Hình ảnh con cò là một hình ảnh rất đỗi quen thuộc với chúng ta , trong văn học thì con cò đại diện cho những người nông dân nghèo khổ , và dường như nó cũng trở thành người bạn thân thiết của người nông dân . Bài thơ “Con cò mà đi ăn đêm” mượn tiếng van thương của con cò khi lâm nạn để nói về con người lao động với phẩm chất vốn có của họ chết vinh còn hơn sống nhục . Tâm điểm mà chúng ta thấy là Cò muốn chết nơi nước trong , không muốn chết nơi nước đục vì như thế khi chết đi con cái sẽ mang tiếng là có mẹ ăn trộm ăn cắp . Cò con là thế hệ sau mà khi chết con cò không muốn chúng phải đau lòng . Hình ảnh con cò đã cho chúng ta hiểu rõ được sự lam lũ , khổ cực , và sự trong sáng của ông cha ta thời xa xưa , đôi khi họ trở thành con cò mà đi ăn đêm, nhưng dẫu sa vào cạm bẫy , bùn nhơ họ vẫn tha thiết với cuộc sống trong sáng , thanh cao . Từ đó cho chúng ta lòng cảm phục yêu kính họ . 

Con cò mà đi ăn đêm,

Đậu phải cành mền lộn cổ xuống ao.

Ông ơi ông vớt tôi nao,

Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng.

Nội dung của câu ca dao này là :

Qua thân phận con cò, tác giả dân gian đã nêu lên một triết lý nhân sinh tuyệt đẹp ca ngợi tâm hồn trong sáng nhân hậu thà chết trong còn hơn sống đục. Trong và đục tương phản nhau, lời nguyền khẳng định một lẽ sống cao đẹp của người Việt Nam xưa và nay...