổ đất nước là kiên quyết bảo vệ từng mảnh đất thiêng liêng của tổ quốc, bằng bất cứ giá nào cũng cần giữ vững toàn vẹn lãnh thổ.

Câu 2: Nêu nội dung chính của bộ Luật Hồng Đức.

Nội dung chính của bộ luật Hồng Đức là:

- Bảo vệ quyền lợi của vua, quan lại, địa chủ

- Bảo vệ chủ quyền quốc gia

- Khuyến khích phát triển kinh tế

- Giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc

- Bảo vệ một số quyền lợi của phụ nữ.

Bài 22:

Câu 1: Vào đầu thế kì XVI, thời lê sơ có mâu thuẫn nào gay gắt nhất?

Thời Lê Sơ, đầu thế kỷ XVI có mâu thuẫn giữa nhân dân với nhà nước phong kiến là gay gắt nhất. Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê Sơ bắt đầu suy yếu, vua quan ăn chơi sa đọa, không quan tâm đến đời sống nhân dân, mặc cho quan lại ở địa phương vơ vét, bóc lột nhân dân, bắt nhân dân phải lao động khổ sai, xây dựng lâu đài cung điện tốn kém → mâu thuẫn giữa nhân dân với triều đình ngày càng gay gắt.

Câu 2: Kể tên các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỉ XVI, trong số đó cuộc khởi nghĩa nào là tiêu biểu nhất?

Các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỉ XVI:

- Khởi nghĩa Trần Tuân (cuối năm 1511) ở Sơn Tây (Hà Nội).

- Khởi nghĩa Lê Hy, Trịnh Hưng (năm 1512) ở Nghệ An, Thanh Hóa.

- Khởi nghĩa Phùng Chương (năm 1515) ở vùng núi Tam Đảo.

- Khởi nghĩa của Trần Cảo (năm 1516) ở Đông Triều (Quảng Ninh).

Câu 3: Chiến tranh Nam Bắc triều diễn ra giữa các thế lực phong kiến nào? Chiến trang Nam Bắc triều đã gây tai họa gì cho nhân dân ta?

Chiến tranh Nam - Bắc triều đã gây rất nhiều tai họa cho nhân dân:

- Làng mạc, gia đình li tán, người chết rất nhiều, hàng vạn người bắt đi lính, đi phu. 

- Nhân dân phải sống trong cảnh đất nước chiến tranh hỗn loạn, suốt một vùng từ Thanh - Nghệ ra Bắc đều là chiến trường suốt hơn 50 năm.

- Sản xuất nông nghiệp đình trệ, mùa màng bị tàn phá nặng nề, nhất là những năm có thiên tai lớn. Năm 1572, ở Nghệ An "đồng ruộng bỏ hoang, dịch tễ phát sinh, người chết đến quá nửa. Nhân dân đói khổ phiêu bạt, tan tác vào Nam ra Bắc, trong cõi Nghệ An đìu hiu, vắng tanh".

- Cùng với đó, chế độ binh dịch ngày càng đè nặng lên đời sống nhân dân.

Bài 23:

Câu 1: Tình hình nông nghiệp ở Đàng Ngoài trước khi xảy ra chiến tranh Nam Bắc triều như thế nào?

Tình hình nông nghiệp ở Đàng Ngoài trước khi xảy ra chiến tranh Nam-Bắc triều là: Kinh tế nông nghiệp phát triển, mùa màng bội thu.
Câu 2: Đâu là phố cảng lớn nhất Đàng Trong vào thế kỉ XVI XVIII?
Hội Anlàthànhphố cảng lớn nhấtởĐàng Trong. Các hàng hóa từ Quảng Nam, Bình Khang, Diên Khánh… đều theo đường thủy, đường bộ tập trung về Hội An.

Câu 3: Vì sao có sự khác nhau về nông nghiệp ở Đàng Trong và Đàng Ngoài?

hình ảnh

Bài 25:

Câu 1: Hãy nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII.

Tình hình xã hội ở Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII:

- Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong suy yếu dần.

- Việc mua quan, bán tước phổ biến, số quan lại ngày càng tăng. Quan lại, cường hào kết thành bè cánh, đàn áp, bóc lột nhân dân thậm tệ và đua nhau ăn chơi xa xỉ. Trương Phúc Loan nắm hết quyền hành, tự xưng “quốc phó” và khét tiếng tham nhũng.

