*Giống nhau:

- Đều là thể loại Tự sự của Văn học dân gian .

- Đều có sử dụng yếu tố tưởng tượng kì ảo .

- Có nhiều chi tiết giống nhau:

+ Sự ra đời kì lạ .

+ Nhân vật chính có những khả năng phi thường .

*Khác nhau:

- Truyền thuyết:

+ Kể về các nhân vật, sự kiện lịch sử.

+ Thể hiện cách đánh giá của nhân dân đối với nhân vật, sự kiện lịch sử được kể

+ Người kể, người nghe tin là thật (theo sát lịch sử).

- Cổ tích:

+ Kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc…

+ Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công.

+ Người kể, người nghe cho là những câu chuyện không có thật.

So sánh truyền thuyết và cổ tích:

-  Giống nhau:

+ Đều có yếu tố tưởng tượng kì ảo.

+ Có nhiều chi tiết giống nhau: sự ra đời thần kì, nhân vật chính có những tài năng phi thường...

-   Khác nhau:

+ Truyền thuyết kể về các nhân vật, sự kiện lịch sử và thể hiện cách đánh giá của nhân dân đối với những nhân vật, sự kiện lịch sử được kể. Còn truyện cổ tích kể về cuộc đời của các loại nhân vật nhất định và thể hiện quan niệm, ước mơ của nhân dân về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác.

+ Truyền thuyết được cả người kể lẫn người nghe tin là những câu chuyện có thật; còn cổ tích được cả người kể lẫn người nghe coi là những câu chuyện không có thật.

*  So sánh giữa truyện ngụ ngôn và truyện cười:

-  Giống nhau:

Truyện ngụ ngôn thường chế giễu, phê phán những hành động, cách ứng xử trái với điều truyện muôn răn dạy người ta. Vì thế truyện ngụ ngôn cũng như truyện cười, cũng gây cười.

-         Khác nhau:

Mục đích của truyện cười là gây cười để mua vui hoặc phê phán, châm biếm những sự việc, hiện tượng đáng cười. Còn mục đích của truyện ngụ ngôn là khuyên nhủ, răn dạy người ta một bài học nào đó trong cuộc sống.