Nếu như nói đề tài về người lính trong văn học như một kho châu báu thì bài thơ " Bài thơ về tiểu đội xe không kính " của Phạm Tiến Duật hẳn là một viên ngọc quý giá sáng bừng tỏa chói và ấn tượng nhất phải kể đến khổ ba và bốn của đoạn thơ, là hai khổ thơ làm hiện lên rõ nét nhất tinh thần lạc quan, yêu đời vượt qua mọi khó khăn, gian khổ của người lính. Trong cả hai đoạn thơ đều bắt đầu bằng phép điệp " Không có kính, ừ thì... " tạo nên khí thế ngang tàng, bất khuất của người lính laí xe Trường Sơn trước gian nguy, hiểm trở. Đồng thời thể hiện cái tàn tạ, trần trụi, mang đầy thương tích của chiếc xe. Khẩu ngữ " ừ thì " tạp chất giọng tự nhiên, góp phần thể hiện sự sôi nổi, chất trẻ trung, cái lửa rực cháy quyết tâm trong lòng mỗi chiến sĩ. Ở khổ thơ thứ ba, tác giả đã sử dụng hình ảnh so sánh " Bụi phun tóc trắng như người già " và ở khổ thơ thứ tư là hình ảnh so sánh " Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời ". Cả hai hình ảnh đều thể hiện những gian nan, khắc nghiệp của thiên nhiên mang đến thử thách con người. Nhưng những ngươì lính bộ đội cụ Hồ lại vượt lên trên tất cả, nhìn những khó khăn ấy bằng đôi mắt cháy rực lòng nhiệt huyết, sự cống hiến và tích cực. Họ không màng khó khăn, vẫn " châm điếu thuốc " mà " cười ha ha ", vẫn đợi cho '' Mưa ngừng gió lùa " để chờ khô áo. Đó phải chăng là ánh sáng lạc quan, là cái ngông cuồng của tuổi trẻ trước gian khổ mà đời thử sức? Dù cho có thế nào đi nữa nhưng ta vẫn không thể phủ nhận một điều rằng cái chất tươi mới, cái giọng điệu lí sự của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm trong cả hai đọan thơ đã in sâu dấu ấn trong tiềm thức mỗi người và nó đã cho ta thấy một tiết lí : Hãy luôn lạc quan, tin tưởng vào một ngày mai tươi sáng hơn.

 Người lính trong tác phẩm của Phạm Tiến Duật lúc nào cũng là một người tự tin, yêu nước và luôn tràn đầy niềm tin vào việc giải phóng cũng như sự lạc quan. Những câu thơ hóm hỉnh, và nó gợi lên cho người đọc sự hồn nhiên, sức sống tiềm tàng của những người con trai lúc ấy. 

Không có kính, ừ thì có bụi

...........

Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi

Nếu như hai khổ đầu của bài thơ gợi cho chúng ta về những thử thách có chút mơ hồ, hay những gian nan thì khi qua khổ ba chúng ta đã  thấy được sự gian nan thật sự.

Hai câu thơ " Bụi phun tóc trắng” và “mưa tuôn xối xả” gợi cho chúng ta về những gian nan, gian truân khó nhọc, nhưng đối lập lại là từ "ừ thì". Nó khiến cho người đọc tưởng tượng ra được cảnh những vị lính còn mái đầu bụi trắng, mái tóc lấm lem. Ta có thể thấy được sự vững vàng trong trí óc của họ, thì mới có thể vui đùa một cách vui vẻ ở cái chôn Trường Sơn khốc liệt này chứ.

Những thử thách mới như "mưa tuôn, mưa xối xả” thì đối với họ chỉ là chuyện nhỏ “không có kính ừ thì có bụi, ừ thì ướt áo” với những tiếng "ừ thì" lại vang lên một cách chắc nịch có chút cứng cỏi, ương bướng và cứng đầu. Ở đây, chúng ta thấy được hình ảnh của những vị lính kiên cường, không ngại gian nan, họ sẵn sàng cùng đồng đội vượt qua khó khăn trăm bề, để đi trên con đường kháng chiến. Chao ôi! Hình ảnh của họ lúc này mới đẹp làm sao.

