Trước niềm xúc động thiêng liêng thành kính,niềm tự hào,đau xót của nhà thơ Viễn Phương từ miền Nam vào thăm Lăng Bác khi miền Nam được được ông viết trong tác phẩm Viếng lăng Bác thì ở khổ thơ đầu , nhà thơ giới thiệu mình là đứa con miền Nam ra thăm lăng Bác thì trong khổ thơ cuối , nhà thơ đề cập đến sự chia xa Bác . Nghĩ đến ngày mai về miền Nam xa Bác , xa Hà Nội , tình cảm của nhà thơ không thể kìm nén , ẩn giấu trong lòng mà đã thể hiện ra

"Mai về miền Nam thương trào nước mắt."

Câu thơ ấy như một lời giã biệt,một lời nói giản dị để diễn tả tình cảm sâu lắng của tác giả . Từ"trào" đó diễn tả cảm xúc thật mãnh liệt , luyến tiếc , bịn rịn không muốn xa nơi Bác nhỉ và đó không chỉ là tâm trạng của tác giả mà còn là của muôn triệu trái tim khác . Được gần Bác dù chỉ trong giây phút nhưng không giờ ta muốn xa Bác bởi Người luôn ấp áp quá , rộng lớn quá . Mặc dù lưu luyến muốn ở bên Bác nhưng tác giả cũng biết rằng đã đến lúc phải trở về miền Nam và chỉ có thể gửi tấm lòng mình bằng cách muốn hòa thân , hòa nhập vào những cảnh vật quanh lăng Bác để luôn được ở bên Người trong thế giới của Người.

"Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác

Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây

Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này"

Từ đó có thể thấy được ước muốn tha thiết,mãnh liệt của tác giả thông qua điệp ngữ "muốn làm" cùng các hình ảnh đẹp của thiên nhiên "con chim" , "đóa hoa" , "cây tre".Nhà thơ ao ước được hóa thân thành con chim nhỏ cất tiếng hót làm vui lăng Bác , thành đóa hoa đem sắc hương , điểm tô cho vường hoa và đặc biệt là ước nguyện "Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này " để nhập vào hàng tre xanh ngát , canh giữ giấc ngủ thiên thu của người . "Cây tre trung hiếu" thể hiện lòng kính yêu , sự trung thành vô hạn vơi Bác , nguyện mãi đi theo con đường riêng cách mạng mà người đã đưa đường chỉ lối . Đó là lời hứa thủy chung của riêng nhà thơ và cũng là ý nguyện của đồng bào miền Nam , của mỗi chúng ta nói chung với Bác.

$Nguyet$

Mỗi tác giả đều có những xúc cảm riêng khi viết về Hồ Chí Minh, là xót xa, nuối tiếc, tự hào, ngưỡng mộ cho một đời người vì dân, vì nước. Nhà thơ Viễn Phương lần đầu tiên từ miền Nam ra thăm lăng Bác cũng đã giật mình nhận ra có những thay đổi trong chính cảm xúc của mình khi nhìn thấy Bác đang ngủ yên lành. Bài thơ “Viếng lăng Bác” là lòng thành kính, ngưỡng mộ, biết ơn của nhà thơ dành cho vị lãnh tụ vĩ đại.

Năm 1976, đất nước thống nhất, lăng chủ tịch Hồ Chí Minh được khánh thành; tác giả theo đoàn từ Nam ra viếng lăng Bác. Cảm xúc của một người con lần đầu tiên ra thăm lăng Bác thực sự dồn nén trong trái tim của tác giả. Bài thơ như một lời tri ân, lòng thành kính của một đứa con phương xa được trở về thăm người. Có lẽ những câu thơ này như nói hộ tấm lòng của rất nhiều người, rất nhiều con dân Việt Nam được ra thăm lăng Bác.

Xuyên suốt bài thơ chính là mạch cảm xúc rưng rưng, xúc động, không kìm nổi lòng mình khi đứng trước một người anh hùng dân tộc. Bài thơ được mở đầu như một tiếng reo vui:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng

Một tiếng reo vui nhẹ nhàng, một tiếng “con” chân thành và sâu sắc của một người con từ phương xa. Câu thơ trở nên mềm mại, cuốn hút, chan chứa tình cảm. Một hành trình từ miền Nam ra tận miền Bắc để chỉ được nhìn ngắm Hồ Chí Minh một lần. Mặc dù Bác Hồ đã không còn nữa nhưng nhà thơ không dùng từ “viếng” mà lại dùng từ “thăm” rất nhẹ nhàng, tình cảm. Điều này cho thấy rằng mặc dù Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ nhưng lại rất gần gũi, thân thiết với nhân dân. Người đọc cảm nhận được rằng dường như Bác Hồ vẫn còn sống mãi, chỉ là Bác đang ngủ một giấc ngủ thật lâu, thật dài.

Khung cảnh hiện ra trước mắt khi nhà thơ đến đây là hàng tre “bát ngát”. Tre là hình ảnh thân thuộc, gần gũi với đất nước Việt Nam, biểu tượng cho sự dẻo dai, kiên cường, tinh thần không khuất phục của cả dân tộc ta. Mặc dù bão táp mưa sa nhưng hàng tre vẫn kiên cường, hiên ngang và bất khuất như chính tinh thần quật cường của dân tộc ta.

Viễn Phương mang một trái tim yêu thương và ngưỡng mộ với chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông đã mượn hình ảnh “mặt trời” biểu tượng cho Bác Hồ vĩ đại, luôn sống mãi với đất nước:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

Rõ ràng hình ảnh “mặt trời” ở hai câu thơ hoàn toàn có ý nghĩa khác nhau. Một mặt trời thực của thiên nhiên, một mặt trời mang giá trị ẩn dụ, tượng trưng cho người cha già dân tộc. Phép ẩn dụ này đã làm tăng lên tính biểu cảm, phần nào làm sắc nét hơn tình cảm thương yêu, trân trọng mà Viễn Phương dành cho Người. Mặt trời luôn tồn tại để soi sáng nhân gian cũng như Hồ Chí Minh còn sống mãi trong lòng dân.