A, MB

- GIỚI THIỆU: Các dân tộc thiểu số ở nước ta hiện nay vẫn giữ gìn một kho tàng sử thi dân gian rộng rãi và có giá trị. Có hai loại sử thi chính đó là: sử thi dân gian và sử thi anh hùng. Trong đó, sử thi anh hùng thường kể về cuộc đời và sự nghiệp của các tù trưởng anh hùng.

- Trong đó, sử thi Đăm Săn được biết đến vô cùng rộng rãi. Sử thi Đăm Săn kể về cuộc đời và sự nghiệp lẫy lừng của Đăm Săn, người anh hùng Tây Nguyên đầu đội trời, chân đạp đất và giàu lí tưởng sống. Đoạn trích "Chiếc thắng Mtao Mxay" được trích trong sử thi Đăm Săn đã kể về sự việc chàng chiến thắng Mtao Mxay và đem được vợ về. 

B, TB

1, Người anh hùng Đăm Săn trong chiến đấu.

Đầu tiên, người đọc thấy được hình tượng nhân vật Đăm Săn trong cảnh chiến đấu với Mtao Mxay. Đăm Săn sau khi nghe tin vợ mình là Hơ Nhị bị cướp bởi Mtao-Mxay thì đã vô cùng tức giận, ngay lập tức cầm khiên đến nhà Mtao Mxây để khiêu chiến. Khi đến nhà Mtao Mxây, Đăm Săn đã gọi Mtao Mxây xuống thách đấu nhưng hắn Mtao Mxây mãi mới chịu đi xuống do Đăm Săn dọa sẽ đốt nhà và xuống thì tần ngần, do dự. Đăm Săn nhường cho Mtao Mxây múa khiên trước. Hiêp một là Mtao Mxây múa khiên và Đăm Săn thấy buồn cười, khinh bỉ. Mtao Mxây kiêu ngạo khiêu khích Đăm Săn. Sau đó, hiệp 2 là Đăm Săn rung khiên múa với một sức mạnh như vũ bão và chàng xốc tới chỗ Mtao Mxây. Hắn sợ bỏ chạy còn Đăm Săn rượt đuổi theo. Khi đã thấm mệt, Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn một miếng trầu. Nhưng Đăm Săn đã đớp được miếng trầu đó và cảm thấy sức mạnh tăng lên. Hiệp ba, chàng lại tiếp tục múa khiên và rượt đuổi Mtao Mxây với sức mạnh phi thường. Sau đó, chàng cầm ngọn giáo phóng trúng vào đùi Mtao Mxây. Vì mệt quá nên Đăm Săn vừa chạy vừa ngủ. Chàng mộng thấy ông Trời và được chỉ cho biết cách đánh thắng Mtao Mxây: lấy cái chày mòn ném trúng vành tai của Mtao Mxây. Hiệp bốn, Đăm Săn bừng tỉnh, làm theo và chiến thắng. Hắn van xin Đăm Săn tha chết. Nhưng Đăm Săn đã đâm chết Mtao Mxây và cắt đầu hắn đem bêu ngoài đường. Trong suốt cuộc chiến, ta thấy được Đăm Săn luôn là người ở thế chủ động và hiện lên với tâm thế mạnh mẽ, oai phong của một người anh hùng đậm chất sử thi. Đồng thời, việc xây dựng sự giúp đỡ của thần linh đối với chàng chính là để thần kì hóa câu chuyện, khẳng định được sức mạnh của thần linh luôn đứng về phía công lí

2, Người anh hùng Đăm Săn trong cảnh ăn mừng và trở về.

Thứ hai, hình tượng của Đăm Săn còn được thể hiện ở cảnh trở về và ăn mừng chiến thắng. Sau khi giết được Mtao Mxay rồi, Đăm Săn đã trở thành người anh hùng giàu có, tượng trưng cho khát vọng no ấm và chiến đấu của nhân dân Tây Nguyên. Chính vì thế, ta thấy được sự yêu mến, ngưỡng mộ, thán phục của dân làng về tài năng và phẩm chất của Đăm Săn để mà quyết tâm một lòng đi theo chàng. Trong cảnh ăn mừng chiến thắng, Đăm Săn hiện lên với ngoại hình: Nằm trên võng, tóc thả trên sàn, sát bên mình nghênh ngang nhiều gươm giáo, đôi mắt long lanh, bắp chân to bằng cây xà ngang,... Chẳng những thế, sức mạnh của chàng thì ngang ngửa với sức voi đực, hơi thở ầm ầm tựa sấm, nằm sấp thì gãy gầm sàn,... Nhờ vào cuộc chiến ấy, chàng có danh tiếng lẫy lừng, được ca ngợi là một "dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước". 

C, KB: TỔNG KẾT

Tóm lại, Đăm Săn hiện lên như một một vị thần mang vẻ đẹp dũng mãnh, hoang sơ của núi rừng. Vì thế, nhân vật mang trong mình ước mơ và sự lí tưởng hóa của nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, thể hiện cái nhìn ngưỡng vọng, sùng kính của họ đối với người anh hùng của cộng đồng.