- Nông dân bị địa chủ, cường hào lấn chiếm ruộng đất. Nhân dân phải nộp nhiều thứ thuế.

- Thương nhân, thợ thủ công, đặc biệt là các dân tộc thiểu số miền núi cũng bất bình sâu sắc với chính quyền họ Nguyễn. Họ phải nộp lâm thổ sản như ngà voi, sừng tê, mật ong…

=> Cuộc sống của người dân ngày càng cơ cực, nên đứng dậy đấu tranh.

Câu 2: Trong triều đình Phú Xuân, ai nắm hết quyền hành, tự xưng quốc phó, khét tiếng tham nhũng?
TRƯƠNG PHÚC LOAN
Câu 3: Lực lượng nào tham gia phong trào Tây Sơn?

Lực lượng quân khởi nghĩa Tây Sơn gồm quân bộ và quân thủy, có nhiều thuyền chiến và voi chiến, được tổ chức chặt chẽ; có thể tác chiến được cả thủy và bộ. Hệ thống yêu cầu quân đội dưới quyền chỉ huy của Nguyễn Huệ rất phù hơp với một quân đội lấy hình thức tác chiến tấn công là chủ yếu.

Câu 4: Căn cứ Tây Sơn thương đạo và Tây Sơn hạ đạo của nghĩa quân Tây Sơn thuộc vùng nào?

Phần đất phía Đông địa hình thoai thoải, gọi làTây Sơn Hạ đạo, naythuộcđịa phận huyệnTây Sơn(tỉnh Bình Định). Phần đất phíaTâycó địa hình hiểm trở hơn, núi non trập trùng, gọi làTây SơnThượngđạo, naythuộcthị xã An Khêvàcác huyện Kông Chro, Đăk Pơ, Kbang (tỉnh Gia Lai).

Câu 5: Chiến thắng Rạch Gầm Xoài Mút có ý nghĩa quan trọng như thế nào?

* Ý nghĩa chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút:

- Là một trong những trận thuỷ chiến lớn và lừng lẫy nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta.

- Chiến thắng chống quân xâm lược Xiêm đã đưa phong trào Tây Sơn phát triển lên một trình độ mới. Từ đây, phong trào Tây Sơn trở thành phong trào quật khởi của cả dân tộc.

Câu 6: Khẩu hiệu của Nguyễn Huệ khi tiến quân ra Bắc là gì?
 “Phù Lê diệt Trịnh”
Câu 7: Người có công lớn trong việc đập tan chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong, lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài là ai?

Phong trào Tây Sơn do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo đã đập tan chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong và lật đổ chính quyền đàng Ngoài.

Câu 8: Quân Thanh xâm lược nước ta trong hoàn cảnh nào?

a) Hoàn cảnh

- Lê Chiêu Thống sang cầu cứu nhà Thanh, vua Thanh nhân cơ hội này xâm lược Đại Việt.

- Năm 1788, vua Thanh cử Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân tiến vào nước ta.

- Vào Thăng Long quân Thanh cướp bóc, bóc lột nhân dân tàn bạo, phong cho Lê Chiêu Thống làm An Nam quốc vương.

Câu 9: Những trận đánh quyết định của quân Tây Sơn quét sạch 29 vạn quân Thanh xâm lược vào năm 1789 diễn ra theo thứ tự nào?

HÀ HỒI-NGỌC HỒI-ĐỐNG ĐA

Câu 10: Trình bày nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn?

- Nguyên nhân thắng lợi:

 + Nhờ ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột, tinh thần yêu nước, đoàn kết và hi sinh cao cả của nhân dân ta.

 + Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của vua Quang Trung và bộ chỉ huy nghĩa quân.

- Ý nghĩa lịch sử:

 + Đã lật đổ thành công chính quyền phong kiến thối nát Nguyễn - Trịnh - Lê 

 + Đã xoá bỏ ranh giới chia cắt đất nước, đặt nền tảng cho việc thống nhất quốc gia.

 + Giữ vững nền độc lập của Tổ quốc, đập tan tham vọng xâm lược nước ta của nhà Thanh và quân Xiêm.