* tình hình thiên nhiên:

+ Thời gian: gần 1 giờ đêm => lúc nửa đêm

+ Không gian: mưa tầm tã, nước sông lên cao

+ Thế đê: hai ba đoạn nước đã ngấm qua và rỉ chảy đi nơi khác.

=> diễn tả sức hung bạo của mực nước và điều đó đang đe dọa nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân.

* con người:

+ Thời gian: chống đỡ ngăn đê vỡ từ chiều cho đến gần 1 giờ sáng

+ Dân hàng trăm người vất vả, cố sức giữ đê: kẻ thì thuổng, người thì cuốc, kẻ đội đất, người vác tre, nào đắp, nào cừ…

+ Tiếng người xao xác gọi nhau sang hộ nhưng ai cũng đã mệt lử cả rồi.

+ Không khí: khẩn trương, gấp gáp (trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi...) 

=> Cảnh tượng nhốn nháo, căng thẳng, con người dường như bất lực hoàn toàn.

=> cho thấy sự hung bạo của thiên nhiên và sự chống đỡ của con người, đó là một hình ảnh đối lập nhau: nước thì càng lên cao trong khi sức người ngày càng cạn kiệt

=> diễn tả tâm trạng lo lắng của tác giả đối với đời sống của người dân

A: Đoạn trích trên trích từ văn bản " sống chết mặt bay"của tác giả PHẠM DUY TỐN

B: Biện pháp tu từ trong đoạn văn trên là liệt kê:  "...kẻ thuổng,kẻ thì cuốc...."

Tác dụng: Nhấn mạnh ý nghĩa của câu văn

C: câu đặt biệt: "Gần một giờ đêm"

Câu rút gọn: "Trời mưa tầm tã" ; "thuộc phủ X" 

D:Trong văn bản "Sống chết mặc bay" của Phạm Duy Tốn, tác giả có miêu tả về cảnh người dân vô cùng cực khổ để giữ cho khúc đê khỏi bị nước lũ cuốn đi. Người người đều đang rất vất vả giữ khúc đê, kẻ thuổng, kẻ cuốc, kẻ đội đất, người vác tre...Ai ai cũng đang rất mệt, mưa thì vẫn tầm tã rơi khiến cho khung cảnh thật thảm hại. Tiếng người vẫn xáo các gọi nhau nhưng có lẽ khúc đê này hỏng mất thôi. Ai cũng lo lắng và cực khổ... Họ dốc hết sức để giữ lại đoạn đê của mình, trong khi đó tên quan phụ mẫu của họ lại ở trong hoản canh hết sức trái ngược hoàn toàn. Qua đó tác giả thể hiện sự xót thương đối với nhân dân trong xã hội phong kiến xưa.