Cơ sở để hình thành tình đồng chí có lẽ là từ những người cung chung chí hướng

Họ cùng hoàn cảnh là đi kháng chiến chống giặc ngoại xâm.cùng xuất thân từ những người nông dân.cùng chung lí tưởng và nhiệm vụ là bảo vệ tổ quốc

Cùng nhau chia sẻ khó khăn gian khổ

Cơ sở hình thành tình đồng chí đã được khắc họa thật sâu sắc, cảm động qua khổ thơ
đầu của bài thơ “Đồng chí” (Chính Hữu).

“Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.”
Thành ngữ “nước mặn đồng chua”: vùng đất ven biển nhiễm mặn và vùng đất nhiễm phèn có độ chua cao, khó trồng trọt, canh tác.“Đất cày lên sỏi đá”: nơi đồi núi, trung du, đất bị ong hóa nên khó trồng trọt, canh tác.Những người lính đều xuất thân là nông dân, đến từ những vùng quê cơ cực, nghèo khó và lam lũ.Hai câu thơ đối nhau rất chỉnh + thành ngữ: câu thơ tự nheien, giản dụ, giống như lời nói mộc mạc, thường ngày.

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn, thành đôi tri kỉ”
 “Súng bên súng”: cùng chung chiến đấu, hành động.“Đầu sát bên đầu”: cùng chung chí hướng, lí tưởng. “Đêm rét chung chăn”: chung nhau những gian truân, cùng chia sẻ mọi thiếu thốn, khó khăn của cuộc kháng chiến.Biện pháp hoán dụ khiến những hình ảnh thơ vừa cụ thể, sinh động vừa mang ý nghĩa khái quát và gợi nhiều liên tưởng sâu xa.