c1

Dế Mèn sinh ra cùng một lứa với hai người anh. Được hai ngày thì mẹ cho ba anh em ra ở riêng. Dế Mèn lấy làm thích thú và sung sướng vì được sống độc lập.

Mèn đã đào cho mình một cái hang rộng rãi và chắc chắn. Mèn có tính hay nghịch ranh, thích trêu chọc người khác. Một lần trêu chị Cốc, Mèn đã gây ra cái chết oan ức thương tâm cho Dế Choắt. Sau cái chết của Choắt, Mèn cảm thấy vô cùng ân hận.

“ Nào đâu tôi biết cơ sự lại ra nông nỗi này? Tôi hối hận lắm! Tôi hối hận lắm! Anh chết chỉ vì cái tội ngông cuồng của tôi. Biết làm thế nào bây giờ? “

c2

Đúng lúc Mèn ăn năn hối lỗi, tự hứa từ nay sẽ làm việc một cách có suy                   nghĩ thì Mèn bị rơi vào tay hai đứa trẻ. Từ khi được tung hô là “ Nhà vô địch” không còn biết đâu là phải trái. Một lần, mặc cho Xiến Tóc can ngăn, Mèn đã đánh cho chú dế con suýt chết. Mèn đã bị Xiến Tóc dạy cho một bài học cắt cụt hai sợi râu. Bài học vừa đắt, vừa đau ấy đã làm Mèn hoàn toàn tỉnh ngộ. Mèn vô cùng ăn năn, buồn chán, muốn tìm cách thoát khỏi tù. Cuối cùng thì cơ hội đã đến, giúp Mèn thoát khỏi bọn trẻ con.

• Chương 3: Thoát khỏi cái lòng tù. Giữa đường dẫu thấy bất bằng mà tha. Mẹ kính mến của con ơi.

         Thoát khỏi đám trẻ con, Dế Mèn tìm đường về nhà nhà. Trên đường đi, Mèn gặp chị nhà Trò đang bị đám nhện đe dọa vì món nợ truyền đời. Mèn đã giúp hai bên giải quyết mâu thuẫn, xé hết văn tự nợ nần. Về nhà, gặp lại mẹ, Mèn đã kể hết cho mẹ nghe những chuyện may rủi mà mình vừa trải qua và bày tỏ ước mơ mong muốn đi du lịch. Mẹ sung sướng vì thấy Mèn trưởng thành. Mèn hứa với mẹ từ nay sẽ tu tỉnh như lời mẹ dặn. “Mẹ kính yêu của con ơi! Không bao giờ con quên được lời mẹ. Rồi mai đây con lên đường, con sẽ hết sức tu tỉnh được như lòng mẹ mong ước cho con của mẹ.”

• Chương 4: Ông anh cả và ông anh hai của Mèn. Tri âm không đợi mà gặp.

       Thăm hỏi mẹ xong, Mèn liền đi thăm hai ông anh và các anh em khác.  Mèn muốn tìm một người bạn để lên đường du lịch. Tình cờ Mèn gặp Dế Trũi. Mèn đã cứu Dế Trũi thoát khỏi cái chết do Bọ Muỗn gây ra.  Hai bên mến nhau vì tình, trọng nhau vì tài, đã kết nghĩa anh em. Mèn Và Trũi lên đường, đây là chuyến rời quê hương lần thứ hai của Dế Mèn