Một trong những cây bút viết về hiện thực trong làng văn học Việt Nam để lại nhiều ấn tượng nhất có lẽ không thể không nhắc đến Nam Cao. Ông để lại rất nhiều những áng văn chương viết về hiện thực xã hội rất có giá trị: đời thừa, chí phèo…Trong đó tiêu biểu có “Lão Hạc”. Đặc biệt nhân vật Lão Hạc để lại nhiều những nét ấn tượng khó phai trong lòng độc giả đến giờ.

    Lão Hạc được tác giả Nam Cao khắc họa một cách rất sinh động, chi tiết đến chân thực. Thậm chí còn được coi là một hình tượng của người nông dân Việt Nam tiêu biểu trước Cách mạng Tháng Tám.

    Tác phẩm “Lão Hạc” của Nam Cao lấy bối cảnh nông thôn Việt Nam trong những năm 1945 khi nước ta lâm vào nạn đói trầm trọng, người nông dân khốn khổ bởi chế độ một cổ hai tròng. Truyện ngắn được viết lại qua lời kể của thầy giáo Tứ một nhân vật trong truyện. Qua đó thể hiện sự tinh tế của tác giả, đồng thời thể hiện sự công bằng khách quan hơn trong cách kể về nhân vật Lão Hạc. Thông qua những lời kể mộc mạc, giản dị của Nam Cao đã khắc họa lên một bức chân dung về người nông dân gầy gò khắc khổ, nhưng hiền lành, lương thiện. Ông có một tấm lòng yêu thương con bao la vĩ đại của một người cha, tình cảm thương con vô bờ bến.

    Lão Hạc có một cuộc đời bi thảm. vợ lão mất sớm, một mình lão gà trống nuôi con. Đến tuổi anh trai lấy vợ thì nhà lão nghèo quá, nhà gái thách cao nên anh con trai không lấy được vợ mà chán nản bỏ đi lên đồn điền cao su. Lão ngày ngày vò võ mong con về, chỉ biết thui thủi tâm sự với con chó Vàng- kỉ vật duy nhất cậu con trai để lại. nhưng vì hoàn cảnh quá nghèo đói mà lão phải bán đi người bạn duy nhất của lão, bán đi chỗ dựa tinh thần của lão. Cuối cùng để giữ tấm lòng trong sạch của mình, lão phải ăn bả chó tự tử, chết như một con chó. Cuộc đời lão là một cuộc đời đơn độc, quay quắt trong cái đói nghèo, bị cái đói nghèo đày dạo. Nam Cao thông qua cuộc đời nhân vật truyện mình để tố cái xã hội thực dân nửa phong kiến, dồn đẩy người nông dân tới bước đường cùng bằng tiếng nói đanh thép, nhưng không kém phần chua xót.

    Sống trong cảnh đáng bồn vậy nhưng lão vẫn có tấm lòng vị tha, nhân hậu. Với cậu vàng lão yêu quý nó như “một bà mẹ hiếm hoi yêu quý đứa con cầu tự”. Lão cưng nựng vỗ về nó thậm chí chó nó ăn cơm như nhà giàu ăn cơm bát và hơn phần não. Lão coi nó như người bạn, ngày ngày tâm sự, trò chuyện. Còn đối với cậu con trai thì lão yêu quý gấp vạn lần. chỉ vì nghèo, không cưới được vợ cho con, làm con quẫn trí bỏ đi đồn điền cao su. Chính vì vậy mà lão dằn vặt chính bản thân, quyết chí giữ lại mảnh vườn để lúc con về mà còn có cái mà cưới vợ. Lão nói với cậu Vàng nhưng lại như nói với chính con mình. Mỗi lần lão ốm nhưng không dám động đến tiền dành dụm vì lão sợ ăn đụng vào tiền của con trai mình. Điều này làm lão khổ tâm hết sức. hành động lão gửi ông giáo mảnh vườn thể hiện mọi suy nghĩ đều hướng đến con trai, thậm chí cái chết của lão cũng vì con. Tình yêu lão dành cho con thật đặc biệt. không ồn ào, sôi nổi, không thể hiện qua hành động lời nói mà chỉ lặng lẽ yêu con trong tâm tưởng. tình yêu thương của lão con khiến chúng thật vô cùng cảm động.

