“Thương vợ” không chỉ là tiếng lòng mặn xót, đằm sâu của người chồng suốt đời thua thiệt, suốt đời hỏng thi dành tri ân vợ mà còn là thi phẩm xuất sắc ngời sáng vẻ đẹp ngôn ngữ thơ Xương.(1) Ngôn ngữ trong bài thơ giản dị giàu sức biểu cảm.(2) Mỗi chữ cất lên lại là một cung bậc khác nhau của cảm xúc, chữ nào cũng sắc nét, chữ nào cũng đượm tình.(3) Các chi tiết, hình ảnh trong bài thơ hàm súc, chắt lọc có sức khái quát sâu sắc về cuộc đời, số phận của người phụ nữ Việt Nam xưa.(4) Thương vợ còn là bài thơ trữ tình đặc sắc của Tú Xương.(5) Bài thơ có được sự tự nhiên trong giọng điệu, sự chân thành trong cảm xúc, không cầu kì gọt giũa, chỉ như một lời thủ thỉ tâm tình nên có sức truyền cảm vô cùng mạnh mẽ.(6) Điều đó đã tạo nên chất trữ tình kết hợp nhuần nhuyễn với cái nôm na đời thường trong ngôn ngữ thơ Tú Xương.(7) Và đưa Tú Xương sánh ngang với nữ sĩ Hồ Xuân Hương trong vườn thơ ca chữ Nôm dân tộc.(8) Nếu Hồ Xuân Hương được mệnh danh là bà chúa thơ Nôm thì Tú Xương cũng rất xứng đáng với ngôi vị ông hoàng thơ Nôm.(9) Bởi thơ Tú Xương và Hồ Xuân Hương đều sử dụng lối thơ ngắn gọn, súc tích nhưng ngôn ngữ lại hết sức bình dân, giản dị như lời ăn tiếng nói hàng ngày.(10) Cả hai tác giả đều là những nhà thơ, người thơ có nhiều công đức trong cuộc trường kì xây dựng ngôn ngữ dân tộc, làm cho tiếng ta ngày càng giàu đẹp hơn .

Nếu ai đã từng được nghe những câu ca dao, dân ca thì chắc hẳn không thể nào quên hình ảnh "con cò" chín vì vậy mà tác giả Tú Xương đã đưa hình ảnh này vào trong bài thơ "thương vợ" của mình. Người vợ tảo tần chăm lo cho "năm con với một chồng" cũng chính là hình ảnh con cò lận đận với bốn bề nước non trong câu ca dao trên và không chỉ xuất hiện những yếu tố ngụ tình sâu sắc.... cái cảm giác bâng khuâng day dứt trong từng câu thơ như lôi kéo người đọc tiếp tục hành trình khám phá hình ảnh người phụ nữ trong tác phẩm. Những tác phẩm thơ ca viết về người phụ nữ cũng như số phận của họ trong xã hội phong kiến không phải không có, cũng không phải ít... song, để tạo ra một cái nhìn chan chứa và pha chút dí dỏm với giọng thơ tinh nghịch mà vẫn truyền tải được hết những tư tưởng và ý nghĩa của tác phẩm không phải là dễ. Tú Xương cũng hay thể hiện cái ngông nghênh nhẹ nhàng mà dí dỏm của mình bằng một giọng thơ mới, và cả một nét nhìn mang tư tưởng mới khác hẳn với những tư tưởng văn học cổ truyền.... Và điển hình trong những thể loại mới ấy chính là tác phẩm "thương vợ" của Tú Xương mà bạn đang hỏi. Ít nhà thơ nào lại viết về vợ mình với cái nhìn cảm thông, yêu thương thương và bao dung như vậy! Có thể cảm thấy một tình cảm sâu sắc của nhà thơ, song cũng dễ dàng cảm nhận được những áp lực và cổ tục của lễ giáo phong kiến đang đè nặng lên đôi vai người phụ nữ ấy. Một tay người phụ nữ ấy chăm lo cho năm con-một chồng. Một tay người phụ nữ ấy "quanh năm buôn bán", "năm nắng mời mưa".... để rồi nhà thơ Tú Xương không còn biết dùng một từ ngữ nào có thể diễn tả hơn là "thân cò" lặn lội.... có lẽ nhà thơ vì "thương vợ" mà không thể làm gì giúp được cho vợ nên chúng ta mới có tác phẩm này.

đo nha