Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, cùng với sự phát triển của xã hội về mặt kinh tế công nghệ thì Tiếng Việt, với vai trò là đại diện cho tiếng nói của một dân tộc đang đứng trước nhiều thách thách thức của thời đại. Chưa bao giờ khẩu hiệu “ giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt” lại được giơ cao hơn lúc này. Chính là bởi vì thế hệ thanh thiếu niên thế kỷ 21 hay còn gọi là thế hệ @ đã và đang xây dựng cho mình một hệ thống ngôn ngữ mới mà ngôn ngữ này đã và đang làm ảnh hưởng quá nghiêm trọng đến tiếng Việt truyền thống.
Có câu “ phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam” điều này đã cho thấy tiếng việt của chúng ta rất phong phú và giàu đẹp. Tuy nhiên, nếu chỉ lướt qua các trang mạng xã hội của các bạn trẻ thì không quá khó để chúng ta bắt gặp một hệ thống ngôn ngữ tuổi @. Hàng loạt các từ như : Bít chít lìn (biết chết liền), wá, wyển ( quá, quyển); wen(quen); wên (quên); iu (yêu); lun (luôn); bùn (buồn); bitk?…. đang được phổ biến tràn lan đủ để khiến các ông bố bà mẹ bước vào một ma trận ngôn ngữ.
Thậm trí hệ thống ngôn ngữ này đã phát triển nhanh đến mức các bạn còn sáng tạo ra bằng cách thêm vào trong câu nói vài chữ cái tiếng Ả Rập mà theo các bạn thì A = CL hay B = 3… hệ thống chữ này còn thách thức cả thế hệ 8x đời cuối và 9x đời đầu chứ đừng nói đến các thế hệ 7x hay 6x. Cùng với đó là hệ thống tiếng lóng, và những câu hay hay ngộ ngộ như “Sao phải thốn” “sao phải xoắn?” “tha thu” … Nghĩa thực sự của các câu nói này là gì thì không ai biết chỉ cần vui tai ngộ ngộ là được các bạn trẻ sử dụng và trở thành xu hướng.
Từ những điều trên có thể thấy việc sử dụng một ngôn ngữ khác trong giới trẻ hiện này không còn quá xa lạ mà trở thành một xu hướng của xã hội. Đặc biệt ở lứa tuổi ngồi trên ghế nhà trường các bạn lại càng thường xuyên sử dụng. Rất nhiều các bạn trẻ coi đây là “mốt” và đã sử dụng thường xuyên, bạn bè mình dùng ngôn ngữ đó mà mình không biết thì khác gì mình quê mùa lạc hậu. Vậy là từ giờ ra chơi, đi đường, đi học, nói chuyện trên mạng… hệ thống ngôn ngữ này được sử dụng một cách triệt để.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này những nguyên nhân đầu tiên phải kể đến chính là hệ thống ngôn ngữ internet, ngôn ngữ điện thoại di động, ngôn ngữ quảng cáo, ngôn ngữ chợ búa…Sự pha tạp của tất cả những điều này đã tác động đến suy nghĩ của giới trẻ và kích thích chúng tạo nên một hệ thống ngôn ngữ mới. Ví dụ, như do thiết kế của bàn phím điện thoạt hay máy tính rất đặc thù nên các bạn trẻ thường có gắng tìm cách để làm sao nhắn tin nhanh nhất vì vậy thay vì viết từ quên, thì viết từ “wen” sẽ nhanh hơn nhiều và tiết kiệm được ký tự. Cùng với đó là các tác phẩm truyền hình, hay quảng cáo thường xuyên sử dụng hệ thống ngôn ngữ lóng để tăng sự thu hút điều này đặc biệt thu hút giới trẻ và chúng nhanh chóng trở thành phong trào cũng như xu hướng trong một thời gian dài.
Tuy nhiên việc viết và sử dụng tiếng lóng đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự trong sáng của tiếng Việt. Tiếng Việt sẽ bị ảnh hưởng của tiếng lóng làm mất đi những giá trị đích thực và mất đi sự trong sáng. Sử dụng tiếng lóng quá nhiều hay từ ngữ không đúng với giá trị của nó còn khiến tính cách và đạo đức của giới trẻ thay đổi và ảnh hưởng xấu. Môi trường xã hội, sự giao tiếp giữa người với người sẽ bị pha tạp một thứ ngôn ngữ không hợp lệ.
Dù biết rằng ngôn ngữ là sự phản ánh đời sống qua từng thế hệ. Việc thêm các từ mới và kho tàng ngôn ngữ Việt là điều tốt và không thể tránh được theo thời gian. Tuy nhiên, trước thực trạng đó chúng ta cũng cần có các biện pháp để bảo tồn duy trì và phát huy những giá trị tốt đẹp của tiếng Việt.
Để làm được điều đó chúng ta cần uốn nắn giới trẻ trong cách sử dụng ngôn ngữ, để giúp các em hiểu rằng việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt là cực kỳ cần thiết. Chúng ta cũng không quá khắt khe với những cách nói dí dỏm hài hước mà hãy chấp nhận và sử những chỗ chưa được để thêm vào kho tàng ngôn ngữ. Sáng tạo là giúp cuộc sống của thú vị hơn là một tính cách đáng được khích lệ ở giới trẻ. Nhưng sáng tạo cái gì và sáng tỏa như thế nào để không làm mất đi nét đẹp của tiếng Việt mà ngày càng phát huy nó mới là điều đáng quý.

