-Tình huống 1: Vũ Nương là người con gái tài sắc, đức hạnh vẹn toàn nhưng lấy phải người chồng ít học, lại có tính hay ghen
- Tình huống 2: Khi chồng ra chiến trận, nàng chăm lo chu toàn mọi việc nhà, hiếu thảo với mẹ chồng và hết mực yêu thương con. Vì thương con thiếu vắng tình cha nên cứ tối đến, nàng chỉ lên chiếc bóng của mình trên tường và nói đó là cha bé Đản, cũng để vơi bớt nỗi nhớ chồng
- Tình huống 3: Hết hạn đi lính, Trương Sinh trở về, nhưng Vũ Nương chưa được hưởng hạnh phúc sum họp gia đình được bao lâu thì xảy ra bi kịch. Trong một lần, bé Đản buột miệng nói "Ô hay! Thế ra ông cũng là cha tôi ư? Ông lại biết nói chứ không như cha tôi trước kia chỉ im thin thít...". Chỉ vì sự nóng nảy, thiếu suy nghĩ, ghen tuông quá mức đến mức mù quáng, không phân biệt được đúng/sai mà chàng ta nổi giận, mắng nhiếc và đánh đuổi Vũ Nương hết sức thậm tệ.
- Tình huống 4: Vũ Nương gieo mình xuống sông Hoàng Giang tự tử để giữ gìn khí tiết còn Trương Sinh sau đó, vào một đêm dưới ngọn đèn, bé Đản chỉ vào cái bóng trên tường và nói đó là cha. Chàng ta hiểu ra sự tình nhưng đã quá muộn.
- Tình huống 5: Vũ Nương được chồng lập đàn giải oan nhưng không thể trở về dương gian.
=> Việc xây dựng các tình huống truyện hết sức độc đáo đã giúp tác giả Nguyễn Dữ thể hiện nội dung, tư tưởng chủ đề tác phẩm.

*Những yếu tố kì ảo:
- Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa vàng; lạc vào động rùa của Linh Phi; được đãi yến tiệc và gặp Vũ Nương; được sứ giả của Linh Phi rẽ nước đưa về dương thế.
- Vũ Nương hiện ra lúc ẩn lúc hiện rồi biến mất sau khi Trương Sinh lập đàn giải oan cho nàng ở bến sông Hoàng Giang.

*Ý nghĩa:
- Làm hoàn chỉnh nước đẹp vốn có của Vũ Nương – một người ở thế giới khác vẫn khao khát phục hồi danh dự.
- Tạo cái kết có hậu.
- Thể hiện ước mơ của nhân dân: người tốt được minh oan và đền trả xứng đáng.
- Thể hiện niềm cảm thương của tác giả đối với số phận bi thảm của người phụ nữ trong chế độ phong kiến.

1.

- Tình huống truyện: Trương Sinh đi lính trở về, cùng con ra thăm mộ, bé Đản nhìn cha mà không nhận cha do bé nói người cha thường hay đến vào đêm khuya với cậu và mẹ không biết nói.

-> tác dụng: Tình huống truyện góp phần thể hiện tính cách nhân vật. Thông qua tình huống truyện, tư tưởng của tác phẩm được thể hiện rõ nét, đó là sự tố cáo xã hội đầy rẫy những bất công, khi mà người phụ nữ chịu nhiều nỗi oan khuất.

2.

- Những yếu tố truyền kỳ trong truyện là:

+ Chuyện nằm mộng của Phan Lang, Chuyện Phan Lang và Vũ Nương dưới động rùa của Linh Phi

+ Trương Sinh lập đàn giải oan, Vũ Nương hiện về ngồi trên kiệu hoa, cờ tán, võng lọng rực rỡ đầy sông, lúc ẩn lúc hiện, rồi biện mất

- Ý nghĩa:

+ Làm hoàn chỉnh phẩm chất đẹp đẽ vốn có của Vũ Nương.

+ Tạo cái kết có hậu, giảm tính bi kịch cho tác phẩm. 

+ Thể hiện ước mơ của nhân dân: người tốt được minh oan và đền trả xứng đáng.

+ Tác giả thể hiện sự thuong xót và trân trọng đối với số phận bi thảm của người phụ nữ xưa.