II. Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân xâm lược Nguyên (1287 - 1288)

1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt:

*Nguyên nhân:

- Do 2 lần thất bại

- Đình chỉ xâm lược Nhật Bản

- Huy động 30 vạn quân, hàng trăm chiến thuyền và 1 đoàn thuyền lương

*Diễn biến:

- Cuối tháng 12/1287: Quân Nguyên ồ ạt tấn công vào nước ta

- Quân bộ do Thoát Hoan chỉ huy theo đường tiến theo đường Lạng Sơn vào nước ta

- Quân thuỷ do Ô Mã Nhi chỉ huy theo đường biển vào sông Bạch Đằng, ta rút khỏi Vạn Kiếp chặn giặc kéo vào Thăng Long. Ô Mã Nhi kéo đến Vạn Kiếp

2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ:

- Trần Khánh Dư cho quân mai phục ở Vân Đồn đợi đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ

- Cho quân đánh ra từ nhiều phía

*Kết quả:

- Phần lớn thuyền lương bị đắm, số còn lại bị ta chiếm

*Ý nghĩa:

- Khích lệ tinh thần chiến đấu của quân, dân ta

3. Chiến thắng Bạch Đằng:

- Cuối tháng 1/1288: Thoát Hoan tiến vào Thăng Long, nhân dân Thăng Long thực hiện kế hoạch “vườn không nhà trống” làm cho quân giặc lâm vào tình thế nguy khốn, tuyệt vọng, phải rút quân về nước

-Vua Trần quyết định mở cuộc phản công lớn trên sông Bạch Đằng

*Diễn biến:

- Tháng 4/1288: Đoàn thuyền Ô Mã Nhi rút về nước theo sông Bạch Đằng, ta nhử chúng vào trận địa mai phục khi nước dâng cao

- Khi nước thuỷ triều xuống, ta đánh ra bất ngờ

*Kết quả:

- Nhiều tên giặc bị giết, Ô Mã Nhi bị bắt sống

- Quân bộ bị ta tập kích ở Lạng Sơn, ít tên còn sống sót

*Ý nghĩa:

- Đập tan mộng xâm lược, kết thúc thắng lợi vẻ vang

1. Nhà Nguyễn xâm lược Đại Việt

- Dừng cuộc xâm lược Nhật Bản dốc toàn lực vào cuộc chiến ở Đại Việt

- Tháng 12 năm 1287, quân Nguyên vào Đại Việt bằng 2 đường:

+ Đường thủy: Ô Mã Nhi

+ Đường bộ: Thoát Hoan chỉ huy

2. Trân Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ

- Ô Mã Nhi bỏ đoàn thuyền lương tiến vào Thăng Long hội quân cùng Thoát Hoan

- Trần Thánh Dư đem quân đánh lại đoàn thuyền lương

3. Chiến thắng Bạch Đằng

- Tháng 1 năm 1288, Thoát Hoan kéo quân vào Thăng Long

- Nhà Trần thực hiện chính sách "vườn không nhà trống"

- Tháng 4 năm 1288, Ô Mã Nhi bị phục kích trên sông Bạch Đằng

- Thoát Hoan bị chặn đánh tại Lang Sơn

⇒ Kết thúc thắng lợi