- Xã hội phong kiến ở phương Đông được hình thành tương đối sớm, từ trước Công nguyên (như Trung Quốc) hoặc đầu Công nguyên (như các nước Đông Nam Á).

- Xã hội phong kiến ở phương Tây được hình thành muộn hơn, khoảng thế kỉ V và được xác lập, hoàn thiện vào khoảng thế kỉ X.

 Những giai cấp cơ bản trong xã hội phong kiến:

+ Ở phương Đông: Địa chủ,nông dân,lính canh

+ Ở phương Tây: Lãnh chúa,phong kiến,nông nô

- Quan hệ giữa các giai cấp là quan hệ bóc lột: Địa chủ, lãnh chúa bóc lột nông dân và nông nô chủ yếu bằng địa tô.

- Năm 938, Ngô Quyền lên ngôi hoàng vua, lập kinh đô ở Cổ Loa.

→ Chấm dứt hơn 10 thế kỉ thống trị của các triều đại phong kiến phương Bắc. Nền độc lập và chủ quyền của đất nước được giữ vững.

   + Bỏ chức Tiết độ sứ.

   + Ở trung ương: thiết lập triều đình mới theo chế độ quân chủ.

   + Ở địa phương: cử các tướng có công coi giữ các châu quan trọng.

- Tình hình đất nước ổn định.

 Nhà Đinh xây dựng đất nước:

    - Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế (Đinh Tiên Hoàng), định đô ở Hoa Lư, Ninh Bình.

    - Không dùng niên hiệu của Hoàng đế Trung Quốc, tự dặt niên hiệu là Thái Bình.

    - Đặt tên nước là Đại Cồ Việt, xây dựng bộ máy chính quyền mới.

    - Cử sứ thần sang giao hảo với nhà Tống.

    - Đúc tiền riêng để lưu thông trong nước.

Cuối năm 1009, Lê Long Đĩnh qua đời. Triều thần chán ghét nhà Tiền Lê, vì vậy các tăng sư và đại thần, đứng đầu là sư Vạn Hạnh, Đào Cam Mộc, tôn Lý Công uẩn lên ngôi vua. Nhà Lý thành lập. 

- Ở trung ương : vua là người đứng đầu nhà nước, nắm giữ mọi quyền hành, theo chế độ cha truyền con nối. Giúp việc cho vua có các đại thần, quan văn, quan võ. Các chức vụ quan trọng này đều do nhà vua cử người thân cận nắm giữ.
- Ở địa phương : cả nước được chia thành 24 lộ, phủ do các tri phủ, tri châu đứng đầu ; giao cho các con cháu nhà vua hoặc đại thần cai quản. Dưới lộ, phủ là huyện, hương, xã.

Tổ chức chính quyền chặt chẽ hơn về luật pháp và quân đội

1.xã hội phong kiến phương đông được hình thành từ rất sớm, TCN (như trung quốc), hoặc đầu công nguyên(như các nước ĐNÁ)

  xã hội phong kiến phương tây được hình thành muộn hơn , khoảng vào thế kỉ V mới xác lập, và hoàn thiện vào thế kỉ X

- xã hội :

+p.đông gồm 2 giai cấp : địa chủ và nông dân canh lĩnh

+p.tây gồm 2 giai cấp : lãnh chúa và nông nô

-quan hệ các giai cấp là quan hệ bóc lột : địa chủ và lãnh chúa bóc lột nông dân và nông nô chủ yếu bằng các tô, thuế,...

-song địa vị , thân phận các giai cấp ở mỗi nơi khác nhau 

2. ngô quyền đã bãi bỏ chức tiết độ sứ , xây dựng chính quyền mới do vua đứng đầu.

-trung ương: có các quan văn, võ

-địa phương : cử người đến coi giữ các châu quan trọng

- đất nước bình yên , ổn định 

⇒những việc ấy nhằm khẳng định quyền tự chủ cho dân tộc, xây dựng 1 chính quyền độc lập tự chủ mới.

3.-nhà đinh cử người sang giao hảo với nhà tống .

-phong vương cho con, cho đúc tiền,....

-xây dựng bộ máy nhà nước .

-đổi tên nước thành đại cồ việt.

+sơ đồ trung ương thời tiền lê:

                                                                   vua                                                                                                                                  thái sư                                 đại sư                                                                                           quan văn                                                   quan võ                                                                                                                          10 lộ                                                                                    

                                                               phủ (châu)                                                                               

4. -1009, lê long đĩnh qua đời , các triều thần chán ghét nhà lê, suy tôn lý công uẩn lên làm vua.

-trung ương: do vua đứng đầu, có các đại thần , quan văn võ giúp việc cho vua, các chức quan trọng cho các đại thần nắm giữ cẩn thận

-địa phương: cả nước được chia làm 24 lộ , phủ , dưới là huyện, hương và xã.

⇒nhà lý có bộ máy nhà nước rất chặt chẽ và kiên cố.

@xin hay nhất