khái niệm:Trong thể dị bội, ở tế bào sinh dưỡng, tại một hoặc một số cặp NST đáng lẽ chứa 2 NST ở mỗi cặp tương đồng thì lại chứa 3 NST (thể ba nhiễm) hoặc nhiều NST (thể đa nhiễm), hoặc chỉ 1 NST (thể một nhiễm) hoặc thiếu hẳn NST đó (thể khuyết nhiễm).

tính chất: Cơ thể phát triển không bình thường, thường không có khả năng sinh sản hữu tính (bất thụ).

Thể dị bội: ở người, hội chứng Claiphentơ (XXY) gặp ở nam giới có đặc điểm : mù màu , thân cao , chân tay dài, tinh hoàn nhỏ, si đần, vô sinh.

Hội chứng Tớcnơ (OX) nữ, lùn, cổ ngắn, không có kinh nguyệt, vú không phát triển, âm đạo hẹp, dạ con nhỏ, trí tuệ chậm phát triển.

ngoài ra thể dị bội còn gặp ở thực vật:  cá thể tam nhiễm ở cây datura stramonium có 2n=24 thuộc cùng chi với cà độc dược phát hiện thể đột biến tam nhiễm 2n=25 nhiễm sắc thể

– Thể dị bội: Cơ thể phát triển không bình thường, thường không có khả năng sinh sản hữu tính (bất thụ).
– Thể đa bội: tế bào to, cơ quan sinh d−ỡng có kích thước lớn, cơ thể phát triển mạnh, chống chịu tốt. Có thể sinh sản hữu tính được (thể đa bội chẵn: 4n, 6n,…) hoặc không sinh sản hữu tính được (thể đa bội lẻ: 3n, 5n,…).
b. Ví dụ:
– Thể dị bội: ở người, hội chứng Claiphentơ (XXY) gặp ở nam giới có đặc điểm : mù màu , thân cao , chân tay dài, tinh hoàn nhỏ, si đần, vô sinh.
– Thể đa bội: Củ cải tứ bội (4n = 36) có tế bào to, cơ quan sinh dưỡng có kích thước lớn, phát triển mạnh, chống chịu tốt hơn so với dạng lưỡng bội (2n = 18)