Yêu quê hương , yêu nước là một trong những tình cảm thiêng liêng nhất . Được thể hiện rõ nhất qua nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của tác giả Kim Lân .Kim Lân là nhà văn chuyên viết truyện ngắn về đề tài nông thôn 

  Truyện xoay quanh nhân vật ông Hai , là một người rất yêu làng , đi đâu cũng khoe về làng . Nhưng tin làng chợ Dầu theo Tây , chuyện này xảy ra một cách đột ngột bất ngờ khiến ông rất đau khổ . Tình huống đối nghịch với tình cảm tự hào mảnh liệt về làng đã bọc lộ sâu sắc tình yêu làng quê , tình yêu nước và tinh thần kháng chiến ở ông Hai . Trước khi nghe tin xấu về làng , ông hay suy nghĩ về cái làng nhớ những ngày cùng anh em làm việc " Chà ! Sao độ ấy vui thế ". Ông thấy mình như trẻ ra cũng hát bỏng , bông phèng , cũng đào cũng cước mê mang suốt ngày . Trong lòng ông lại thấy náo nức hẳn lên " Chao ôi ! Ông lão nhớ làng , nhớ cái làng quá . Thường ngày ông hay nghe ngóng tin tức " ruột gan của ông lão cứ múa cả lên , vui quá !". Niềm vui , tự hào của người nông dân trước thành quả của cách mạng , của làng quê .Khi ông đang trong niềm tự hào về làng thì ông được nghe tin Làng chợ Dầu theo giặt " cổ ông lão nghẹn ắn hẳn lại , da mặt tê rân rân không thở được ..." . Tin đến với ông quá đường dột , bất ngờ như sét đánh ngang tai , làm cho ông sững sờ bàng hoàng . Sau bất ngờ ông trở nên xấu hổ , cứ "cúi gằm mặt xuống mà đi và lo nghĩ .  Về đến nhà ông nằm vật ra giường , mấy đứa trẻ hôm nay có vẻ khác , len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau . Nhìn lũ con , tủi thân , nước mắt ông giàn ra " Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn bằng ấy tuổi đầu ... " Ông rít lên " Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi almf cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này " Ông Hai kiểm chứng lại tin đồn, ngờ ngợ, tự nhủ với bản thân rằng lẽ nào người trong làng lại làm thế. Ông không muốn tin làng mình lại như thế nhưng chứng cứ rõ ràng như thế đã dập tắt hi vọng của ông . Ông Hai kiểm chứng lại tin đồn, ngờ ngợ, tự nhủ với bản thân rằng lẽ nào người trong làng lại làm thế . Chỉ với một câu thôi mà ta như thấy được sự chênh vênh, bấp bênh giữa tình yêu làng nước và lòng tin trong lòng ông Hai. Suốt ngày ông không dám ra khỏi nhà . Tin làng theo Tây ám ảnh ông , lúc này tâm trạng ông rất đau đớn tủi thân cảm thấy xấu hổ về làng . Sự việc trở nên nghiêm trọng hơn khi mụ chủ nhà bắt đầu nói xa nói gần muốn đuổi gia đình ông đi . Khiến ông phải đưa ra chọn lựa " về làng tức là bỏ kháng chiến, không theo Cụ Hồ, nhưng ông cũng vẫn còn yêu cái làng Chợ Dầu của ông lắm lắm, mặc dù ông đã lo sợ, đã xấu hổ… từ khi nghe tin làng theo giặc" . Tự trong thâm tâm, phải yêu làng lắm ông mới đau khổ đến như vậy. Ông đưa ra quyết định " làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù "

  Ông tâm sự với con :

– Thế nhà con ở đâu?

– Nhà ta ở làng Chợ Dầu. [… ]

– À, thầy hỏi con nhé. Thế con ủng hộ ai?

Thằng bé giơ tay lên, mạnh bạo và rành rọt:

– Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm”.

Tình yêu làng quê của ông sâu sắc nhưng tình yêu đất nước thì rộng lớn và bao trùm hơn .

