Hai câu đầu khổ thơ là ấn tượng của nhân vật trữ tình khi vào lăng . Qua cái nhìn của nhà thơ , cảnh trong lăng thật êm dịu , thanh bình . Ánh sáng dịu của những ngọn đèn trong lăng được liên tưởng tới vầng trăng . Trong không gian như thế , nhân vật trữ tình có cảm tưởng Người đang trong giấc ngủ bình yên . Nhưng hai câu thơ không chỉ dừng ở mức tả thực . Trong thơ ca truyền thống , trăng là một trong những biểu tượng của nguồn cảm hứng sáng tạo thi ca . Nhà thơ xưa nói ngắm hoa , thưởng trăng là bộc lộ sự thanh cao , tao nhã . Ở trên , nếu hình ảnh mặt trời là ẩn dụ chỉ là sự bất tử , chỉ công lao to lớn của Bác với dân tộc thì hình ảnh vầng trăng sáng dịu hiền ở đây lại như một ẩn dụ chỉ tâm hồn thanh cao của Người . 

Hai câu sau khổ thơ này lại là sự mâu thuẫn giữa cảm xúc và lí trí . Lí trí vẫn biết trời xanh là mãi mãi . Có thể hiểu ý thơ theo nghĩa ẩn dụ , trời xanh ở đây là ẩn dụ chỉ Bác , vẫn biết tên tuổi Bác sẽ bất tử mãi mãi như trời xanh nhưng trong lòng , người con miền Nam vẫn thấy nhói đau . Cũng có thể hiểu theo cách khác , trời xanh là mãi mãi là gián tiếp gợi sự đối lập giữa vũ trụ vĩnh hằng với kiếp người hữu hạn . Nhà thơ vẫn biết thế , nghĩa là biết rằng theo quy luật tạo hóa , chẳng ai có thể sống mãi với cuộc sống trần thế , vậy mà vẫn nghe nhói ở trong tim . Tuy nhiên , dù hiểu thế nào thì đó đều là sự bộc lộ một nỗi đau nhức nhối trong lòng người con miền Nam.