Ngôn ngữ là một công cụ quan trọng của giao tiếp, thông qua ngôn ngữ mà con người thêm hiểu về nhau hơn. Không phải ai cũng có thể sử dụng ngôn ngữ một cách khéo léo, nghệ thuật thế nhưng sử dụng ngôn ngữ một cách lịch sự, chừng mực thì là điều hoàn toàn trong khả năng của mỗi người. Đối với các bạn học sinh hiện nay, vấn đề sử dụng ngôn ngữ giao tiếp đang là một vấn đề có nhiều bất cập tồn tại.

Ngôn ngữ là lời ăn tiếng nói mỗi người gửi đến với người xung quanh. Việc sử dụng ngôn ngữ của mọi người đều nhằm biểu đạt ý tứ, thái độ của người ấy đối với đối phương. Thế nhưng có một hiện thực là hiện nay các bạn học sinh dường như sử dụng ngôn ngữ một cách rất thiếu tế nhị, không chắt lọc.

Trong xã hội hiện nay, đặc biệt là ở môi trường học đường xuất hiện một khái niệm tiếng “lóng”, ấy là những phương ngữ được các bạn sử dụng thay cho các khái niệm thông thường để biểu đạt ý tứ của bản thân. Tiếng lóng dần phát triển với một tốc độ chóng mặt và lây lan trong môi trường học đường. Các bạn học sinh sử dụng tiếng lóng rất nhiều, nhiều đến nỗi nó trở nên thân thiết, quen thuộc như lời ăn tiếng nói hàng ngày.

Không chỉ sử dụng tiếng lóng, các bạn còn thường dùng những ngôn ngữ tuổi teen, từ ngữ bậy bạ để giao tiếp cùng nhau. Khi nói chuyện thì văn tục chửi bậy, (hiện tượng nói tục chửi thề ngày càng nhiều trong giao tiếp của học sinh). Đi trên đường, cứ gặp những nhóm học sinh đi cùng nhau là người ta rất hay nghe thấy những lời nói không văn vẻ gì.

Tiếng lóng cùng các khái niệm mới được các bạn thêm nếm một cách bừa bãi trong khi ngôn ngữ dân tộc lại dần mất đi. Đa phần các bạn học sinh hiện nay không biết sử dụng thành ngữ, tục ngữ. Nhiều khái niệm rất đỗi bình thường trong giao tiếp thì các bạn lại bỡ ngỡ, không hiểu nghĩa. Thấy người ta dùng từ “thành kính phân ưu” khi chia buồn, có bạn học sinh ngơ ngác bảo “lần đầu em được nghe từ này, có nghĩa là gì”. Ngoài ra, tình trạng nói chuyện với người lớn thì tình trạng nói trống không, dùng các từ không phù hợp văn cảnh cũng xuất hiện thường xuyên.

Ngôn ngữ vốn là bản sắc, là tinh hoa văn hóa của dân tộc. Trong ngôn ngữ chất chứa nền văn minh văn hiến lâu đời, chứa đựng nét văn hóa đạo đức tốt đẹp của dân tộc ta. Nếu để ngôn ngữ mai một, biến chất thì cũng chính là làm ảnh hưởng tới nền văn hóa của dân tộc. Không những vậy, việc sử dụng ngôn ngữ không đúng cách, không đúng hoàn cảnh còn khiến cho hình ảnh các bạn học sinh trở nên xấu xí, kém văn hóa trong mắt của mọi người.

Lời ăn tiếng nói không chỉ đóng vai trò làm đẹp mỗi con người mà thông qua đó con người có thể thể hiện sự tôn trọng đối phương, thái độ lịch sự của bản thân. Không phải bỗng dưng mà cha ông ta đã dạy Học ăn học nói, học gói học mở. Việc học nói ở đây không chỉ là học để biết nói mà quan trọng là học để nói thế nào thật lễ phép, khéo léo.

Muốn làm được những điều trên mỗi bạn học sinh phải chủ động, lắng nghe và học hỏi tích cực sử dụng những từ ngữ hay, đẹp. Trong giao tiếp hàng ngày, các bạn phải chú ý lễ phép đối với người trên, không dùng những từ ngữ tục tĩu, không sử dụng tiếng lóng, lạm dụng tiếng nước ngoài mà dần quên mất đi tiếng nói dân tộc. Các bạn nên biết rằng tiếng Việt còn là dân tộc còn, hãy chung tay giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt để làm đẹp thêm cho nền văn hóa của dân tộc, giữ gìn bản sắc nước nhà.