Bối cảnh xã hội việt nam năm 1945 nạn đói khủng khiếp đã xảy ra.Không khí vẩn lên mùi tử khí,ảm đạm,thê lương,người chết nhiều như ngả rạ,người sống bị đẩy đến bên bờ vực thẳm hai lần nhà văn đã so sánh người với ma nhập nhằng khó phân biệt,âm thanh của tiếng trống thức thuế,của tiếng quạ kêu,âm thanh của tiếng khóc nỉ non trong gia đình những nhà có người chết,não nề,thê lương,mùi hôi thối của rác rưởi,mùi gây của người chết tất cả đều hiện lên là sự tăm tối,u ám,trong hoàn cảnh trớ trêu như vậy,tràng nhặt được vợ chỉ vài câu nói bông đùa với bốn bát bánh đúc