Thật vậy, các tác phẩm của nhà văn hay viết nhiều về phụ nữ và nhi đồng như” những ngày thơ ấu”. “bỉ vỏ”, ông thấu hiểu cảm thông với họ những người nghèo gần gũi, phải chăng tuổi thơ của nhà văn cũng đầy cay đắng, bt ông vốn là một đứa trẻ mồ côi sống trong cảnh thiếu thốn cả về vật chất và tinh thần,  ông còn bị gia đình, họ hàng, xã hội ruồng bỏ . Không những thế, Nguyên Hồng đã viết ra những tác phẩm bằng tất cả tài năng, tấm lòng, tâm hồn của nhà văn chân chính. Mỗi trang viết của tác giả là một đồng cảm to lớn mãnh liệt của người nghệ sĩ. Dường như nhà văn đã hòa nhập vào nhân vật mà thương cảm, xót xa, mà khơi gợi những phẩm chất cao đẹp, bản lĩnh của đứa trẻ mà phê phán một xh phong kiến tàn ác và những hủ tục lạc hậu đã đè nặng người phụ nữ để rồi họ phải đấu tranh đòi lại quyền tự do.

Thế giới nhân vật trong tác phẩm của Nguyên Hồng được nhắc đến nhiều đó là phụ nữ và nhi đồng, những nhân vật đại diện cho tiếng nói yếu ớt, nhỏ bé trong xã hội đương thời.Nhà văn thấu hiểu những nỗi vất vả, khổ cực mà người phụ nữ và nhi đồng phải chịu đựng từ những tư tưởng xã hội phong kiến để lại. Đồng thời ông trân trọng vẻ đẹp tâm hồn ngây thơ trong sáng của trẻ em và những đức tính cao quý của người phụ nữ .Trong lòng mẹ là một đoạn trích ngắn gọn gồm ba nhân vật: hai người phụ nữ và một cậu bé. Ba nhân vật khác nhau về tính cách nhưng đều đã hiện lên sinh động và đầy ấn tượng dưới ngòi bút của Nguyên Hồng. Đoạn trích đã thể hiện rõ tâm trạng và tính cách của ba nhân vật. Người cô đại diện cho những hủ túc phong kiến còn tồn tại, miệt thị và mỉa mai người chị dâu lâm vào tình cảnh khổ cực; mẹ chú bé Hồng - hình ảnh của những người phụ nữ vất vả mưu sinh, chịu nhiều điều tiếng tủi nhục. Hồng là cậu bé sớm phải chịu đựng những mất mát gia đình, sống trong cảnh thiếu thốn tình cảm. Điều đó chứng tỏ sự am hiểu, cảm thông sâu sắc của nhà văn về phụ nữ và trẻ em, đặc biệt là sự nắm bắt tính cách và tâm lý nhân vật.