"Sông núi nước Nam"- Lý Thường Kiệt được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta. Vào năm 1077 quân Tống xâm lược nước ta, Lý Thường Kiệt đem quân chặn đánh giặc trên sông Như Nguyệt, và cũng từ đó mà bài thơ được ra đời trong hoàn cảnh đó. Tác giả khẳng định hùng hồn " Nam quốc sơn hà nam đế cư" đó được coi như là điều đơn giản, điều hiển nhiên. Nhưng chân lý dó được đánh đổ bằng mồ hôi, xương máu của nhân dân nước ta. Tác giả còn khẳng định chủ quyền dân tộc, khẳng định đất nước ta là một đất nước độc lập có lãnh thổ, chủ quyền. Những câu thơ văn lên nhưng là niềm tự hào, kiêu hãnh của một dân tộc độc lập chủ quyền.  Và cuối cùng khi mà tất cả đã được định ở sách trời, thế nên tất cả những kẻ xâm lược đều là làm trái với trời đất. Cuộc kháng chiến của quân và dân ta là chính nghĩa khi mà đánh đuổi kẻ thù ra khỏi bờ cõi. Cảm hứng yêu nước với những tuyên ngôn về độc lập chủ quyền với sức mạnh cổ vũ quân dân và cảnh tỉnh kẻ thù. 

  Bài thơ ”Nam quốc sơn hà” là một bài thơ không đơn thuần là bày tỏ ý kiến. Tuy nhiên, đằng sau tư tưởng độc lập chủ quyền của tác giả ấy, là một cảm xúc mãnh liệt, ẩn kín bên trong. Giọng điệu của bài thơ hào hùng, dõng dạc, rắn rỏi để khẳng định nước Nam là của vua Nam ở. Cảnh báo và đe dọa trước những hành động, ý định xâm lược xấu xa của giậc ngoại xâm. Qua bài thơ, tác giả đã khằng định được quyền dân tọc và khẳng định ý chí kiên quyết bảo vệ chủ quyền dân tộc, sự hình thành bản tuyên ngôn độc lập ra đời. Đó là lòng yêu nước, tự hào dân tộc, tin tưởng vào chiến thắng của đất nước