Rồi cũng đến lúc ông Hai được nghe tin cải chính về làng Chợ Dầu thân yêu của mình. Khuôn mặt ông tươi vui rạn rỡ hẳn lên, sự vui sướng của ông được bộc lộ qua cử chỉ mua bánh cho con, rồi lật đật tới nhà bác Thứ, mụ chủ nhà,… để báo tin. Ông không kịp nói gì nhiều , ông đi khoe với mọi người , nhà ông đã bị giặt đốt và làng Chợ Dầu không theo giặt . Ông vui mừng kể thật ra ,ẩn sau đó là những gì thối nát mục ruỗng của chế độ cũ đã bị thiêu đốt hay lòng nghi ngờ đã bị thiêu đốt? Đó là minh chứng cho sự trong sạch của lòng ông. Tình yêu Làng của ông Hai đồng thời là biểu hiện của tình yêu đối với đất nước với kháng chiến và Bác Hồ . 

  Để xây dựng thành công nhân vật ông Hai, Kim Lân đã dựng được một tình huống truyện rất đặc biệt mà qua đó nhân vật bộc lộ được chiều sâu tâm trạng. Nghệ thuật miêu tả tâm lí trong Làng rất tinh tế, thông qua từng cử chỉ, hành động, ý nghĩ, lời nói,… làm cho nhân vật trở nên sống động, hấp dẫn. Khả năng sử dụng ngôn ngữ đối thoại cùng độc thoại nội tâm linh hoạt đã tạo nên một ông Hai rất điển hình của người nông dân Việt Nam yêu nước nhưng vẫn có được những nét riêng, dấu ấn riêng của bản thân mình. Ngôn ngữ dân tộc sinh động giàu tính khẩu ngữ .

  Qua nhân vật ông Hai ta hiểu thêm về vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược :Yêu làng,yêu nước và gắn bó với kháng chiến.Có lẽ vì thế mà tác phẩm “Làng ” xứng đáng là một trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.

Ông Hai trong tác phẩm Làng của nhà văn Kim Lân cũng vậy. Ông yêu quí và tự hào về làng Chợ Dầu và hay khoe về nó một cách nhiệt tình, hào hứng. Ở nơi tản cư ông luôn nhớ về làng, theo dõi tin tức kháng chiến và hỏi thăm về Chợ Dầu. Tình yêu làng của ông càng được bộc lộ một cách sâu sắc và cảm động trong hoàn cảnh thử thách, đó là tin làng chợ Dầu lập tề theo giặc. Tình huống gay gắt đó đã bộc lộ chiều sâu tình cảm của nhân vật. Trái tim ông như đau đớn, “cổ ông như nghẹn đắng hẳn lại, da mặt tê rân rân” khi phải đón nhận tin đó. Về đến nhà ông chán chường, nhìn đàn con mà nước mắt ông giàn giụa, ông nghĩ về tương lai của những đứa trẻ khi chúng có quê hương là làng Việt gian. Phải là một người yêu quê, gắn bó với ngôi làng ấy sâu sắc, ông mới cảm nhận được nỗi đau đang giằng xé trong tâm hồn mình. Ông căm thù những kẻ theo Tây, phản bội làng. Tình thế của ông càng trở nên bế tắc, tuyệt vọng khi bà chủ nhà có ý đuổi gia đình ông với lý do không chứa người của làng Việt gian. Trong lúc tưởng tuyệt đường sinh sống ấy,ông thoáng có ý nghĩ quay về làng nhưng rồi lại gạt phắt ngay bởi “về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ Cụ Hồ là “cam chịu quay trở lại làm nô lệ cho thằng Tây”.Tình yêu làng lúc này đã lớn rộng thành tình yêu nước bởi dẫu tình yêu, niềm tin và tự hào về làng Dầu có bị lung lay nhưng niềm tin và Cụ Hồ và cuộc kháng chiến không hề phai nhạt