Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, là nhà thơ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Người đã để lại cho đời nhiều tác phẩm giá trị nhưng nổi bật nhất là "Ngắm trăng". Thi phẩm đã thể hiện rõ nét tình yêu thiên nhiên, phong thái ung dung tự tại của tác giả. Người tù thi sĩ tay bị xích, chân bị cùm, thân thể đoạ đày nơi ngục lạnh mà tâm hồn vẫn thanh thản, say mê thưởng thức vẻ đẹp của đêm trăng sáng "Ngục trung vô tửu diệc vô hoa/Đối thủ lượng tiêu nại nhược hà?". Câu thơ đầu tả thực cảnh lao tù khắc nghiệt: không rượu cũng không hoa. Trong tù làm gì có rượu và hoa là những thứ vốn để tạo thi hứng cho tâm hồn thi sĩ ? Xưa nay, uống rượu ngắm trăng, uống rượu thưởng hoa là chuyện thường tình. Nhưng ở đây, thi sĩ ngắm trăng trong hoàn cảnh đặc biệt là chốn lao tù mà bản thân bị đày đoạ cực khổ, phải sống cuộc sống “khác loài người”, không phù hợp với thú thưởng nguyệt thanh cao.  Ý thơ chỉ có thể hiểu rằng, trước cảnh đêm trăng quá đẹp cùng tình yêu thiên nhiên tha thiết thi sĩ bỗng khao khát được thưởng trăng một cách trọn vẹn. Hơn hết, mặc dù giữa chốn lao tù, cái không rượu chổng lên cái không hoa .. ,hiện thực xám ngắt và lạnh lẽo phủ định tất cả, nhưng Người và trăng đều "Nhân hướng song tiến khán minh nguyệt/Nguyệt tòng song khích khán thi gia". Hai câu thơ còn cho thấy sức mạnh tinh thần kì diệu của người tù thi sĩ ấy. Trong này là nhà lao đen tối , là hiện thực tàn bạo, còn ngoài kia là vầng trăng thơ mộng, là thế giới của tự do, của vẻ đẹp lãng mạn làm say đắm lòng người. Giữa hai đối cực đó là song sắt nhà tù, nhưng song sắt nhà tù cũng bất lực trước khát vọng và rung cảm tinh tế của hồn thơ. Bài thơ Ngắm trăng vừa thể hiện tình cảm yêu mến thiên nhiên tha thiết của thi sĩ Hồ Chí Minh, vừa cho thấy sức mạnh tinh thần to lớn của người chiến sĩ cách mạng vĩ đại. Đằng sau những câu thơ đậm đà phong vị cổ điển ấy là một tinh thần thép, biểu hiện ở khát vọng tự do, ở phong thái ung dung, vượt hẳn lên sự đè nén, áp bức nặng nề tàn bạo chốn lao tù.

Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, là nhà thơ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Người đã để lại cho đời nhiều tác phẩm giá trị nhưng nổi bật nhất là "Ngắm trăng". Thi phẩm đã thể hiện rõ nét tình yêu thiên nhiên, phong thái ung dung tự tại của tác giả. Người tù thi sĩ tay bị xích, chân bị cùm, thân thể đoạ đày nơi ngục lạnh mà tâm hồn vẫn thanh thản, say mê thưởng thức vẻ đẹp của đêm trăng sáng "Ngục trung vô tửu diệc vô hoa/Đối thủ lượng tiêu nại nhược hà?". Câu thơ đầu tả thực cảnh lao tù khắc nghiệt: không rượu cũng không hoa. Trong tù làm gì có rượu và hoa là những thứ vốn để tạo thi hứng cho tâm hồn thi sĩ ? Xưa nay, uống rượu ngắm trăng, uống rượu thưởng hoa là chuyện thường tình. Nhưng ở đây, thi sĩ ngắm trăng trong hoàn cảnh đặc biệt là chốn lao tù mà bản thân bị đày đoạ cực khổ, phải sống cuộc sống “khác loài người”, không phù hợp với thú thưởng nguyệt thanh cao.  Ý thơ chỉ có thể hiểu rằng, trước cảnh đêm trăng quá đẹp cùng tình yêu thiên nhiên tha thiết thi sĩ bỗng khao khát được thưởng trăng một cách trọn vẹn. Hơn hết, mặc dù giữa chốn lao tù, cái không rượu chổng lên cái không hoa .. ,hiện thực xám ngắt và lạnh lẽo phủ định tất cả, nhưng Người và trăng đều "Nhân hướng song tiến khán minh nguyệt/Nguyệt tòng song khích khán thi gia". Hai câu thơ còn cho thấy sức mạnh tinh thần kì diệu của người tù thi sĩ ấy. Trong này là nhà lao đen tối , là hiện thực tàn bạo, còn ngoài kia là vầng trăng thơ mộng, là thế giới của tự do, của vẻ đẹp lãng mạn làm say đắm lòng người. Giữa hai đối cực đó là song sắt nhà tù, nhưng song sắt nhà tù cũng bất lực trước khát vọng và rung cảm tinh tế của hồn thơ. Bài thơ Ngắm trăng vừa thể hiện tình cảm yêu mến thiên nhiên tha thiết của thi sĩ Hồ Chí Minh, vừa cho thấy sức mạnh tinh thần to lớn của người chiến sĩ cách mạng vĩ đại. Đằng sau những câu thơ đậm đà phong vị cổ điển ấy là một tinh thần thép, biểu hiện ở khát vọng tự do, ở phong thái ung dung, vượt hẳn lên sự đè nén, áp bức nặng nề tàn bạo chốn lao tù.