BÀI LÀM

Các dân tộc thiểu số ở nước ta hiện nay vẫn giữ gìn một kho tàng sử thi dân gian rộng rãi và có giá trị. Có hai loại sử thi chính đó là: sử thi dân gian và sử thi anh hùng. Trong đó, sử thi anh hùng thường kể về cuộc đời và sự nghiệp của các tù trưởng anh hùng. Trong đó, sử thi Đăm Săn được biết đến vô cùng rộng rãi. Sử thi Đăm Săn kể về cuộc đời và sự nghiệp lẫy lừng của Đăm Săn, người anh hùng Tây Nguyên đầu đội trời, chân đạp đất và giàu lí tưởng sống. Đoạn trích "Chiếc thắng Mtao Mxay" được trích trong sử thi Đăm Săn đã kể về sự việc chàng chiến thắng Mtao Mxay và đem được vợ về. 

Đầu tiên, người đọc thấy được hình tượng nhân vật Đăm Săn trong cảnh chiến đấu với Mtao Mxay. Đăm Săn sau khi nghe tin vợ mình là Hơ Nhị bị cướp bởi Mtao-Mxay thì đã vô cùng tức giận, ngay lập tức cầm khiên đến nhà Mtao Mxây để khiêu chiến. Khi đến nhà Mtao Mxây, Đăm Săn đã gọi Mtao Mxây xuống thách đấu nhưng hắn Mtao Mxây mãi mới chịu đi xuống do Đăm Săn dọa sẽ đốt nhà và xuống thì tần ngần, do dự. Đăm Săn nhường cho Mtao Mxây múa khiên trước. Hiêp một là Mtao Mxây múa khiên và Đăm Săn thấy buồn cười, khinh bỉ. Mtao Mxây kiêu ngạo khiêu khích Đăm Săn. Sau đó, hiệp 2 là Đăm Săn rung khiên múa với một sức mạnh như vũ bão và chàng xốc tới chỗ Mtao Mxây. Hắn sợ bỏ chạy còn Đăm Săn rượt đuổi theo. Khi đã thấm mệt, Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn một miếng trầu. Nhưng Đăm Săn đã đớp được miếng trầu đó và cảm thấy sức mạnh tăng lên. Hiệp ba, chàng lại tiếp tục múa khiên và rượt đuổi Mtao Mxây với sức mạnh phi thường. Sau đó, chàng cầm ngọn giáo phóng trúng vào đùi Mtao Mxây. Vì mệt quá nên Đăm Săn vừa chạy vừa ngủ. Chàng mộng thấy ông Trời và được chỉ cho biết cách đánh thắng Mtao Mxây: lấy cái chày mòn ném trúng vành tai của Mtao Mxây. Hiệp bốn, Đăm Săn bừng tỉnh, làm theo và chiến thắng. Hắn van xin Đăm Săn tha chết. Nhưng Đăm Săn đã đâm chết Mtao Mxây và cắt đầu hắn đem bêu ngoài đường. Trong suốt cuộc chiến, ta thấy được Đăm Săn luôn là người ở thế chủ động và hiện lên với tâm thế mạnh mẽ, oai phong của một người anh hùng đậm chất sử thi. Đồng thời, việc xây dựng sự giúp đỡ của thần linh đối với chàng chính là để thần kì hóa câu chuyện, khẳng định được sức mạnh của thần linh luôn đứng về phía công lí

Thứ hai, hình tượng của Đăm Săn còn được thể hiện ở cảnh trở về và ăn mừng chiến thắng. Sau khi giết được Mtao Mxay rồi, Đăm Săn đã trở thành người anh hùng giàu có, tượng trưng cho khát vọng no ấm và chiến đấu của nhân dân Tây Nguyên. Chính vì thế, ta thấy được sự yêu mến, ngưỡng mộ, thán phục của dân làng về tài năng và phẩm chất của Đăm Săn để mà quyết tâm một lòng đi theo chàng. Trong cảnh ăn mừng chiến thắng, Đăm Săn hiện lên với ngoại hình: Nằm trên võng, tóc thả trên sàn, sát bên mình nghênh ngang nhiều gươm giáo, đôi mắt long lanh, bắp chân to bằng cây xà ngang,... Chẳng những thế, sức mạnh của chàng thì ngang ngửa với sức voi đực, hơi thở ầm ầm tựa sấm, nằm sấp thì gãy gầm sàn,... Nhờ vào cuộc chiến ấy, chàng có danh tiếng lẫy lừng, được ca ngợi là một "dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước". 

Tóm lại, Đăm Săn hiện lên như một một vị thần mang vẻ đẹp dũng mãnh, hoang sơ của núi rừng. Vì thế, nhân vật mang trong mình ước mơ và sự lí tưởng hóa của nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, thể hiện cái nhìn ngưỡng vọng, sùng kính của họ đối với người anh hùng của cộng đồng.