    Lão Hạc còn mang tấm lòng tự trọng cao quý. Lòng tự trọng với mọi người xung quanh, với con trai lão, với chính cậu Vàng, và cả chính bản thân lão. Lão nhớ ánh mắt đầy uất hận của cậu Vàng khi bị bắt trói. Lão đã rơi lệ và khổ tâm, “mếu máo như một đứa trẻ”, dằn vặt vì dám lừa một con chó vốn rất tin tưởng lão. Còn với con trai lão còn khổ tâm hơn. Đến cả trận ốm kéo dài đằng đẵng, lão cũng không dám đụng đến số tiền dành dụm, không dám bán đi mảnh vườn mà vợ chồng lão cố công kiếm để dành cho cậu con trai. Và cuối cùng, chỉ vì đói kém, ốm đau, vì sự mạt hạng của cái xã hội thối nát đã đẩy lão đến con đường tìm đến cái chết. Thế nhưng đến chết lão cũng chết đầy đau khổ, phải tự ăn bả chó, chết như một con chó không ai hay không ai rõ. Thế nhưng cái chết đó lại là minh chứng rõ nhất cho tấm lòng tự trọng cao quý của tâm hồn đó. Lão chấp nhận chọn cái chết để khỏi phải để cái đói ăn mòn lương tâm, chọn cái chết để bắt đầu một kiếp mới, chọn cái chết để bảo tròn cho tâm hồn trong sáng không vấy bẩn của lão. Thật đáng khâm phục.

    Bằng ngòi bút miêu tả tâm lí, tự sự tác giả Nam Cao đã rất thành công khi xây dựng nên một nhân vật Lão Hạc điển hình cho người nông dân. Đó chính là người có tấm lòng tự trọng, có lối sống trong sạch tinh khiết, tấm lòng yêu thương con tha thiết dù cuộc sống khốn khổ, bị đày đọa khổ ải.

    Từ đó khái quát lên hình tượng chung cho hình tượng người nông dân Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám tiêu biểu. Hơn hết ta còn thấy ở đó một tấm lòng yêu thương tài năng nghệ thuật của Nam Cao.

   Truyện ngắn "Lão Hạc" là truyện ngắn độc đáo của tác giả Nam Cao về đề tài người nông dân trước cách mạng. Trong truyện nhân vật lã Hạc đã để lại trong lòng người đọc bao ám ảnh khi nghĩ về số phận của con người trong xã hội cũ.

   Lão Hạc là 1 con người nghèo khổ bất hạnh. Vợ lão chết. Lão sống cảnh gà trống nuôi con lần hồi làm thuê để kiếm sống đứa con trai duy nhất của lão vì không có tiền cưới vợ nên đã phẫn trí bỏ đi đồn điền cao su biền biệt ko về. Lão sống thui thủi, chỉ có con chó Vàng bầu bạn. Rồi lão ốm, 1 trận ốm kéo dài hơn 2 tháng ko người thân bên cạch đỡ đần chăm sóc. Tình cảnh của lão thật đáng thương. Sau trận bão hoa màu bị phá sạch lão ko có việc, số tiền lão dành dụm được từ mảnh vườn đã chi tiêu gần hết trong trận ốm. Dù rất yêu quý con chó Vàng nhưng lấy tiền đâu ra mà nuôi nó được nên lão quyết định bán cậu Vàng. lão bán chó mà trong lòng quặn thắt, day dứt. Đói khổ, túng bấn, cô đơn ngày 1 thêm nặng nề. Lão chỉ ăn khoai, ăn củ chuối, ăn sung luộc, ăn rau má, thỉnh thoảng bữa trai, bữa ốc. Lão từ chối mọi sự giúp đỡ của ông giáo 1 cách hách dịch và cuối cùng lão ăn bả chó để tự tử. Lão đau đớn và thê thảm, đầu tóc rũ rượi, mắt long sòng sọc, bọt mép sùi ra, lão vật vã đến 2 tiếng đồng hồ mới chết. Cái chết  thật dữ dội. Số phận 1 kiếp người như lão Hạc thật đáng thương. Với tinh thần nhân đạo cao cả tác giả đã thể hiện sự thương sót với những con người đau khổ, tìm đến cái chết thê thảm. Lão Hạc đã từng hỏi ông giáo: "Nếu kiếp người cũng khổ nốt thì ta làm kiếp gì cho sướng". Câu hỏi đã thể hiện nối đau khổ tột cùng của 1 kiếp người như lão Hạc.

