Bài thơ "Sang thu" của thi sĩ Hữu Thỉnh là sự cảm nhận rất tinh tế về thiên nhiên. Những tín hiệu đầu tiên mong manh, mơ hồ, báo hiệu thu về đã được ông thể hiện qua những dòng thơ của khổ thơ thứ nhất. Bài thơ mở đầu bằng 1 phát hiện bất ngờ: từ "bỗng" thể hiện tâm trạng bất ngờ, ngỡ ngàng trước những tín hiệu mùa thu. Nhà thơ đã cảm nhận những tín hiệu giao mùa bằng nhiều giác quan, đầu tiên chính là khứu giác, cụ thể là hương thơm của ổi. Hương ổi là hương thơm mộc mạc, quen thuộc của mùa thu miền Bắc. "Phả" là động từ mạnh, cho thấy mùi hương ổi đang ở độ đậm nhất, thơm nồng, hương thơm như sánh lại, hòa trong làn gió heo may của mùa thu, đưa hương thơm lan tỏa khắp vườn thôn ngõ xóm. Và tác giả đã sử dụng xúc giác để cảm nhận cái se lạnh của làn gió heo may mùa thu. Như vậy, 2 câu thơ đàu của khổ thơ đã gợi hình dung cụ thể về hương ổi chín và sự vận động nhẹ nhàng của làn gió đưa hương. Bằng thị giác của mình, tác giả đã cảm nhận hình ảnh "sương chùng chình qua ngõ", gợi hình ảnh những hạt sương nhỏ li ti, giăng mắc nơi đầu thôn ngõ xóm. Việc sử dụng nghệ thuật nhân hóa qua từ láy"chùng chình" khiến cho những hạt sương mai như trở nên có hồn, có cảm nhận, đang cố ý chậm lại, thong thả, nhẹ nhành chuyển động của ngưỡng cửa của mùa thu. Hình ảnh"ngõ" vừa là nghĩa tả thực về con ngõ của làng quê, vừa mang ý nghĩa ẩn dụ nói về cửa ngõ của thời gian, là con ngõ thông giữa hai mùa hạ-thu. Với thành phần biệt lập tình thái"hình như", câu thơ đã bộc lộ cảm giác mơ hồ, mong manh, nhận ra tín hiệu thu đã về của tác giả. Bằng sự cảm nhận tinh tế, nhạy cảm của tác giả, tâm hồn thi sĩ cũng như biến chuyển nhịp nhàng với phút giao mùa của cảnh vật, từng cảnh vật sang thu cũng thấp thoáng có hồn như 1 con người bịn rịn, lưu luyến, bâng khuâng. Những tín hiệu báo thu sang như hương ổi, gió se, sương ... là những gì vô hình, mờ ảo,được cảm nhận từ không gian nhỏ, hẹp, gần gũi và bằng nhiều giác quan cụ thể, tinh tế. Như vậy, những tín hiệu báo thu sang ở khổ thơ thứ nhất được tác giả Hữu Tỉnh cảm nhận thật tinh tế và sâu sắc.

* chú thích:

phép thế: thi sĩ Hữu Thỉnh - ông

câu mở rộng: Như vậy, những tín hiệu báo thu sang ở khổ thơ thứ nhất được tác giả Hữu Thỉnh cảm nhận thật tinh tế và sâu sắc.

phân tích câu mở rộng trên: Như vậy(TN), những tín hiệu báo thu sang ở khổ thơ thứ nhất(CN)/ được tác giả Hữu Thỉnh cảm nhận thật tinh tế và sâu sắc.(VN)

trong đó có mở rộng ở câu: tác giả Hữu Thỉnh(CN) cảm nhận thật tinh tế và sâu sắc.(VN)

=> câu mở rộng thành phần vị ngữ.

Đoạn thơ thứ nhất trong "Sang thu" của Hữu Thỉnh đã cho ta thấy những cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh trước những tín hiệu sang thu trong không gian gần và hẹp. Từ "bỗng" để diễn tả trạng thái, cảm xúc bất ngờ, đột ngột, và có chút ngỡ ngàng của nhân vật trữ tình. Bắt đầu bằng sự bất ngờ như vậy phải chăng Hữu Thỉnh đem đến sự tò mò với bạn đọc, điều gì đã khiến cho tác giả bất ngờ như thế? Rất tự nhiên, tác giả giật mình bởi hương ổi, tín hiệu đầu tiên của mùa thu cũng là hương ổi. Ở dòng thơ đầu tiên, tác giả đã thể hiện cảm nhận của mình đó là sự ngỡ ngàng bỗng nhận ra hương ổi nồng nàn phả vào trong gió se thật thơ, thật tình!Hương ổi - mùi hương đặc trưng ngào ngạt, nồng nàn, sánh đặc hồn quê. Đó (thế cho mùi hương ổi) là mùi hương đậm đà, sánh đặc, ngọt ngào, sánh đặc hồn quê, mùi hương quen thuộc ấy gợi về tuổi thơ với những điều bình dị thân thương.( mở rộng vị ngữ)  Hương ổi giống như chiếc chìa khóa vàng đánh động tâm hồn, mở ra những rung cảm tinh tế của nhà thơ. Tác giả giật mình nhận ra: đi liền với từ “bỗng” không phải giật mình về những điều mới mẻ mà là giật mình khi đã lâu rồi chưa được cảm nhận trọn vẹn một cuộc sống thanh bình với hương ổi thân quen. Động từ phả: làn hương ngào ngạt, sánh đậm , lan tỏa trong không gian. Tác giả lựa chọn làn “gió se” làm tín hiệu thứ hai: “Gió se” là ngọn gió heo may, đặc trưng của mùa thu đất Bắc. Đó là một thứ gió khô và thoáng chút se lạnh. Làn “gió se” làm dịu đi cái nắng oi ả, gay gắt của mà hạ và khiến cho làn hương ổi như sánh lại và ngọt ngào hơn. Tín hiệu thứ ba là những màn sương. Cảm nhận của tác giả có sự thay đổi từ khứu giác, xúc giác sang cảm nhận bằng thị giác Nghệ thuật nhân hóa qua từ láy “chùng chình” đã gợi lên dáng vẻ lãng đãng như đang đợi chờ, cố ý chậm lại đầy lưu luyến của màn sương. Trước khoảnh khắc giao mùa ấy, tác giả đã giật mình và bối rối viết: "hình như thu đã về". "Hình như" là lối nói giả định, phán đoán không chắc chắn, một chút nghi hoặc. Có một chút ngờ vực, có chút mơ hồ đến lưỡng lự nhưng lại phù hợp để diễn tả cảm xúc cảm nhận mơ hồ lúc giao mùa. Sự kết hợp một loạt các từ “bỗng, phả, hình như” đã thể hiện tâm trạng ngỡ ngàng, vui mừng bởi khoảnh khắc giao mùa. Tất cả đó là những cảm nhận tinh tế của tác giả lúc thu sang và đối diện với những khoảnh khắc ấy là niềm vui, niềm hạnh phúc vô bờ.

Chúc em học tập tốt nhé!