Bài làm:

Bằng cốt truyện và tình huống bất ngờ, Nguyễn Quang Sáng đã cho ta thấy được tình cha con sâu nặng nhưng éo le trong cảnh ngộ chiến tranh. Đặc biệt được thể hiện rõ nhất qua diễn biến tâm lí của bé Thu. Lần đầu tiên có người lạ gọi nó bằng con, nó "tròn mắt nhìn" vừa chạy vừa thét lên "Má! Má". Đã thế Thu còn không chịu gọi ông sáu là "ba". Có lẽ tiếng ba ấy nó dùng gọi một cách tùy tiện mà dành cho người ba thật sự của chính nó. Ngoài ra, sự bướng bỉnh của cô bé cá tính còn thể hiện qua hành động hất miếng trứng cá - thứ ngon nhất trong bữa ăn hôm ấy mà anh sáu dành cho Thu. Đỉnh điểm của truyện là khi nó cất tiếng gọi "ba...a..a...ba". Tiếng ba như xé sự im lặng, xé ruột gan mọi người, và tiếng ba ấy là tiếng ba cất lên từ chính đáy lòng và tình cảm sâu sắc của Thu. Qua diễn biến tâm lí, Thu không chỉ là đứa trẻ bướng bỉnh, ương ngạnh mà còn là đứa con yêu ba hết mực

Gặp cha sau tám năm xa cách trước sự vồ vập của cha, bé Thu tỏ ra ngờ vực và hoảng sợ con bé thấy lạ quá, nó chớp mắt nhìn mình như muốn hỏi đó là ai, mặt nó bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên: “Má! Má”. Đó là cuộc gặp gỡ ngoài ý muốn của Thu bởi em chờ đợi một hình ảnh khác hình ảnh người cha giống hệt tấm hình chụp chung với má.

Ba ngày phép của cha, Thu tỏ ra rất lạnh nhạt. Tình cảm của em đối với cha ngày càng xấu đi. Từ chỗ em chỉ gọi trống không với cha: “Vô ăn cơm”, “Cơm chín rồi!”. “Con nói rồi mà người ta không nghe”, hoặc “Cơm sôi rồi chắt nước giùm cái” đến chỗ em không chấp nhận sự chăm sóc của cha. Khi ông Sáu gắp một cái trứng cá bỏ vào bát cơm: “Nó liền lấy đũa xoi vào chén để rồi bất thần hất cái trứng cá ra, cơm văng tung tóe cả mâm” và cao hơn là nó đã bỏ đi: “Nó nhảy xuống xuồng, mở lòi tói, cố làm cho dậy lòi tói khua rổn rang, khua thật to, rồi lấy dầm bơi qua sông, nó sang nhà ngoại”.

Sự phản ứng của Thu càng ngày càng quyết liệt, từ chỗ ngấm ngầm đến chỗ rõ ràng, mạnh mẽ chứng tỏ đây là cô bé ngang ngạnh, bướng bỉnh. Sự ngang ngạnh của em hoàn toàn “có lí” và không đáng trách vì em đâu có biết vết sẹo trên mặt ba là do chiến tranh, em đâu có biết người đàn ông có “Vết thẹo dài bên má phải”, “đỏ ửng”, “giần giật, trông rất dễ sợ” kia lại là người mà em trông đợi bấy lâu. Sự phản ứng của em chứng tỏ em có cá tính mạnh mẽ, có tình yêu cha sâu sắc. Tình yêu ấy đã khắc ghi trong trái tim ngây thơ ấy kiêu hãnh nên em không chấp nhận người đàn ông có sẹo là cha.

Chi tiết vết sẹo là một chi tiết đắt giá. Nó có giá trị lớn trong việc xây dựng tình huống, bộc lộ tình cảm cha con đồng thời có giá trị tố cáo lớn. Chiến tranh đã làm con người bị biến dạng, chiến tranh đã làm cho con không nhận ra cha, chiến tranh len lỏi tàn phá từng gia đình, tàn phá, huỷ diệt mọi lĩnh vực để đến nỗi con không nhận ra cha.