Tình cảnh bi đát mà nhà thơ gặp phải
không chỉ gặp ở một vài mảnh đời mà gặp ở muôn đời, muôn người. Kẻ sĩ
nghèo rách bất hạnh trong thiên hạ nhiều không kể xiết, nếu có thể, phải
dùng đến “nhà rộng muôn ngàn gian” che chắn. Hơn thế, năm dòng thơ ấy
còn cho thấy tư tưởng nhân văn cao đẹp của nhà thơ khi đặt nỗi đau chung
của đất nước, của muôn người lên trên nỗi đau riêng. Theo tâm lí thường
tình, khi nghèo đói rách nát, nhìn những người khác yên ấm, no đủ con
người thường có những cảm xúc tủi thân nếu không phải là ganh ghét, tị
nạnh. Nhưng ở đây, Đỗ Phủ đã vượt lên trên những suy nghĩ thường tình,
gạt đi nỗi đau riêng mà ước mơ cho nhân dân cần lao trong thiên hạ một mái
nhà chung yên ấm. Ông đã dám đánh đổi hạnh phúc cá nhân lấy hạnh phúc
của những cuộc đời chung: chỉ cần mọi người được yên ấm, ông chấp nhận
riêng mình chịu khổ. Ước mơ của nhà thơ tuy ảo tưởng nhưng rất đẹp, bởi
có bắt nguồn từ khát khao về một cuộc sống bình yên, hạnh phúc, ấm no. Và
như thế, khổ thơ cuối của bài thơ chứa chan một tấm lòng vị tha nhân đạo
sâu sắc.

Chúc em học tốt!

Chúc bạn học tốt!!
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian,
Che khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo hân hoan.
Gió mưa chẳng núng, vững vàng như thạch bàn.
Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt.
Riêng lều ta nát chịu chết rét cũng được.
Ước mơ của Đỗ Phủ chúng ta hoàn toàn có thể hiểu được. Giữa lúc lều tranh tan hoang trong gió thu, các mảnh tranh bị bọn trẻ thôn nam cướp ngay trước mắt, nhà thơ mơ ước được một căn nhà là đều tất nhiên. Thật bất ngờ và cảm động khi câu thơ tiếp theo được đọc lên,thì ra ngôi nhà ấy không dành riêng cho gia đình nhà thơ mà nó là để che khắp thiên hạ, che khắp những phận kẻ sĩ nghèo, mang đến niềm hân hoan cho họ. Phải có một tầm tư tưởng và tấm lòng rộng lớn dường nào mới thấu hiểu và đồng cảm với toàn xã hội được như thế. Bằng biện pháp tăng tiến, Đỗ Phủ tô vẽ cho ngôi nhà trong mơ của mình những nét đậm chắc,ngôi nhà phải vững như thế thì hàng vạn kẻ sĩ nghèo trên thế gian mới khỏi lâm cảnh khốn khổ như nhà thơ.Lời cảm thán xuất phát từ tâm can, nghe vừa tha thiết, vừa xót xa. Có lẽ nhà thơ cũng biết rằng ước mơ của ông cũng chỉ là mơ ước, với thực tại bao giờ cũng vời vời cách xa. Hai hình ảnh "nhà ấy sừng sững" và "lều ta nát" đối lập nhau như hai đối cực của hạnh phúc và khổ đau. Và nhà thi sĩ đã tự nguyện chấp nhận khổ đau chỉ hi vọng bao kẻ sĩ khác được hạnh phúc. Ước mơ có một gian nhà đủ rộng cho tất cả kẻ sĩ trên thế gian còn riêng ông chịu lều tan, chết rét ông cũng cam lòng. Sự hi sinh đó hoàn toàn vô vụ lợi, nó xuất phát từ sự đồng cảm của một nhà thơ, một kẻ sĩ có tấm lòng nhân hậu mênh mông sẵn sàng quên đi thân phận cá nhân mà hướng đến quảng đại đồng bào.