Nhà Trần được thành lập vào đầu năm 1226. Cụ thể là khi ấy, Trần Thủ Độ tổ chức một cuộc đảo chính cung đình và đưa ra tuyên bố Lý Chiêu Hoàng lấy Trần Cảnh rồi nhường ngôi cho chồng.

Trước đó vào năm 1225, vua Lý Huệ Tông nhường ngôi cho công chúa 7 tuổi Lý Chiêu Hoàng. Lúc bấy giờ, Trần Thủ Độ là chú của Trần Cảnh, khi ấy đang là vị vua đầu tiên của nhà Trần.

Kết cục là Trần Thủ Độ đã bố trí cho Trần Cảnh (8 tuổi) vào cung chơi cùng Lý Chiêu Hoàng. Sau đó Trần Thủ Độ đã sắp xếp cho hai người kết hôn với nhau.

Từ đó, nhà Lý sụp đổ hoàn toàn và nhà Trần được thành lập. Đây chính là mốc son chói lọi đánh dấu bước ngoặt thời Trần, mở ra triều đại nhà Trần lớn mạnh trong lịch sử dân tộc.

Nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh nào?

Nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh nhà Lý đang ngày càng suy yếu. Vào cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu dần và giặc phương Bắc lăm le xâm lược nước ta. Triều đình nhà Lý không còn khả năng chăm lo cho đời sống nhân dân như trước.

Cụ thể là các quan lại ăn chơi xa đọa, bỏ mặc nhân dân. Người dân rơi vào tình cảnh hạn hán, lụt lội, đói kém triền miên. Trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, nhân dân ở nhiều vùng đã đứng lên khởi nghĩa chống lại triều đình.

Tuy nhiên, để giữ được ngai vàng của mình, nhà Lý đã dựa vào thế lực của nhà Trần. Thời điểm lúc bấy giờ, nhà Trần là một dòng họ mạnh mẽ.

Chính vì vậy, vào tháng 12 năm 1226, nhà Lý đã lợi dụng đây là điều kiện thuận lợi để vị vua cuối cùng của họ Lý là Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh.

* Nhà Trần thành lập trong hoàn cảnh:

- Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yếu. Chính quyền không còn chăm lo đến đời sống nhân dân như trước, hầu hết quan lại lao vào ăn chơi xa đọa.

- Lụt lội, hạn hán, mất mùa liên tiếp xảy ra. Đời sống nhân dân khổ cực, nhiều nơi nhân dân đã nổi dậy đấu tranh.

=> Các thế lực phong kiến nổi lên ở nhiều nơi. Nhà Lý phải dựa vào thế lực họ Trần để chống lại các lực lượng nổi loạn nên đã tạo điều kiện và thời cơ cho họ Trần buộc Lý Chiêu Hoàng (vị vua cuối cùng của nhà Lý) phải nhường ngôi cho Trần Cảnh vào tháng 12/1226.

=> Nhà Trần thành lập.