Tục ngữ được coi là chiếc túi khôn của nhân loại. Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” là một lời khuyên nhủ đúng đắn, sâu sắc.

Mực và đèn là hình ảnh mang tính biểu tượng. Mực gợi đến những điều tăm tối, xấu xa. Còn đèn gợi về những điều sáng rõ, tốt đẹp. Như vậy, ý nghĩa của câu “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” muốn nói đến ảnh hưởng của môi trường đối với con người. Chúng ta sống trong môi trường xấu, thường xuyên tiếp xúc với người xấu thì ta sẽ bị nhiễm thói hư tật xấu. Còn chúng ta sống trong môi trường tốt, tiếp xúc với những người tốt thì ta sẽ học hỏi được điều tốt hay, trở thành người có ích.

Câu tục ngữ là một lời nhận xét hoàn toàn đúng đắn, thể hiện kinh nghiệm sống phong phú của ông cha ta. Môi trường có vai trò với việc hình thành nhân cách của con người. Trong gia đình, cha mẹ là tấm gương để con cái noi theo. Còn ở trường học, thầy cô sẽ vai trò giáo dục, định hướng cho học sinh. Ngoài ra, bạn bè cũng sẽ ảnh hưởng đến mỗi người. Một người bạn tốt sẽ giúp chúng ta học được nhiều điều hay lẽ phải để sống tốt đẹp hơn, cùng giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn, chia sẻ mọi buồn vui trong cuộc sống. Còn người bạn xấu sẽ kéo chúng ta sa ngã vào tệ nạn xã hội, học thói hư tật xấu, trở nên ích kỉ để rồi cuộc đời trở chìm trong những đêm dài tăm tối…

Tuy vậy, không phải ai cũng chịu ảnh hưởng của môi trường. Có những người vẫn giữ gìn được nhân cách tốt đẹp. Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là tấm gương sáng ngời. Suốt những năm tháng bôn ba nước ngoài để tìm đường cứu nước, Bác vẫn luôn giữ vững phẩm chất cao đẹp, lối sống giản dị, đạo đức cách mạng. Điều đó khiến cho chúng ta càng cảm thấy khâm phục, kính trọng Bác nhiều hơn.

Như vậy, câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” là bài học quý báu cho mỗi người. Chúng ta phải biết giữ gìn và phát huy nó một cách tối đa để có thể trở thành những con người có ích cho xã hội này.