Từ xưa dân gian đã có câu nói về đường phèn: “Ngọt như đường cát, mát như đường phèn”.

Đường phèn Quảng Ngãi cứng giòn có mùi thơm rất đặc trưng, vị ngọt thanh. Đường phèn giúp cho món ăn có vị thanh và thơm ngon hơn, đồng thời giúp các món chè ngọt mát hơn. Trong một số món ăn, đường phèn chính là loại gia vị tạo nên hương vị đặc biệt.

Tùy theo đặc trưng của mỗi loại đường mà nguyên liệu làm ra thành phẩm khác nhau. Đường phèn được làm từ đường mía, củ cải đường, lúa miếng ngọt hay một số nguyên liệu khác. Trong đường phèn có chứa saccharose và một số nguyên tố vi lượng giúp phân giải thành glucose và fructose.

Nếu nói đến saccharose thì chúng ta có khá nhiều tên gọi để ám chỉ nó như:

Đường kính: đường có độ tinh khiết cao

Đường mía: đường trong thân cây mía

Đường củ cải: đường trong củ cải đường

Đường thốt nốt: đường trong cây thốt nốt

Đường trắng, đường cát

Đường nâu: đường có lẫn tạp chất màu

Dù gọi với tên nào thì khi nhắc đến “đường” làm chúng ta cảm nhận được vị từ vị ngọt dịu đến vị ngọt gắt, và là thành phần không thể thiếu cho các món ăn hằng ngày.

Vậy đường  phèn Quãng Ngãi có gì đặc biệt ???????????????????????????

Thật ra nó đặc biệt ở chỗ là do thành phần đất và thổ dưỡng nơi đây (nhất là xã Phổ Phong, Quảng Ngãi) làm cho cây mía có vị ngọt, thơm và thanh hơn.

Thông thường, cây mía cho chất lượng đường cao nhất vào đầu và giữa vụ, trong khi cuối vụ thì chất lượng đường không được như ý lắm.

Đường phèn có thể được chia thành 2 loại: đường phèn trắng và đường phèn vàng để đáp ứng cho nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Trước đây, ông bà ta chỉ làm ra đường phèn vàng vì nước mía ép ra có màu vàng nên để nguyên vậy luôn. Trong khi đường phèn trắng thì phải qua xử lý để phù hợp với nhu cầu thẩm mỹ cái đẹp hiện nay.

Nghề truyền thống làm đường ở Việt Nam

Khoảng 3000 – 4000 năm trước công nguyên, việc trồng mía được lan truyền ra nhiều vùng nhiệt đới và á nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.

Lúc ấy, nhân dân ta đã biết và quen với nghề làm đường thủ công từ mía. Chẳng hạn, đường phèn đã trở thành cống phẩm cho triều đình phong kiến phương Bắc khoảng 200 năm trước công nguyên.

Điều kiện tự nhiên ở Việt Nam dường như đều thích hợp cho việc trồng mía như: ánh nắng, nhiệt độ, lượng mưa và độ ẩm không khí. Ngoài ra, thổ nhưỡng và hệ sinh thái của nước ta nằm trong vùng nhiệt đới nên rất phù hợp cho cây mía phát triển mạnh ở một số vùng.

Trong giai đoạn Pháp thuộc, thời gian trước năm 1975, nước ta đã phát triển nghề làm đường truyền thống dưới nhiều loại đường khác nhau, như đường tán, đường thẻ, đường trầm (mật đường), đường phổi, đường phèn, đường bông,…

Nằm ở vùng đất duyên hải miền Trung với thời tiết nắng nóng khắc nghiệt, Quảng Ngãi khá mờ nhạt trên bản đồ du lịch Việt Nam. Nhưng những năm gần đây, Quảng Ngãi đã trở thành điểm đến lý tưởng và quen thuộc của những người đam mê du lịch.

Đường bờ biển dài 135 km là một lợi thế rất lớn của Quảng Ngãi. Những bãi biển Mỹ Khê, Sa Huỳnh, Khe Hai- Dung Quất, Minh Tân, Đức Minh, Tân Định là những bãi tắm nổi tiếng sạch đẹp và có tiềm năng rất lớn để phát triển thành khu du lịch nghỉ dưỡng. Đặc biệt, đảo Lý Sơn – “hòn ngọc” cách đất liền khoảng 25 km là một địa điểm thu hút lượng khách du lịch cực kì lớn. Đắm mình dưới làn nước trong veo, là một trải nghiệm mà bất cứ ai cũng muốn thử trong ngày hè oi bức.

Không chỉ có những bãi tắm sạch đẹp, Quảng Ngãi còn nổi tiếng với những di tích văn hóa lịch sử, danh thắng đẹp nổi tiếng như di chỉ văn hóa Sa Huỳnh, thành cổ Châu Sa, chứng tích Sơn Mỹ, di tích Ba Tơ, chùa Thiên Ấn. Quảng Ngãi từng là chiến trường ác liệt trong đạn bom, nay vươn mình trở thành vùng đất đầy hứa hẹn về đầu tư và du lịch. Nhiều tuyến du lịch mang đặc trưng Quảng Ngãi cũng đã được mở như TP. Quảng Ngãi – đảo Lý Sơn; TP Quảng Ngãi – Di tích Bệnh xá Bác sĩ Đặng Thuỳ Trâm – di chỉ Sa Huỳnh.

Nền ẩm thực ở Quảng Ngãi rất phong phú, đa dạng, không chỉ có mạch nha, đường phèn đường phổi (là những món ăn chơi), mà còn có nhiều món ăn gần gũi với đời sống, những món ăn mang đậm phong cách bình dân xứ Quảng như don, cá bống sông Trà ăn với cơm nóng, bánh xèo, bê thui, đậu hũ được nấu trong giò…

Có đường quốc lộ 1A và đường sắt Bắc-Nam đi qua, sân bay Chu Lai ở gần kề, du khách có thể dễ dàng đi đến Quảng Ngãi bằng nhiều tuyến giao thông khác nhau và có những trải nghiệm thú vị nhất. Có thể khẳng định, tài nguyên thiên nhiên của Quảng Ngãi là vô tận với những vẻ đẹp riêng có và không hề thua kém so với một số địa phương nổi tiếng khác trên cả nước