Thơ của Nguyễn Trãi lại khác hẳn. Nếu "Bình Ngô Đại Cáo" mang đầy nhiệt huyết và lòng tự tôn dân tộc thì "Cảnh Ngày Hè" lại là bức trang đẹp về tâm hồn Nguyễn Trãi. Những năm tháng cuối đời là chặng đường đầy gian khổ, thử thách đối với ông nhưng trong bài thơ này lại cho ta thấy cái phong thái ung dung, tự tại, một trái tim yêu đời, yêu thiên nhiên và yêu người hằng rộng mở.

Bức tranh thiên nhiên cảnh sắc ngày hè và tâm hồn, tình yêu thiên nhiên của Nguyễn Trãi. Đồng thời thông qua bức tranh tác giả còn cho thấy tấm lòng yêu nước thương dân, đau đáu với vận mệnh của nước nhà.

Câu thơ mở đầu đọc lên nghe thật êm đềm gợi một cuộc sống yên bình, thư thái: “Rồi hóng mát thuở ngày trường”. Từ “rồi” ở đây có nghĩa là rảnh rỗi, nhàn hạ. Rảnh rỗi trong suốt “ngày trường” có nghĩa là ngày dài, để ngồi “hóng mát” - một hoạt động an nhàn, tĩnh tại, thư thái. Từ đó ta thấy được tâm thế an nhàn, thảnh thơi của tác giả. Nguyễn Trãi đã một đời bận rộn, tận tâm vì đất nước, chính lúc này là những giây phút rảnh rỗi hiếm hoi của cuộc đời

Ba câu thơ tiếp theo, dưới ngòi bút đầy tài năng của Nguyễn Trãi, một bức tranh thiên nhiên thật sống động và đầy màu sắc đã đến với chúng ta một cách chân thật nhất. Màu xanh lục của hoa hòe xum xuê cành lá được nhấn mạnh ở câu thứ 2 ấy chính là cái nền màu chủ đạo cho bức tranh ngày hè của Nguyễn Trãi. Nó đập vào mắt người đọc bằng ấn tượng mãnh liệt của màu xanh đậm đặc, của một sức được miêu tả bằng 2 từ "đùn đùn" như thôi thúc từ bên trong, đang căng tràn, phải phun ra chứ chẳng thể kìm lại được, phải "đùn" ra, phải "giương" lên hết lớp này đến lớp khác. Tôi thấy cái nắng hè lại chẳng gay gắt nữa. Cái rực rỡ của ánh nắng chỉ làm cho màu xanh lục thêm tươi tắn, lóng lánh.

Tất cả cho thấy tấm lòng yêu thiên nhiên, yêu con người, tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của Nguyễn Trãi. Tư tưởng của Nguyễn Trãi như một bài học gửi gắm cho thế hệ trẻ về lòng yêu nước, ước mong cống hiến cho đất nước.

`#` `Tranhoang40860`