Cái “Giật mình” của con người là sự thức tỉnh, thể hiện sự ăn năn, hối lỗi, tự đấu tranh để sống tốt đẹp hơn; là sự trở về với lương tâm trong sạch, tốt đẹp

-Nhận ra những cám dỗ vật chất khiến con người đánh mất đi những giá trị tinh thần đẹp đẽ

- Nhận ra bài học : không được lãng quên quá khứ, thờ ơ, bội bạc với tình nghĩa sâu nặng, thiêng liêng; phải nâng niu, trân trọng quá khứ; sống ân nghĩa, thủy chung

Người chiến sĩ trở về với cuộc sống hòa bình, hiện đại với ánh điện, cửa gương. Nay điện tắt nên hành động bản năng ấy là bật tung cửa sổ. Chính giây phút mở cửa sổ, trong không gian tối tăm ấy mà nhà thơ đã nhận ra ánh sáng của vầng trăng và giật mình, giật mình vì bản thân đã lãng quên người bạn nghĩa tình khi xưa. Phút giây giật mình còn gắn với bao ăn năn, trăn trở.