   Lão Hạc là 1 người nông dân hiền lành và nhân hậu, giàu tình yêu thương. Lão rất yêu con. Biết con buồn vì ko có tiền để cưới vợ lão thương con lắm. Lão thấy đau lòng khi con lão đi làm đồn điền cao su. Lão đã khóc kể lể với ông giáo: "Thẻ của nó người ta giữ, hình của nó người ta chụp rồi. Nó là người của người ta chứ đâu còn là con tôi". Con trai đi xa lão rất nhớ con. Lúc nào cũng nhớ về con. Hoa lợi trong vườn bán được bao nhiêu lão dành dụm cho con hi vọng con về có chút vốn mà làm ăn. Lão tự bảo "Mảnh vườn là của con ta. Của mẹ nó tậu thì nó hưởng". Cho dù đói khổ lão vẫn giữ chọn vẹn 3 sào vườn cho con. Lão thà tìm đến cái chết chứ nhất quyết ko bán đi 1 sào. Tất cả vì con. 1 sự hi sinh thầm lặng và to lớn.

   Lòng nhân hậu của lão Hạc còn được thể hiện rất rõ trong tình cảm mà lão dành cho con chó Vàng, 1 kỉ vật của con trai lão. Lão rất quý nó đặt tên cho nó là cậu Vàng. Cho nó ăn trong 1 cái bát sứ như nhà giàu. Lão bắt rận rồi đen nó ra ao tắm hằng ngày. Lão ăn gì cũng cho nó cùng ăn. Lão gắp thức ăn cho nó như người ta gắp thức ăn cho con trẻ. Lão tâm sự với nó như tâm sự với 1 người thân yêu ruột già "Cậu Vàng của ông ngoan lắm, ông ko cho giết, ông để cậu Vàng cho ông nuôi" có thể nói cậu Vàng được lão chăm sóc, nuôi nấng như con cháu. Cậu Vàng là nguồn vui, là nơi san sẻ tình thương giúp lão vơi đi nỗi buồn, nỗi cô đơn, chính vì thế sau khi bán cậu Vàng lão vô cùng day dứt và đau khổ. Lão nói chuyện với ông giáo bằng đôi mắt ầng ậng nước, mặt lão đột nhiên co rúm lại, những nếp nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra, cái đầu của lão nghẹo về 1 bên, lão hu hu khóc.

   Lão Hạc là 1 người nông dân nghèo khổ nhưng trong sach và giàu lòng tự trọng. Mặc dù đới khổ cùng cức phải ăn củ chuối, ăn sung luộc nhưng khi ông giáo mời lão ăn khoai, uống nước chè thì lão cười hiền hậu và từ chối khéo đó là: "Để khi khác". Ông giáo ngấm ngâm giúp đỡ lão đã từ chối 1 cách gần như là hách dịch. Bất đắc dĩ phải bán cho, bán xong rồi lão dằn vặt lương tâm : "Thì ra tôi già bằng này tuổi rồi còn đánh lừa 1 con chó". 3 sào vườn lão giữ lại nguyên vẹn cho con trai thà chết chứ nhất quyết ko bán đi 1 sào với 1 lời nguyền: "Cái vườn là của con ta, của mẹ nó tậu thì nó hưởng". Trước khi chết lão gửi lại ông giáo mảnh vườn cho con và gửi lại 30 đồng bạc để khi lão chết lấy tiền làm ma để tránh liên lụy đến xóm làng. Lão Hạc thật sự là 1  nông dân chân quê rất đáng kính.

   Tóm lại cuộc đời của lão Hạc đầy đau khổ và bất hạnh. Tuy nhiên lão có biết bao những phẩm chất tốt đẹp đó là nhân hậu, trong sạch và tự trọng. Lão là 1 điển hình về người nông dân Việt Nam. Được tác giả miêu tả chân thực với bao sự trân trọng, sót thương, thắm đượng tinh thần nhân đạo.

   Nhân vật Lão Hạc đã để lại trong em rất nhiều suy nghĩ. Trước hết là sự cảm thông, thương sót cho số phận cho những mảnh đời bất hạnh, nghèo khổ. Trong xã hội mới ngày nay những con người như lão Hạc, những con người giàu lòng yêu thương, giàu lòng tự trọng họ luôn được tôn vinh, họ đang đóng góp rất nhiều cho xã hội.