Đỗ Lai Thúy cho rằng nếu Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Nguyễn Bính là dòng thơ lãng mạn thuần khiết, nếu Xuân Diệu và nhất là Huy Cận là dòng thơ lãng mạn được cượm vào những yếu tố tượng trưng,... thì Hàn Mặc Tử là hài hòa của lãng mạn, tượng trưng, thậm chí siêu thực nữa. Đó là hồn thơ mãnh liệt nhưng luôn quằn quại đau đớn, dường như có một cuộc vật lộn và giằng xé dữ dội giữa linh hồn và xác thịt đã làm cho Hàn Mặc Tử viết lên bài thơ "Đây thôn vĩ dạ".

"Đây thôn Vĩ dạ " được rút ra từ tập thơ Điên (1939).Phong cách thơ của ông là luôn là sự kết hợp từ những gì thanh khiết trong trẻo với những gì ghê rợn ma quái nhất.Hàn Mặc tử viết "Đây thôn vĩ dạ" khi nhận được tấm thiếp phong cảnh do Hoàng Cúc gửi từ Huế vào. 

 Mở đầu bài thơ là cảnh Vĩ dạ lúc hừng đông tươi đẹp.

 " Sao anh không về chơi thôn Vĩ dạ

Nhìn nắng hàng cau mới lên

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Lá trúc che ngang mặt chữ điền"

Câu hỏi tu từ " Sao anh .." đã gợi ra chất giọng ngọt ngào của người Huế đang gọi mời hay cũng chính là sự trách  móc nhẹ nhàng của người Thôn Vĩ dạ qua sự tưởng tượng của nhà thơ . Huế mộng và thơ lắm sao anh lại không về?. Điệp từ " nắng" mở ra không gian rực rỡ, tràn ngập ánh sáng của thôn Vĩ Dạ. "nắng hàng cau" gợi ra chiều cao thẳng tắp đón ánh nắng đầu tiên trong ngày.Hình ảnh hàng cau vươn cao đắm mình trong nguồn năng lương thiên nhiên."Nắng mới lên" là những tia nắng ban mai đầu tiên trong ngày đánh thức vạn vật, mang vẻ trong trẻo, tinh khôi , dịu dàng đến lạ thường.Hòa quyện cùng với ánh nắng ấy là vẻ đẹp của màu xanh- xanh mướt, "xanh như ngọc" bởi vì có cai loáng ướt đấy cho nên mới có thể phản chiếu ánh sáng của mặt trời, những tia nắng đầu tiên khiến cho lá phát sáng như màu xanh ngọc.Làm cho người ta phải nghĩ rằng chủ nhân của khu vườn này là một cô gái.Cảnh là thế, nhưng cũng chỉ làm nền cho Người mà thôi.Thấp thoáng sau những cành trúc lòa xòa , là khuôn mặt chữ điền phúc hậu của một cô gái.Bức tranh là ánh mắt say đắm của tác giả với Thôn Vĩ , mong chờ một ngày được tung cánh.Thế nhưng với một tấm bưu thiếp hỏi thăm đã làm sống dậy lẽ sống,hồi sinh lại lòng yêu đời của HMT.

Nêu như bức tranh thứ nhất đang từ cảnh tươi sáng thì qua bức tranh thứ hai lại là đêm trắng huyền ảo:

  gió theo lối gió, mây đường mây

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó

Có chở trăng về kịp tối nay?

Cảnh sông nước bỗng buồn thiu, trôi lửng lờ , chậm , chảy như không chảy... Phản chiếu nỗi lòng của một thi nhân, mất mát đau đớn."Hoa bắp lay" nhẹ nhàng , buồn tẻ  gợi ra cái nhịp sống buồn, nhàm chán.Khung cảnh vô sắc , vô hương Nhưng rồi tác giả cũng phải tự thức tỉnh mình để chấp nhận với số phận này, giây phút ông biết mình chẳng còn sống được bao lâu HMT lại chìm vào cõi mộng. Chỉ có trăng là không rời bỏ , là tri kỉ tri âm. Các thi sĩ xưa thường tìm đối trăng đàm tâm trong chốn cô đơn.Trăng xuất hiện trong hoàn cảnh diễm lệ- dòng sông thì lấp lánh ánh trăng, thuyền tràn trề ánh trăng. Tác giả xem trăng như là hiện thân của cái đẹp, hiện thân của cuộc đời trần thế. Thế giới mà ông hằng khao khát chiếm lĩnh. Liệu quỹ thời gian của ông có đủ kịp để mà tận hưởng hay không? Đó là sự lo lắng về hiện tại , dự cảm về mất mát được thể hiện qua từ " kịp".Với bút pháp ảo thực đan xen , thể hiện cảnh đẹp huyền ảo nhưng buồn bã hắt hiu với những nỗi cơ đơn  khắc khoải, mong chờ  ,day dứt về tình yêu.

Khổ thở cuối cùng là hình bóng con người cùng những hoài nghi, mơ tưởng trong tâm trạng tác giả: 

Mơ khách đường xa, khách đường xa

Áo em trắng quá nhìn không ra

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh

Ai biết tình ai có đậm đà?

Tác giả muốn nắm bắt hình bóng của 1 giai nhân, tìm đến cõi người, hơi ấm tình người.Mong cầu vẻ đẹp nhưng" khách đường xa" cứ xa dần ,rời bỏ . Là hình ảnh không thể nắm bắt, chới với níu kéo hình bóng giai nhân ấy nhưng bất lực vì " trắng quá" .Sắc trắng mức độ tột cùng chính là hình bóng giai nhân đã mất hết đường nét. Và rồi tác giả hướng đến thế giới ngoài kia nhưng rồi cũng phải quay về thế giới trong này. Không gian" mờ nhân ảnh" như sự thiếu vắng tình người, ngoài kia không thể vào trong này, trong này không thể với ngoài kia. HMT đã đặt câu hỏi hoài nghi " ai -ai" . Cô gái ngoài kia có biết được rằng tình cảm người trong này đậm đà hay không?Mình ở trong này không biết ngoài kia có dành tình cảm đậm đà cho mình hay không ?Tâm trạng mang nhiều nỗi buồn đau, về một khát khao vừa thực vừa ảo. Đó cũng chính là biểu hiện của tình yêu đời, yêu sống thiết tha của HMT.