đều suy yếu và bị các nước phương tây xâm lược

lãnh thổ giữa Việt Nam và Campuchia tại Trung kỳ vào nửa sau thế kỷ XIX. bài viết để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu. | Vấn đề biên giới - lãnh thổ giữa Việt Nam và Campuchia tại Trung kỳ vào nửa sau thế kỷ XIX VAN DE BIEN GIOTI - LANH THO' G I O A VIET NAM VA CAMPUCHIA TAI TRUNG KY VAO NUTA SAU THE KY XIX L £ TRUNG D C N G * B ien gidi Vi$t Nam Campuchia doan tai Trung K^ Id doan bien gidi di tit nga ba bien gidi Ldo - Campuchia - day chi Id ve 1^ thuyet. Trdn thpc td, cac bp lac, cU dan ban dia d day vdn chUa c6 lien h$ hdnh chfnh vdi chfnh quyen cua Dai Vi§t Nam, thupc dia phdn cac tinh Kon Viet. Cho tai ndm 1819, Le Vdn Duygt, theo Turn, Gia Lai, Dak LSk va Dak Nong ngdy lenh Gia Long, Vdn phai dap Tvah Man nay. Net dde thii ciia vung bien gidi nay Id Trudng Luy, nay thudng goi Id TrUdng luy nhidu niii cao, rting gi^ che phii vd dan cU Quang Ngai, noi tC( huyen Ha Dong (Quang thua thdt. Nam tdi huy§n Bong Sdn (Binh Dinh) de Khu vUc ndy vdn la dia ban cU t n i cua phan dinh lanh th^ Nha Nguyen vdi lanh nhieu bp lac thupc cac s4c tpc khac nhau, thd cua cac ddn tpc Tay Nguy§n. doi khi lien kdt lai trong cac lien minh bp Trong sd cac sdc tpe vung Tay Nguyen, lac dpc lap, ma sOl eu cua ta thudng goi Id sii cu Viet Nam thudng nhac tdi hai "nUdc" "nUdc" va "chila bao gid ket hOp lai thdnh Thuy Xa va Hoa Xa, Id hai thupc quoc cua quoc gia" (1). Tii sau nam 1471, sau khi Dai ViSt, nam cl khu vpc tinh Gia Lai va ddnh thdng Chi§m Thanh, vua L6 Thanh Dak Lak, Dak Nong ngdy nay. Tdng chia dd't nUdc ndy thanh 3 qude gia: Sach Phu bien tap luc cua Le Quy^ Don, Chiem Thdnh, Hoa Anh, Nam Bdn vd ap viet vdo ndm 1776, cho biet: dung chinh sach chU hdu ddi vdi hp (2). Hai "Hai vi Thuy Vuong vd Hoa ViiOng nUdc nUdc Hoa Anh va Nam Ban tUdng ting hdu Nam Bdn, nUdc ndy cd 50 Idng le thupc. nhu hoan toan vdi toan bp viing cao nguyen trong do cd nui Bd Nam. Ndi rat cao vd Idn, cac tinh Nam Trung Bp ngdy nay, bao gom: lam trdn son cho mptphUdng. Quang Nam, Quang Ngai, Binh Dinh, Phii Thuy Vuang d vi phia ddng ndi .