Câu 1 

Về thời đại : Giai đoạn lịch sử đầy biến động, chế độ phong kiến khủng hoảng trầm trọng, phong trào nông dân khởi nghĩa liên tiếp nổ ra, tiêu biểu là phong trào Tây Sơn. Cuộc khủng hoảng trực tiếp ảnh hưởng đến gia đình Nguyễn Du. Bản thân Nguyễn Du lưu lạc, ẩn dật, sau ra làm quan với triều Nguyễn.

Về gia đình : Nguyễn Du sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc có truyền thông văn học. Cha là người đỗ đạt, làm Tể tướng, anh là Nguyễn Khản, từng làm quan to dưới triều vua Lê, chúa Trịnh. Nhưng khi phong trào khởi nghĩa nổi lên, gia đình sa sút. Nguyễn Du lưu lạc hơn mười năm, rồi về ở ẩn tại quê hương. Sự từng trải cung cấp cho Nguyễn Du một vôn sống phong phú để nhà văn sáng tác.

Bản thân Nguyễn Du là người có kiến thức rộng, có năng khiếu văn chương, lại được lăn lộn trong thực tế, có điều kiện cảm thông sâu sắc với nỗi thống khổ của nhân dân.

Các yếu tố trên đã tác động đến việc sáng tác Truyện Kiều.

Câu 2 

2. Tóm tắt Truyện Kiều

Thuý Kiều là một người con gái tài sắc vẹn toàn. Trong một lần chơi xuân, nàng gặp Kim Trọng, một người hào hoa phong nhã. Hai người thầm yêu nhau. Kim Trọng dọn đến ở gần nhà Thuý Kiều. Hai người chủ động, tự do đính ước với nhau.

Kim Trọng phải về quê gấp để chịu tang chú. Gia đình Kiều bị thằng bán tơ vu oan. Kiều nhờ Thuý Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng, còn nàng thì bán mình để chuộc cha và cứu gia đình. Thuý Kiều bị bọn buôn người Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh lừa gạt, bắt phải tiếp khách làng chơi ở lầu xanh. Nàng được một khách chơi là Thúc Sinh chuộc ra, cưới làm vợ lẽ. Vợ cả Thúc Sinh là Hoạn Thư ghen, bắt Kiều về làm con ở và đày đoạ. Kiều trốn khỏi nhà Hoạn Thư đến nương nhờ cửa Phật. Một lần nữa, nàng lại bị sa vào tay bọn buôn người Bạc Bà, Bạc Hạnh, phải vào lầu xanh lần thứ hai. Tại đây, nàng gặp Từ Hải. Hai người lấy nhau, Từ Hải giúp Kiều báo ân báo oán. Do bị Hồ Tôn Hiến lừa, Từ Hải bị chết, Thuý Kiều phải hầu rượu Hồ Tôn Hiến và bị ép gả cho viên thổ quan. Kiều gieo mình xuống sông Tiền Đường tự vẫn. Nàng được cứu và lần thứ hai nương mình nơi cửa Phật.

Khi Kim Trọng trở lại tìm Kiều thì Kiều đã lưu lạc. Chàng kết duyên với Thuý Vân nhưng vẫn thương nhớ Thuý Kiều. Sau khi thi đỗ, chàng đi tìm Kiều, nhờ gặp sư Giác Duyên nên gia đình được đoàn tụ. Thuý Kiều tuy nốĩ lại duyên với Kim Trọng nhưng họ cùng nguyện ước “duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy”.