Sau đó nối tiếp là ”Chưa cần rửa.... khô mau thôi”. Đến đây, cấu trúc câu thơ vẫn cân đối, vẫn hay và dí dỏm như vậy, từng tiếng một khiến cho người đọc cảm nhận được sự nghịch ngợm, hối hả mà có sự sôi động. “phì phèo châm điếu thuốc - nhìn nhau mặt lấm cười ha ha”, câu thơ khiến chúng ta bất giác thấy được sự hồn nhiên và sự vui tươi của những vị lính, họ dẫu cho có đang ở nơi khắc nghiệt họ vẫn tếu táo vẫn hồn nhiên như vậy.

Qua đó, ta thấy được sự tài hoa trong ngòi bút của Phạm Tiến Duật, khi mà ông có thể đem cái hiện thực mà những năm tháng sinh sống ở chiến trường để viết vào bài thơ, nó vô cùng trần trụi, vô cùng thô ráp, không được mài giũa, nếu như ở "Đồng chí" chúng ta cảm nhận được sự lạnh lẽo thì ở bài thơ về tiểu đội xe không kính, hai khổ cuối đã cho người đọc thấy được sự hồn nhiên, thấy được nụ cười đầy sức sống của những vị lính đi cách mạng dẫu cho có đang ở chiến trường muôn vàn nguy hiểm.

Những người lính trong bài thơ là những chiến sĩ trẻ trung, họ đem theo tấm lòng yêu nước ấy, đem theo tài năng của mình mà đi cống hiến cho nước, đi cách mạng vì đồng bào, nếu không có trái tim yêu nước, thì dễ gì có được tấm lòng lạc quan như thế, phải nói rằng hình ảnh đó là một hình ảnh đẹp đẽ, tuyệt vời mà không có gì sánh bằng được.

Câu cảm thán: Chao ôi!

***

 Người lính trong tác phẩm của Phạm Tiến Duật lúc nào cũng là một người tự tin, yêu nước và luôn tràn đầy niềm tin vào việc giải phóng cũng như sự lạc quan. Những câu thơ hóm hỉnh, và nó gợi lên cho người đọc sự hồn nhiên, sức sống tiềm tàng của những người con trai lúc ấy. Qua những câu thơ, ta cảm nhận được sự gian khó, khó khăn và gian nan của những vị lính trẻ ấy, ta thấy được sự khó khăn mà họ phải đối mắt, nhưng đối lập lại là tinh thần lạc quan, giàu sức sống, vui vẻ và tràn đầy niềm tin, vì nếu không có niềm tin vững vàng làm sao họ có thể vui đùa ở Trường Sơn khốc liệt này chứ. Sau đó, qua những câu thơ tiếp, chúng ta ở đây thấy được hình ảnh của những vị lính kiên cường, không ngại gian nan, họ sẵn sàng cùng đồng đội vượt qua khó khăn trăm bề, để đi trên con đường kháng chiến. Chao ôi! Hình ảnh của họ lúc này mới đẹp làm sao. Sự hồn nhiên của họ vẫn tiếp tục được phát huy dưới ngòi bút sinh động của Phạm Tiến Duật, họ can đảm, hồn nhiên, vui đùa một cách tự nhiên ở Trường Sơn này. Câu thơ khiến chúng ta bất giác thấy được sự hồn nhiên và sự vui tươi của những vị lính, họ dẫu cho có đang ở nơi khắc nghiệt họ vẫn tếu táo vẫn hồn nhiên như vậy. Những người lính trong bài thơ là những chiến sĩ trẻ trung, họ đem theo tấm lòng yêu nước ấy, đem theo tài năng của mình mà đi cống hiến cho nước, đi cách mạng vì đồng bào, nếu không có trái tim yêu nước, thì dễ gì có được tấm lòng lạc quan như thế, phải nói rằng hình ảnh đó là một hình ảnh đẹp đẽ, tuyệt vời mà không có gì sánh bằng được.

Câu cảm thán : Chao ôi!