- Nghĩa đen

+ Mực: Thường có màu đen, người xưa sử dụng mực Tàu, có thể viết hay sử dụng để vẽ tranh.

+ Đèn: Đồ vật để soi sáng, thắp sáng trong bóng tối.

+ Sử dụng mực không cẩn thận sẽ có thể bị lấm lem vào tay và trang phục.

+ Ở gần đèn, con người vẫn có thể học tập, làm việc, hoạt động bình thường như dưới ánh sáng mặt trời.

- Nghĩa bóng

+ Gần mực thì đen: Ở trong môi trường sống xấu và tiếp xúc với những con người xấu sẽ dễ lây nhiễm các điều xấu.

+ Gần đèn thì rạng: Khi ở với người tốt và trong môi trường tốt sẽ rèn con người tốt đẹp hơn.

=> Ý nghĩa câu tục ngữ:

- Khuyên con người cần sống trong môi trường tốt và chơi với những người tốt.

- Tránh xa những nơi thiếu lành mạnh và những người bạn không tốt.

- Nghĩa đen: Khi dùng mực mà không khéo, có thể bị bẩn, lem nhem, mất mỹ quan. Nếu gần nơi có ánh sáng, sẽ được soi tỏ, tỏa ra hào quang rực rỡ hơn người khác.
- Nghĩa bóng: Môi trường có ảnh hưởng đến con người. Giao du với những thành phần bất hảo, xung quanh toàn điều tiêu cực thì cũng bị tiêm nhiễm cái xấu. Trái lại, biết chọn nơi thiện lành, chọn người hiền tài mà noi theo thì sẽ học được nhiều thứ, giỏi giang.